Για την τελευταία συναυλία της σεζόν σε κλειστό χώρο, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών μετακάλεσε τον τσελίστα Ζιλ Μπέιλι και τον διάσημο 83χρονο αρχιμουσικό Κρίστοφ Εσενμπαχ. Το πρόγραμμα περιλάμβανε το γνωστό Κοντσέρτο για βιολοντσέλο του Ελγκαρ και την Πέμπτη Συμφωνία του Μπρούκνερ.
Η έντονα φορτισμένη ερμηνεία του Μπέιλι τόνισε τη βαριά ατμόσφαιρα της μουσικής του Ελγκαρ.
Σε χώρες με περιορισμένη συναυλιακή ζωή, στις οποίες ανήκε μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες και η δική μας, οι φιλόμουσοι γνώριζαν και εξοικειώνονταν με τα έργα μέσα από τις ηχογραφήσεις. Ανάμεσά τους λίγες απέκτησαν τη φήμη και την αίγλη αυτής του Κοντσέρτου για τσέλο του Ελγκαρ με ερμηνεύτρια τη Ζακλίν Ντιπρέ υπό τη μουσική διεύθυνση του σερ Τζον Μπαρμπιρόλι. Συντέλεσαν σε αυτό πολλοί λόγοι, αναμφίβολα όμως και η ίδια η εξαιρετική ερμηνεία. Κι όπως γνωρίζουν όσοι ασχολούνται με το είδος, πολλές φορές μια ηχογραφημένη μουσική ερμηνεία, συνήθως η πρώτη, μένει χαραγμένη στη μνήμη και με τα χρόνια αποκτά διαστάσεις που συχνά ξεπερνούν την αρχική εντύπωση. Το γεγονός ότι «μνημειοποιείται» και αποτελεί μέτρο σύγκρισης είναι δε μάλλον οξύμωρο, καθώς η μουσική είναι τέχνη του χρόνου –τη στιγμή που ακούγεται παύει και να υπάρχει–, ενώ η ηχογράφηση συγκρατεί ακριβώς μια στιγμή, η οποία ακόμη και εάν υπήρξε, έχει εκπνεύσει. Το «ακόμη και εάν» αφορά ηχογραφήσεις σε στούντιο, όπου το τελικό αποτέλεσμα συχνά αποτελεί συρραφή πολλών «στιγμών», οι οποίες, πιθανώς, δεν ακολούθησαν καν η μία την άλλη και άρα ποτέ δεν ακούστηκαν όπως ακούγονται στο τελικό προϊόν, τον δίσκο.
Αδικο ή και περιττό, επομένως, να συγκρίνεται μια «ζωντανή» ερμηνεία του «εδώ και τώρα» με ένα δισκογραφικό προϊόν «ειδικών συνθηκών». Στη συναυλία, λοιπόν, ο Ζιλ Μπέιλι ερμήνευσε με επιτυχία το Κοντσέρτο του Ελγκαρ που γράφηκε στον απόηχο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η έντονα συναισθηματική ερμηνεία του ανέδειξε τη μελαγχολία και τη βαριά ατμόσφαιρα της μουσικής. Η δεξιοτεχνία μπήκε στην υπηρεσία της έκφρασης και δεν υπήρξε σε κανένα σημείο αυτοσκοπός. Τόσο στο δεύτερο όσο και στο τρίτο μέρος, ο τσελίστας εστίασε στον λυρισμό και στην τρυφερότητα της μουσικής, αποδίδοντας με μεγάλη πλαστικότητα τις μελωδικές φράσεις. Στη συνέχεια, ο Εσενμπαχ οδήγησε την Κρατική σε μια πολύ καλή ερμηνεία της επιβλητικής, αλλά όχι δίχως πλατειασμούς Πέμπτης Συμφωνίας του Μπρούκνερ. Η ορχήστρα υπήρξε εντυπωσιακά συντονισμένη, τόσο τα χάλκινα πνευστά της, κρίσιμα στο έργο αυτό, όσο και τα έγχορδα. Επέτρεψε δε στον αρχιμουσικό να δομήσει με επιτυχία τις διαρκείς επανερχόμενες κλιμακώσεις της μουσικής και να επιτύχει την επιθυμητή διαφοροποίηση ανάμεσά τους, ενώ η τελική κλιμάκωση διέθετε όλη την προβλεπόμενη μεγαλοπρέπεια. Παρ’ όλα αυτά, ο Εσενμπαχ απέφυγε την υπερβολή στα έτσι κι αλλιώς κολοσσιαία μεγέθη που προβλέπει ο συνθέτης και επιχείρησε να αναδείξει την πνευματική διάσταση της μουσικής. Σε αυτό συνεισέφερε η σταθερά υψηλή ποιότητα των ξύλινων πνευστών της ορχήστρας (φλάουτο: Φρ. Γιάρκε, όμποε: Ι. Οικονόμου, κλαρινέτο: Κ. Τζέκος, φαγκότο: Β. Λιοδάκης), η οποία φώτισε τα λυρικά και περισσότερο «κοσμικά» εδάφια της μουσικής, εμπνευσμένα από λαϊκά τραγούδια και χορούς.
