Η Ηρώ Μπέζου και ο Χρήστος Θάνος είναι συγγενείς, πρώτα ξαδέλφια. Δεν το γνώριζα αυτό όταν παραβρέθηκα πριν από λίγες ημέρες στην πρόβα των «Απογόνων», στην «devised» μουσική παράσταση που συνυπογράφουν δραματουργικά και ερμηνεύουν συνοδεία δύο μουσικών επί σκηνής, του Παναγιώτη Γκίκα και του Τεό Φοινίδη.
Η παράσταση, που αντλεί από τον μύθο των Ατρειδών και την άχαρη σχέση του Ορέστη και της Ηλέκτρας, συνδυάζει αποσπάσματα από έργα των αρχαίων τραγικών, ποιήματα της «Τέταρτης διάστασης» του Γιάννη Ρίτσου και πρωτότυπα κείμενα των ίδιων των δημιουργών. Σε σκηνοθεσία και μουσική του Χρήστου Θάνου, οι δύο ηθοποιοί στέκονται αρχικά μπροστά από δύο μικρόφωνα και πιάνουν ρυθμικά να αφηγούνται την ιστορία από τη ρίζα. Μιλούν για τον Τάνταλο, τον γιο της Πλουτώς, της «αφθονίας», και το παιδί του, Πέλοπα, που πρόσφερε ως γεύμα στους θεούς, και φτάνουν μέχρι τη συνάντηση των δύο αδελφών. Δύο αδελφών που δεν έχουν ζήσει μαζί, δεν τους ενώνει καμία ανάμνηση παρά μόνο μια ιερή υποχρέωση: να ξεπλύνουν τα ανοσιουργήματα αυτών που προηγήθηκαν. Παράλληλα, ανατρέχουν στην πορεία των κοινών τους προγόνων, μιλούν για μετακινήσεις από την Ουκρανία, στη Ρωσία και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα. Φέρνουν στο φως ιστορίες για μαύρα πρόβατα της οικογένειας, λαμπρά μυαλά και μουσικά ταλέντα, μιλούν για σύγχρονα δράματα, χαρμόσυνες στιγμές, έρωτες και απώλειες.
«Ποτέ δεν γνωρίζεις ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που κάνεις μια δουλειά. Εμείς ήρθαμε πολύ κοντά με τον Χρήστο ερευνώντας το κοινό μας παρελθόν. Αν δεχτούμε ότι είμαστε ιστορίες, αυτό ίσως είναι και ένα έργο για εμάς», σχολιάζει η Ηρώ Μπέζου. Πώς όμως συνδέεται η ιστορία του γενεαλογικού δέντρου τους με αυτήν των Ατρειδών; «Δεν έχω καμία ψευδαίσθηση ότι παίζω την Ηλέκτρα. Περισσότερο δανειστήκαμε ενέργειες και διαθέσεις για να πούμε αυτό που θέλαμε. Αυτό το έργο ήταν ιδέα του Χρήστου και ήταν περισσότερο μια προσωπική του ανάγκη να μιλήσει για το φορτίο που μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά».
Είναι εφικτό να χαράξεις τελικά τον δικό σου δρόμο; Να απομακρυνθείς από τα λάθη των προηγούμενων; «Είναι αδύνατον να απαλλαγείς ολοκληρωτικά, αλλά είναι πιθανόν να μπορείς να βγεις από την πίσω πόρτα. Πιστεύω ότι υπάρχει τρόπος να μαλακώσεις το βάρος και όσο μπορείς να κερδίσεις έδαφος στη ζωή με το δικό σου εγώ, τη δική σου ταυτότητα. Το να ζητάμε να φύγει τελείως το φορτίο, και το καλό και το κακό, μου φαίνεται ουτοπικό και ίσως να μην είναι και το ζητούμενο, γιατί είναι και μέρος τού ποιος είσαι, είναι σαν να θέλεις να βγάλεις τα μάτια σου, τα αυτιά σου», επισημαίνει η ηθοποιός.
«Συχνά μοιάζουμε με χάμστερ στον τροχό, κινούμαστε γύρω από το αίσθημά μας χωρίς να μπορούμε να λυτρωθούμε από αυτό», λέει η ηθοποιός Ηρώ Μπέζου για την παράσταση «Απόγονοι».
Μου λέει πώς για εκείνη η Ηλέκτρα είναι αντίστοιχη του Αμλετ, περισσότερο ζωώδης από τον σαιξπηρικό πρίγκιπα αλλά εξίσου ταγμένη στην εκδίκηση. «Σαν να έχει παραχωρήσει τη ζωή της στον θυμό. Σαν να ξεκουράζεται μέσα σε αυτή τη μονοτονία και την εμμονή». Δεν είναι αυτή μια απολύτως σημερινή συμπεριφορά; «Φυσικά, συχνά μοιάζουμε με χάμστερ στον τροχό, κινούμαστε γύρω από το αίσθημά μας χωρίς να μπορούμε να λυτρωθούμε από αυτό».
Στο τέλος της παράστασης, η Μπέζου απαγγέλλει στίχους από το «Νεκρό σπίτι» του Ρίτσου. Η Ηλέκτρα όπως και η αδελφή της Χρυσόθεμη είναι κλεισμένες στο παλάτι. Τα βαριά χαλιά, τα έπιπλα, οι δαντέλες της μητέρας της και τα χρυσοποίκιλτα μαχαίρια είναι στοιβαγμένα στα υπόγεια. Δεν μπορούν να τα ξεφορτωθούν, ούτε όμως και να ζήσουν μακριά τους.
«Οι απόγονοι», από 11 Ιανουαρίου έως 3 Μαρτίου, στο ΠΛΥΦΑ.
