Το γυναικείο κίνημα μέσα από την ατομική μνήμη

Το γυναικείο κίνημα μέσα από την ατομική μνήμη

Το αρχείο της μητέρας της φωτογράφου Ζωής Χατζηγιαννάκη ήταν η αρχή του εγχειρήματος για την ψηφιακή εικαστική πλατφόρμα «A Time of Her Own» στο Hellenic Center του Λονδίνου

2' 8" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Τα μαθήματα της υγιεινής και της ανθρωπολογίας σταματάνε μέχρι τον αφαλό. Από εκεί και κάτω δεν κάνουμε». Ετσι έλεγε, μεταξύ άλλων, μια μαθήτρια σε συνέντευξη που έδωσε τον Ιούνιο του 1978 και συμπεριλαμβάνεται στα μικρά κείμενα από το έντυπο που συνοδεύει την εικαστική πλατφόρμα «A Time of Her Own» (atimeofherown.gr) στο Hellenic Center του Λονδίνου.

Το ψηφιακό έργο, μια διαδικτυακή πλατφόρμα που διαρκώς ανασυντάσσεται με τη βοήθεια αλγορίθμου, θα μπορούσε να είναι ένα παιχνίδι απομνημόνευσης, ενώ την ίδια στιγμή αποτελεί μια καλλιτεχνική προσέγγιση στις μορφές και στα πρόσωπα της γυναικείας ταυτότητας κατά τις δεκαετίες 1970 και 1980. Ωστόσο, για τη φωτογράφο Ζωή Χατζηγιαννάκη η αρχή του εγχειρήματος υπήρξε απολύτως προσωπική: η ανακάλυψη του αρχείου της μητέρας της Εβελυν Βολίκα – Χατζηγιαννάκη δέκα χρόνια μετά τον θάνατό της. Μια οικογενειακή μετακόμιση έφερε στην επιφάνεια το αρχειακό υλικό που συγκέντρωνε η μητέρα, το οποίο περιελάμβανε δημοσιεύσεις σε περιοδικά και εφημερίδες της εποχής με φεμινιστικές αναφορές και καταγραφές που σχετίζονται με το ελληνικό γυναικείο κίνημα. «Ηξερα ότι η μητέρα μου ήταν πολιτικοποιημένη, αλλά εγώ είδα αυτό το αρχείο κυρίως με συναισθηματικούς όρους, και λιγότερο με πολιτικό ή ιστορικό ενδιαφέρον», λέει η καλλιτέχνις.

Αρχισε λοιπόν να κάνει μια επιλογή των φωτογραφιών και να επεξεργάζεται κάποιες με στόχο να δημιουργήσει ένα είδος φωτογραφικού άλμπουμ με ερασιτεχνικά και επαγγελματικά snapshots του παρελθόντος. Στο «A Time of Her Own» μέσα από στιγμιαίες διαδοχικές οπτικές αφηγήσεις συναντώνται διαφορετικές αναμνήσεις και ιστορίες, καθώς ο θεατής τις επανεξετάζει, αυτές επανεγγράφονται στο παρόν.

Δίπλα στη φωτογράφο εργάστηκε η επιμελήτρια Χριστίνα Πετκοπούλου, η οποία στο συγκεκριμένο project δούλεψε κυρίως ως ερευνήτρια και αρχειονόμος τεκμηριώνοντας το επιλεγμένο αρχειακό υλικό. «Περάσαμε πολλούς μήνες δουλεύοντας παράλληλα, και βρισκόμασταν διαρκώς σε διάλογο με το αρχείο», μας λέει η ίδια.

Πότε και πώς οι φεμινιστικές πολιτικές και κοινωνικές αφηγήσεις συμβαδίζουν με την προσωπική εμπειρία, με ποιους τρόπους γίνονται ορατές οι δημόσιες διεκδικήσεις στην καθημερινή ζωή, πώς καταγράφηκε το γυναικείο κίνημα συλλογικά και πώς μέσα από την ατομική μνήμη, ήταν μερικά από τα ερωτήματα που επηρέασαν τις επιλογές τους.

Στην τελική μορφή του έργου, τα πορτρέτα των γυναικών όπως αποτυπώνονται στον Τύπο, εμπλέκονται με φωτογραφίες από προσωπικές συλλογές και οικογενειακά λευκώματα φίλων και υποστηρικτριών του εγχειρήματος. Με την πρόσβασή του στην ιστοσελίδα, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να μελετά και να περιηγείται ελεύθερα και ταυτόχρονα να παράγει τα δικά του οπτικά αποτελέσματα μέσα από ένα διαδραστικό παιχνίδι ανακατανομής των δημοσιευμένων και προσωπικών φωτογραφιών γυναικών.

Με αυτόν τον τρόπο το πολιτικό και το προσωπικό εμπλέκονται αμφισβητώντας τα όρια μεταξύ τους, και οι άπειροι συνδυασμοί σε μορφή διπτύχων συνδέουν τη δημόσια με την προσωπική εικόνα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT