Πριν από μερικά χρόνια, σε μια συζήτηση με την Αντωνία Τριχοπούλου, ομότιμη καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρόσεδρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Yale των ΗΠΑ και, πέρα από τους ακαδημαϊκούς τίτλους, η γυναίκα που έχει αφιερώσει τη ζωή της στη διάδοση της μεσογειακής διατροφής, μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ένα στοιχείο στο οποίο στάθηκε αρκετά: ότι τα υψηλότερα επίπεδα παχυσαρκίας στην Ελλάδα συναντώνται στην Κρήτη, την κορωνίδα της μεσογειακής διατροφής, με το ελαιόλαδο, τα χόρτα, τα φρούτα, τα ψάρια.
Αν παρακολουθήσει κανείς έρευνες από τότε μέχρι και πρόσφατα για την παχυσαρκία στους Ελληνες –παιδιά και ενηλίκους–, τα συμπεράσματα είναι απογοητευτικά. Εξι στους δέκα Ελληνες είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε θέματα υγείας. Η παχυσαρκία είναι γνωστό άλλωστε ότι συνδέεται με μια σειρά από καρδιακές και μεταβολικές διαταραχές, οι οποίες μπορεί να εξελιχθούν σε χρόνια νοσήματα, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ορισμένοι καρκίνοι.
Τι κάνουμε λάθος; Είναι πολύ απλό. Εχουμε εγκαταλείψει τη μεσογειακή διατροφή. Το μέτρο και την ισορροπία στο φαγητό μας. Μόλις το 49% του πληθυσμού καταναλώνει καθημερινά φρούτα και μόνο το 53% καταναλώνει καθημερινά λαχανικά, σαλάτες ή όσπρια. Καταναλώνουμε κυρίως κρέας και κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη, υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα που αποτελούν βόμβες θερμίδων, αλκοόλ, αναψυκτικά και διάφορα άλλα που θα έπρεπε να αποτελούν την εξαίρεση και όχι τον κανόνα στην καθημερινή διατροφή. Και το χειρότερο, δεν ασκούμαστε όσο θα έπρεπε.
Εν ολίγοις, έχουμε στα χέρια μας διατροφική σοφία αιώνων και γενεών και αντί να την ακολουθούμε ευλαβικά στο σπίτι και στο σχολείο, την τσαλακώνουμε και την πετάμε στα σκουπίδια. Από την άλλη πλευρά, κάτι που εγκαταλείπουμε εμείς, το υιοθετούν οι Βορειοευρωπαίοι. Τουλάχιστον αυτό αποκαλύπτει έρευνα της επιστημονικής επιθεώρησης Nutrients. Τι λέει; Οτι τα παιδιά της Σκανδιναβίας τρέφονται κυρίως με χαρακτηριστικά μεσογειακής διατροφής.