Το κομψό, νεοκλασικό θέατρο «Απόλλων» του Πύργου Ηλείας απέκτησε απρόσμενη δημοσιότητα. Την περασμένη Κυριακή, η διάσημη ηθοποιός Αντζελίνα Τζολί ήταν εκεί, για τα γυρίσματα της ταινίας «Μαρία» (Κάλλας) που σκηνοθετεί ο Χιλιανός σκηνοθέτης Πάμπλο Λαρέν. Οι κάτοικοι του Πύργου ήταν ενθουσιώδεις – δεν συμβαίνει κάθε μέρα το γύρισμα μιας διεθνούς παραγωγής και μάλιστα με πρωταγωνίστρια μια χολιγουντιανή σταρ πρώτου μεγέθους.
Ο Πύργος έδειξε στο πανελλήνιο το θέατρό του. Ο «Απόλλων» είναι κληρονομιά της νεοκλασικής υποδομής που αποκτούσε η πόλη στα τέλη του 19ου αιώνα, με τη δική της αστική τάξη. Εκείνη η άνθηση εξηγεί επίσης την ανέγερση της Δημοτικής Αγοράς της πόλης, έργο του Τσίλλερ. Σταδιακά, πολλά από αυτά τα μνημειακά κτίρια παρήκμασαν. Τα ερείπια των νεοκλασικών δημοσίων κτιρίων στη λεγόμενη Παλιά Ελλάδα, και δη στην Πελοπόννησο, απασχολούσαν τον Τύπο και ένα κομμάτι της κοινωνίας στις μεταπολεμικές δεκαετίες, όταν η θηριώδης αστυφιλία ξεθεμελίωνε μια κοινωνική διαστρωμάτωση που ώς τότε λίγο-πολύ λειτουργούσε.
Ο «Απόλλων» άρχισε τη λειτουργία του το 1878. Οπως μας λέει ο Χάρης Μικελόπουλος, ένας άνθρωπος του Πύργου, που πασχίζει για την ανάδειξη της πολιτιστικής φυσιογνωμίας της πόλης, το θέατρο «κατασκευάστηκε με δωρεά του μεγαλοκτηματία Σωκράτη Συλλαϊδόπουλου επί δημαρχίας Πέτρου Αυγερινού, ενός εκ των σπουδαιοτέρων δημάρχων της πόλης, γόνου της μεγάλης οικογενείας των Αυγερινών, οπλαρχηγών του 1821, πολιτικών και επιστημόνων».
Μετά το 1870, με την ανάπτυξη της αστικής τάξης, τα νεοκλασικά θέατρα γίνονταν σταδιακά επίκεντρο καλλιτεχνικής και κοινωνικής ζωής. Στην Αθήνα, στην Πάτρα και στη Ζάκυνθο (έργα Τσίλλερ), στην Ερμούπολη (έργο Σαμπό), γεννούσαν τον δημόσιο χώρο μαζί με τις αγορές, τα μουσεία, τους ναούς. Ηταν η συγκρότηση του αστικού χώρου. Στον Πύργο, ο «Απόλλων» φιλοξενούσε παραστάσεις που έρχονταν και από την Αθήνα, αλλά σταδιακά παρήκμασε και ανακατασκευάστηκε πλήρως στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Εκτοτε φιλοξενεί εκδηλώσεις της τοπικής κοινωνίας αλλά και το Διεθνές Φεστιβάλ «Ολυμπία» για παιδιά και νέους.
Ο «Απόλλων» του Πύργου είναι μια συγκινητικά αρμονική νεοκλασική κατασκευή. Μας φέρνει εκείνον τον ρομαντικό αέρα ενός αισθητικού λεξιλογίου που μπορούσε να εκπροσωπήσει τα νέα ήθη, τις νέες επιδιώξεις και τις νέες κατακτήσεις. Η αστική ιστορία του Πύργου, συνδεδεμένη με τη σταφίδα και την οργάνωση της παραγωγής, σχεδιάστηκε πάνω στα νέα δίκτυα, σιδηροδρομικά και ατμοπλοϊκά αρχικά, ούτως ώστε η πόλη να αναδειχθεί σε κέντρο δίπλα στην Ολυμπία και στις ιστορικές κωμοπόλεις της Ηλείας.
Η επίσκεψη της Αντζελίνα Τζολί στον Πύργο ήταν ένα δώρο για την πόλη. Εστρεψε το βλέμμα σε ένα αστικό κέντρο της Πελοποννήσου, που μπορεί να αξιοποιήσει περισσότερο το πολιτιστικό του απόθεμα. Ο «Απόλλων» είναι μία ψηφίδα της Ιστορίας που έχει ήδη συμπληρώσει 145 χρόνια ζωής.
