Οι εύσαρκες γυναίκες που αποτελούν τον συνήθη συνειρμό για το θηλυκό σώμα που εξιδανίκευε ο Ρούμπενς στα έργα του, δεν ήταν η μοναδική αισθητική οδός. Ο Φλαμανδός ζωγράφος Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς (1577-1640) υπήρξε ένας από τους πλέον δυναμικούς και πληθωρικούς εκπροσώπους του μπαρόκ στον ευρωπαϊκό Βορρά, αλλά υπήρξε και ένας ιδιαίτερα σύνθετος, πολύπτυχος και εν δυνάμει κρυπτικός δημιουργός, που οι ιστορικοί της τέχνης διαχρονικά επιθυμούν να αναλύσουν και να κατανοήσουν βαθύτερα. Αναμένεται με ενδιαφέρον η νέα φθινοπωρινή έκθεση στο Λονδίνο, στην Πινακοθήκη Dulwich. Με τίτλο «Ο Ρούμπενς και οι γυναίκες», η έκθεση εγκαινιάζεται στις 27 Σεπτεμβρίου (διάρκεια έως τις 28 Ιανουαρίου 2024) και αναγγέλλεται ως μια εξαιρετική δυνατότητα να προσεγγίσει κανείς μια λιγότερο φωτισμένη πτυχή του Ρούμπενς και τις ρωμαλέες γυναίκες που τον ενέπνευσαν.
Είναι σαφές ότι τόσο στους ρεαλιστικούς όσο και στους ιστορικούς, αλληγορικούς πίνακές του, ο Ρούμπενς δίνει μεγάλο κύρος στη γυναικεία παρουσία και από την απόδοση του θηλυκού σώματος απελευθερώνει συνειρμούς ερωτισμού, δύναμης, κυριαρχίας, επιβολής και κύρους. Πέραν των πολυπρόσωπων συνθέσεών του, ο Ρούμπενς έκανε και πολλές προσωπογραφίες συγχρόνων του, και οι γυναικείες μορφές του αντανακλούν και αυτές εικόνες κύρους και σύμβολα ισχύος. Οπως και ο Ρέμπραντ, έτσι και ο Ρούμπενς είχε διάθεση αυτοβιογραφική σε πολλά στάδια της ζωγραφικής εξέλιξής του.
Ενας από τους σκοπούς της έκθεσης είναι να δείξει το εύρος της έμπνευσης του Ρούμπενς και να προκαλέσει τη γενικευμένη πεποίθηση πως ζωγράφιζε έναν τύπο γυναίκας. Η γυναίκα «κατά τον τύπο του Ρούμπενς» (Rubenesque) είναι κομμάτι βεβαίως της γενικής πρόσληψης της τέχνης του. Γι’ αυτό και η έκθεση στην Πινακοθήκη Dulwich είναι μια πρωτιά για τη μετατόπιση και τη διεύρυνση του βλέμματος. Παράλληλα, η έκθεση υποδεικνύει τον ποικίλο και καθοριστικό ρόλο που έπαιζαν οι γυναίκες στη ζωή του. Οι ηρωίδες (και τα μοντέλα του) ήταν γυναίκες του προσωπικού και του ευρύτερου περιβάλλοντός του, και παρουσιάζονται όλες ως σύνθετες και περίπλοκες προσωπικότητες. Μαζί με την έκθεση, θα κυκλοφορήσει και μια έκδοση με συγγραφείς τους ιστορικούς τέχνης Μπεν φαν Μπένεντεν (αυθεντία στην τέχνη του Ρούμπενς) και δρα Αμι Οροκ (εξειδικευμένη στην τέχνη του 16ου και του 17ου αιώνα στη βόρεια Ευρώπη).
Ματιές στον Κόσμο
ΒΙΕΝΝΗ
Για την αγάπη της Λάουρας
Στο Ιστορικό Μουσείο Τέχνης της Βιέννης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η έκθεση που οργανώνεται γύρω από το πρόσωπο και τη μυθική διάσταση της Λάουρας, μιας γυναίκας που σφράγισε με την παρουσία της τον ιταλικό 14ο αιώνα. Εξιδανικευμένη από τον Πετράρχη, που της αφιέρωσε πάνω από 300 ερωτικά ποιήματα, η Λάουρα είναι το πρόσωπο του «Γυναικείου μπούστου», έργου του Φραντσέσκο Λαουράνα (π. 1430-1502). Είναι ένα από τα ελάχιστα μπούστα με έγχρωμο μάρμαρο.
ΗΠΑ
Η επανάσταση του τάπερ
Τα στοιχεία που δίνονται για την οικιακή επανάσταση των τάπεργουερ είναι απολύτως ενδεικτικά της επιχειρηματικής δεινότητας του Ερλ Τάπερ, ο οποίος το 1946 επινόησε αυτή τη σειρά πρωτοπόρου φύλαξης φαγητού από πολυαιθυλένιο σε παστέλ χρώματα. Το πιο εντυπωσιακό ήταν που έδωσε κίνητρο σε εκατομμύρια γυναίκες σε όλον τον κόσμο να έχουν κίνητρο από τις πωλήσεις, αλλάζοντας τον τρόπο διάθεσης των προϊόντων. Η ιστορία των τάπεργουερ είναι κομμάτι της ιστορίας του 20ού αιώνα.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Αναγέννηση του Χάρλεμ
Το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης ανακοίνωσε μεγάλη έκθεση για την «Αναγέννηση του Χάρλεμ», για το 2024, με επιμελήτρια την Ντενίζ Μάρελ. Η έκθεση διευρύνει το βλέμμα πάνω στα μοντέρνα κινήματα μέσα από πηγαίες κοινότητες μαύρων καλλιτεχνών. Θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά έργα συγκεντρωμένα από συλλογές κολεγίων και πανεπιστημίων των ΗΠΑ. Στη φωτογραφία, έργο του Γουίλιαμ Χένρι Τζόνσον (1901-1970), «Γυναίκα στα μπλε» (π. 1943).
ΚΙΝΑ
Η ζωή σε μινιατούρα
Οι σαρωτικές αλλαγές στην καθημερινή ζωή των Κινέζων τα τελευταία 25 χρόνια έχει προκαλέσει ένα κίνημα νοσταλγίας για την παλιά ζωή. Αυτή η νοσταλγία εκφράζεται από ένα άτυπο δίκτυο καλλιτεχνών που δημιουργούν μινιατούρες εμπνευσμένες από τη γενέτειρά τους και την παραδοσιακή ζωή. Καθώς γειτονιές ολόκληρες και χωριά σαρώνονται για μεγάλα έργα και ουρανοξύστες, κάποιοι Κινέζοι γέννησαν χωρίς να το καταλάβουν καλά καλά μια κόγχη στην αγορά τέχνης και πωλούν τις μινιατούρες τους.
ΣΑΣΕΞ
Υφαντά του μοντερνισμού
Στo ανατολικό Σάσεξ, στο Ντίτσ-λινγκ, το τοπικό μουσείο (Ditchling Museum of Art & Craft) θα παρουσιάσει από τις 16 Σεπτεμβρίου έκθεση με έμφαση στα υφαντά και στα σχέδια σε υφάσματα που δημιουργούσε το δίδυμο στην τέχνη και στη ζωή Χίλαρι Μπορν και Μπάρμπαρα Αλεν. Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60, μεσουρανούσαν στην Αγγλία σχεδιάζοντας για τα κορυφαία καταστήματα του Λονδίνου Fortnum & Mason, Heal’s και Liberty. Ακόμη και στο Royal Festival Hall σχεδίασαν τις κουρτίνες.
