Η επιστροφή του ζωγράφου Πάβλου Χαμπίδη στη Σικελία, αυτό το καλοκαίρι του ακραίου καύσωνα στον ευρωπαϊκό Νότο, συντελείται ως το επιστέγασμα μιας εμπειρίας σύνθετης και βιωματικής. Ο Πάβλος Χαμπίδης, σαν ένας σύγχρονος περιηγητής, είχε συμπεριλάβει τη Σικελία στον αχανή προσωπικό χάρτη των τόπων που ζωγραφίζει in situ το 2015 όταν του ζητήθηκε να δώσει υδατογραφίες για τη δημιουργία ενός λευκώματος («Spring in the Valley», DeAgostini, Μιλάνο 2016). Εκείνο το υλικό παρουσιάζεται τώρα και έως τον Οκτώβριο σε μια έκθεση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Pietro Griffo, στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, με τίτλο «Ενα ελληνικό βλέμμα».
«Η Σικελία ήταν για μένα μία εμπειρία σε πολλά επίπεδα», λέει ο Πάβλος Χαμπίδης, ο οποίος έχει μόλις επιστρέψει στην Ελλάδα μετά τα εγκαίνια. «Οσον αφορά τη δουλειά αυτή καθ’ αυτήν, έχοντας κάνει τότε αποδεκτή την πρόταση της διοίκησης του Αρχαιολογικού Πάρκου, όπως αποκαλείται επισήμως, αγωνιούσα για το πώς θα ανταποκρινόμουν στον όγκο της δουλειάς, ο οποίος απαιτείται για τη δημιουργία ενός λευκώματος. Οι επιφυλάξεις διαψεύστηκαν», σημειώνει. Ο ζωγράφος εγκαταστάθηκε για έναν σχεδόν μήνα στον ξενώνα των Αρχαιολόγων, τον Απρίλιο του 2015, και ανακάλυψε ότι έχει στη διάθεσή του μία έκταση 13.000 στρεμμάτων. «Περιπλανήθηκα ανάμεσα σε αμυγδαλεώνες και ελαιώνες, αρχαίους ελληνικούς ναούς, δωρικού ρυθμού και οκτώ τον αριθμό, αν δεν κάνω λάθος, ρωμαϊκές αρχαιότητες, ξαποσταίνοντας εδώ κι εκεί, ατενίζοντας τα πρωινά την κορυφογραμμή στη μέση της Κοιλάδας με τους Ναούς της Ηρας, της Ομονοίας, του Ηρακλέους και των Διοσκούρων, σε μια ευθεία, ή πάλι καταδυόμενος στην Κολυμβήθρα! (Kolymbetra), ένα παραμυθένιο φαράγγι με εσπεριδοειδή, και μουσμουλιές, καλαμιές και λουλούδια κι ένα ρυάκι κάτω χαμηλά. Λίγο πιο πέρα η Θάλασσα της Αφρικής, όπως την αποκαλούσαν οι Ρωμαίοι. Γνώρισα ανθρώπους, έκανα φιλίες και πέρασα μερικά γοητευτικά απογεύματα στη βεράντα της Casina Giambertoni. Σκεφτόμουν ότι σε κάποιο τέτοιο σκηνικό έζησε ο Γατόπαρδος. Επέστρεψα το 2017 για την παρουσίαση του λευκώματος και την έκθεση των πρωτοτύπων στη Villa Aurea, ανάμεσα στον Ναό της Ομονοίας και αυτόν του Ηρακλέους».
«Περιπλανήθηκα ανάμεσα σε αμυγδαλεώνες και ελαιώνες, αρχαίους ελληνικούς ναούς, ρωμαϊκές αρχαιότητες».
Τώρα, για τους επόμενους τρεις μήνες οι επισκέπτες στο Αγκριτζέντο θα μπορούν να γνωρίζουν το «Ελληνικό βλέμμα». Ο Πάβλος Χαμπίδης συνομιλεί με τους τόπους με έναν τρόπο σιωπηρό και αισθητηριακό. Θυμίζει τους περιηγητές που σκιτσάριζαν επί τόπου. Η προσωπική γεωγραφία του μπλέκει με το άδηλο των τόπων, τις σκιές και το μυθικό εκτόπισμα. Σκάβει στο υπόστρωμα των τόπων και οι εξορύξεις του έχουν κάτι ελλειπτικό, σαν απόσταγμα εμπειρίας.
«Και στις υδατογραφίες μου, όπως στην υπόλοιπη δουλειά μου, στηρίζομαι στο σχέδιο», λέει. «Το χρώμα έρχεται επικουρικά να εμπλουτίσει και να διαμορφώσει την ατμόσφαιρα των συνθέσεων, αλλά η μεγάλη μου αγωνία είναι μην τυχόν και “καταπιεί” το σχέδιο, που δουλεύω με σινική μελάνη και πενάκια. Σταδιακά αισθάνθηκα την ανάγκη να αποφύγω τον κορεσμό των γραμμών με τα πενάκια τα οποία αποτελούν το βασικό μου μέσο σχεδιασμού και έτσι άρχισα να χρησιμοποιώ και πινέλα διαφόρων μεγεθών, καλάμια (της αγοράς ή αυτά που λαξεύω εγώ ο ίδιος την καλοκαιρινή περίοδο κυρίως), πελεκισμένα κλαδάκια και γκουάς. Ολο και περισσότερο χρησιμοποιώ τα μολύβια ακουαρέλας τα οποία μου δίνουν μία ελευθερία και δίνουν ένα γοητευτικό, αισθητικά, αποτέλεσμα».
Η Σικελία αθροίζεται σε μια μακρά λίστα τόπων. Ο Πάβλος Χαμπίδης σχεδιάζει ο ίδιος διαδρομές που τον συγκινούν όπως και ανταποκρίνεται σε προσκλήσεις φορέων και οργανισμών για να μετουσιώσει εικαστικά έναν τόπο. Το δικό του βλέμμα στην Αθήνα όρισε και έναν τρόπο να βλέπουμε την πόλη μέσα από την ιστορική τοπιογραφία της, τα κτίρια και την καθημερινότητά της. Εχει το χάρισμα του παρατηρητή και την εντυπωσιακή άνεση στο σχέδιο όσο περιηγείται τόπους. Εκτός από τη Σικελία και την Αθήνα, ο Χαμπίδης έχει ζωγραφίσει τις Βρυξέλλες, το Παρίσι, την Κωνσταντινούπολη, τη γενέτειρά του τη Θεσσαλονίκη, την Κηφισιά, την Αίγινα, τους Παξούς, τη Σαντορίνη, τις Σπέτσες, το Καστελλόριζο, τη Λευκάδα, τα Ιωάννινα, την Τζια και σε μικρότερη κλίμακα τη Ρώμη και την Κυανή Ακτή.
