Διπλάρειος Σχολή, Εθνικό Αστεροσκοπείο, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, παλιό εργαστήριο Νίκου Κεσσανλή και Χρύσας Ρωμανού, κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, ξενοδοχείο Μπάγκειον, πρώην εμπορικό κέντρο Fokas, πρώην Δικαστήρια Σανταρόζα. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα «ξεχασμένα» μέρη της Αθήνας που απέκτησαν και πάλι δημόσια ζωή –έστω για σύντομο διάστημα– χάρη στη σύγχρονη τέχνη ή ξανάνιωσαν επειδή το βλέμμα των καλλιτεχνών τα κοίταξε με άλλο μάτι.
Τη γνωριμία με την αφανή πλευρά αυτής της πόλης την οφείλουμε σε μεγάλους πολιτιστικούς οργανισμούς και σε διοργανώσεις σαν την documenta και τη Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας, που εδώ χρόνια ενεργοποιούν μια νέα αστική γεωγραφία. Το χρωστάμε, όμως, και σε μικρότερα επιμελητικά σχήματα που κινούνται τολμηρά έξω από την πεπατημένη.
Την προηγούμενη σεζόν, δύο ομαδικές εκθέσεις σύγχρονης τέχνης φιλοξενήθηκαν σε δύο τέτοιους «δύσκολους» τόπους. Ο επιμελητής Κώστας Πράπογλου (artefact athens) για δεύτερη χρονιά διοργάνωσε σε ένα από τα μεγαλύτερα εγκαταλελειμμένα κτίρια του συγκροτήματος του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής τη ομαδική έκθεση «reality check κεφάλαιο ΙΙ: inner sanctum», δίνοντάς του νέα πνοή χάρη στον διάλογο των καλλιτεχνών με το κοινό. Η δεύτερη ομαδική έκθεση, οι «Εγκλεισμοί», υλοποιήθηκε από τον δημοσιογράφο και μουσειολόγο Δημήτρη Τρίκα σε τρεις χώρους του Δρομοκαΐτειου, αυτή τη φορά βοηθώντας και τους ασθενείς του ιδρύματος να δουν τον κόσμο αλλιώς. Εχοντας την εμπειρία του θεατή σε αυτές τις δύο εκθέσεις, αναγνωρίζουμε ότι οι ίδιοι οι χώροι μπορεί να λειτουργήσουν υποστηρικτικά αλλά και ανταγωνιστικά με το καλλιτεχνικό έργο. Αλλά αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για τους επιμελητές και κάθε φορά θα διαπιστώνουμε το αποτέλεσμα με μια επίσκεψη in situ.
Το ίδιο θα συμβεί και στη σεζόν που τώρα ανοίγει. Τον Σεπτέμβριο εγκαινιάζονται δύο νέες ομαδικές εκθέσεις: «Το φαινόμενο της πεταλούδας» (21/9) και «Ελαιώνας ’23 – Χθόνιο και Ανθρωπόκαινος» (29/9). Η ιστορική κλωστοϋφαντουργία «Κλωσταί Πεταλούδας-Μουζάκης» ιδρύθηκε από τον Ελευθέριο Μουζάκη το 1944. Σύμφωνα με τον επιμελητή Κώστα Πράπογλου, 41 καλλιτέχνες σύγχρονης τέχνης θα παρουσιάσουν εδώ έργα που ανταποκρίνονται στον βιομηχανικό χώρο και στο εννοιολογικό πλαίσιο, δημιουργώντας με το οπτικό, πολυμεσικό λεξιλόγιό τους εγκαταστάσεις χώρου, βίντεο, γλυπτά, ηχοτοπία και ζωγραφική. Ο θεατής θα ταξιδέψει σε έναν κόσμο όπου αρχιτεκτονική, μηχανές, κλωστές και πολυμεσικά έργα τέχνης συνυπάρχουν αρμονικά και αναπτύσσουν ενεργό διάλογο με το χωροχρόνο.
Η εικαστική έκθεση «Ελαιώνας ’23 – Χθόνιο και Ανθρωπόκαινος» σε επιμελεια Δημήτρη Τρίκα, θα επιχειρήσει να ενεργοποιήσει το αστικό πεδίο όπου η οδός Μαρκόνι ως «σύνορο» του Δήμου Αθηναίων με τον Δήμο Αιγάλεω τέμνει την Ιερά Οδό. Εδώ βρίσκονται ο αρχαιολογικός χώρος με τις βάσεις της αρχαίας γέφυρας του Κηφισού, ο σταθμός του μετρό, κοντέινερ και αποθήκες στο παρακείμενο οικόπεδο της ΣΤΑΣΥ, ο χώρος Souzy Τros της εικαστικού Μαρίας Παπαδημητρίου, η γειτονιά του Ελαιώνα κ.λπ. Οι χώροι αυτοί θα είναι και οι χώροι της έκθεσης, που και αυτή θα φιλοξενήσει τα έργα 41 καλλιτεχνών και θα συνοδεύεται από πλούσιο δημόσιο πρόγραμμα, performances και άλλες δράσεις.
