Λένε ότι ο Κρίστοφερ Νόλαν συνεχίζει να κρατάει ακόμη και σήμερα στο πορτοφόλι του την ετήσια κάρτα μέλους του Scala, του λονδρέζικου σινεμά, που τη δεκαετία του 1980 γαλούχησε τόσο εκείνον όσο και αρκετούς ακόμη σπουδαίους με ταινίες από εκείνες που ανοίγουν τους ορίζοντες και δύσκολα μπορούσε (τότε) να βρει κανείς αλλού. Κάποιες από αυτές, βέβαια, είναι σπάνιο να τις πετύχεις ακόμη και σήμερα, τουλάχιστον στη μεγάλη οθόνη, οπότε οι επερχόμενες «Νύχτες Πρεμιέρας» (27/9-9/10) φροντίζουν με ένα πολύ ξεχωριστό αφιέρωμα να μας ταξιδέψουν στον «αμαρτωλό» αλλά και άκρως ενδιαφέροντα κόσμο του Scala Cinema.
Ακούγοντας κανείς ότι στις προβολές της συγκεκριμένης αίθουσας, που φιλοξενούνταν μάλιστα σε ένα επιβλητικό οικοδόμημα –σήμερα νυχτερινό κλαμπ–, σύχναζαν σπουδαίοι σύγχρονοι κινηματογραφιστές όπως ο Νόλαν, ο Μάρτιν ΜακΝτόνα και ο Πίτερ Στρίκλαντ, φαντάζεται έναν arthouse προορισμό, εκλεκτικό και κουλτουριάρικο· η πραγματικότητα ωστόσο ήταν αρκετά διαφορετική, περισσότερο έξαλλη, πικάντικη και πνιγμένη στους καπνούς των τσιγάρων και όλων των υπόλοιπων ουσιών που έφερναν μαζί τους οι θαμώνες του σινεμά. Ο Τζον Γουότερς τους περιέγραψε κάποτε ως τους «πιο εξωφρενικούς στον κόσμο», εννοώντας μάλλον την πανσεξουαλική, πολύχρωμη ανθρωπογεωγραφία που συγκεντρωνόταν εκεί κάθε βράδυ για να «κοινωνήσει» σινεμά.
Μέλη της queer κοινότητας της εποχής, φανατικοί κινηματογραφόφιλοι, «φρικιά», μοδάτοι, καλλιτέχνες παντός είδους, αλλά και ηδονιστές, συναντιόνταν σε προβολές συχνά επεισοδιακές, ταινιών που εκτείνονταν σε πολύ μεγάλο φάσμα, από το καλλιτεχνικό σινεμά μέχρι τον καλτ τρόμο, τα τολμηρά LGBTQ+ φιλμ και τα κουνγκ φου. Συχνά η μυσταγωγία ήταν ολονύχτια, με μαραθωνίους ταινιών που διαρκούσαν έως τα ξημερώματα.
«Παίρνοντας αφορμή από τη βραχύβια ιστορία του Scala, που όμως πρόλαβε να αφήσει πίσω του σεβαστό πολιτιστικό αποτύπωμα, το φετινό μεγάλο αφιέρωμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας “Νύχτες Πρεμιέρας” είναι ένας φόρος τιμής σε μια αίθουσα και σε μια γενιά που εκεί μέσα έζησε μερικές από τις πιο έντονες συγκινήσεις της. Η αίθουσα αυτή μπορεί να λεγόταν Scala, θα μπορούσε όμως να λέγεται και Ιντεάλ – ο ιστορικός κινηματογράφος της πόλης μας που, έπειτα από 100 χρόνια λειτουργίας, είναι και αυτός γραπτό να έχει άδοξο τέλος σε λίγους μήνες από τώρα», γράφει σχετικά ο καλλιτεχνικός διευθυντής των «Νυχτών Πρεμιέρας», Λουκάς Κατσίκας.
Τι θέλουμε εμείς να δούμε οπωσδήποτε στο αφιέρωμα; Σίγουρα το ανεπανάληπτο «Αίμα και μαύρη δαντέλα» του Μάριο Μπάβα, την ταινία που άνοιξε τον δρόμο για το είδος των slasher θρίλερ· τον σαγηνευτικό «Αγγελο εκδίκησης» του Εϊμπελ Φεράρα, εκεί όπου μια συνεσταλμένη νεαρή γυναίκα, έπειτα από τον διπλό βιασμό της, μετατρέπεται σε αμείλικτη εκδικήτρια αντιστρέφοντας τους όρους του θύτη και του θύματος· το «Φίλησέ με θανάσιμα» του Ρόμπερτ Ολντριτζ, έναν αστυνομικό λαβύρινθο, προορισμένο να αφήσει άναυδο τον θεατή ακόμη και σήμερα, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε πηγή έμπνευσης για δεκάδες κινηματογραφιστές. Τέλος, ασφαλώς και το «Out of the Blue» –καμία επανάληψη δεν είναι αρκετή– τον πανκ μηδενιστικό ύμνο του Ντένις Χόπερ, μεταμφιεσμένο σε φιλμ ενηλικίωσης, από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.
