«H διαδικασία της προετοιμασίας μιας συναυλίας μaς οδηγεί στο να δώσουμε απαντήσεις στα δικά μας “γιατί” και να καταλήξουμε έτσι στην ερμηνεία μας. Με αυτόν τον τρόπο η συναυλία γίνεται στην ουσία η “Ιθάκη” μας», λέει στην «Κ» ο αρχιμουσικός Διονύσης Γραμμένος αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο εργάζεται με τους μουσικούς της Ελληνικής Συμφωνικής Ορχήστρας Νέων (ΕΛΣΟΝ). Λίγο πριν από την επίσημη ανακοίνωση της μεγάλης επιτυχίας της ΕΛΣΟΝ στο Φόρουμ των Δελφών, της πρώτης εμφάνισής της σε μια από τις πλέον εμβληματικές αίθουσες συναυλιών του κόσμου, το Stern Auditorium/ Perelman Stage του Κάρνεγκι Χολ, συζητάμε με τον ιδρυτή και καλλιτεχνικό διευθυντή της ορχήστρας για την αξία της προετοιμασίας, το «αθέατο κομμάτι» που βρίσκεται πίσω από κάθε επιτυχία.
«Η μελέτη των έργων και οι πρόβες», λέει ο κ. Γραμμένος, «είναι στην ουσία το γοητευτικό ταξίδι ενός μουσικού. Περιλαμβάνει την αναζήτηση, τις αμφιβολίες και τις δοκιμές του, δηλαδή το σύνολο των εμπειριών πάνω στις οποίες θα δομήσει την ερμηνεία των έργων». «Η ίδια συνταγή θα ισχύσει για την εμφάνιση της Ορχήστρας στη Νέα Υόρκη τον προσεχή Νοέμβριο», τον ρωτώ. «Απολύτως. Εξάλλου, κάτι το οποίο δουλεύει δεν το αλλάζεις», απαντάει.
Εθνική Ελπίδων
«Ως μια άλλη “Εθνική Ελπίδων” στον τομέα του πολιτισμού», όπως έχει πει στο παρελθόν ο κ. Γραμμένος, η ΕΛΣΟΝ από το 2017 που ιδρύθηκε –από το 2020 έγινε ορχήστρα in residence του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών– εκπροσωπεί τη χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εθνικών Ορχηστρών Νέων (European Federation of National Youth Orchestras) με αξιώσεις και επιτυχίες. Κατά τα επτά χρόνια της παρουσίας της, πάνω από 300 νέοι μουσικοί από 46 πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού έχουν επιλεγεί για να λάβουν μέρος στις συναυλίες και τις εκπαιδευτικές δράσεις της.
«Για να ομοιογενοποιηθεί η ορχήστρα, για να αποκτήσουμε δηλαδή έναν κοινό ήχο ως σύνολο, πρέπει πρώτα να έχουμε μια κοινή φαντασία για το έργο», αναφέρει ο αρχιμουσικός.
«Θέλαμε εξαρχής η ΕΛΣΟΝ να έχει σταθερή διεθνή παρουσία, να συναγωνίζεται σε επίπεδο τις καλύτερες ορχήστρες νέων της Ευρώπης και κυρίως να πρεσβεύει το ταλέντο και τη δυναμική των νέων Ελλήνων μουσικών στη διεθνή μουσική σκηνή», λέει ο αρχιμουσικός. Ετσι, τόσο το γεγονός ότι η ορχήστρα προσκλήθηκε ήδη δύο φορές στο Konzerthaus του Βερολίνου –πέρυσι μάλιστα κλήθηκε και για την εναρκτήρια συναυλία του διεθνούς φεστιβάλ Young Euro Classic– όσο και η ενθουσιώδης ανταπόκριση του κοινού και του διεθνούς Τύπου, αποτέλεσαν για όλους θετικά και ενθαρρυντικά μηνύματα, που επιβεβαίωναν ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Το πρόγραμμα της συναυλίας-οροσήμου στη διαδρομή της ΕΛΣΟΝ στη Νέα Υόρκη περιλαμβάνει το έργο «Rewind» της Βρετανής συνθέτριας σύγχρονης μουσικής Αννας Κλάιν, μια επιλογή από τους «Ελληνικούς χορούς» του Νίκου Σκαλκώτα –οι οποίοι μάλιστα έκαναν την αμερικανική τους πρεμιέρα στο Κάρνεγκι Χολ ακριβώς 70 χρόνια πριν με τη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης υπό τον Δημήτρη Μητρόπουλο– και τους δημοφιλείς «Συμφωνικούς χορούς» του Λέοναρντ Μπέρνσταϊν, βασισμένους σε θέματα από το μιούζικαλ West Side Story.
«Ο τρόπος με τον οποίο ένας μαέστρος επιλέγει να δομήσει τις πρόβες και να αξιοποιήσει τον χρόνο του, ξέρετε, είναι μια τέχνη από μόνος του», λέει ο κ. Γραμμένος όταν τον ρωτάμε πώς θα οργανώσει την εργασία τους επόμενους μήνες. «Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι για να ομοιογενοποιηθεί η ορχήστρα, για να αποκτήσουμε δηλαδή έναν κοινό ήχο ως σύνολο, πρέπει πρώτα να έχουμε μια κοινή φαντασία για το έργο», προσθέτει. Για εκείνον, κάθε πρόβα αποσκοπεί σε κάτι διαφορετικό και ποτέ δεν γνωρίζει προκαταβολικά πώς ακριβώς πρόκειται να διευθύνει μια ορχήστρα. «Εχω αποφασίσει μεν το τι θέλω να ακούσω, αλλά ο τρόπος με τον οποίον θα το πάρω από την ορχήστρα συνδιαμορφώνεται. Δηλαδή, προσαρμόζεται ανάλογα και με το τι η ίδια η ορχήστρα μού προσφέρει. Κατά συνέπεια, ένα κομμάτι της πρόβας είναι, και πάλι, η προετοιμασία ενώ ένα άλλο το ένστικτο του μαέστρου, αλλά και η ικανότητά του να παίρνει αποφάσεις της στιγμής», καταλήγει.
Η εκδήλωση, που θα λάβει χώρα στις 3 Νοεμβρίου, φιλοξενείται από το The Hellenic Initiative – Ελληνική Πρωτοβουλία, με την αρωγή Αμερικανών και Ελλήνων υποστηρικτών.
