Δεν πάει πολύς καιρός που επισκέφθηκε την Αθήνα το δυναμικά ανερχόμενο Κουαρτέτο Sonoro: τέσσερις νέοι μουσικοί, εξαιρετικά καταρτισμένοι, προσέφεραν ερμηνείες γεμάτες ενέργεια, με έντονες αιχμές αλλά κάποτε εξωφρενικές ταχύτητες, στις οποίες, πάντως, ανταποκρίνονταν με επιτυχία. Λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 8 Απριλίου, στην αίθουσα «Χρήστος Δ. Λαμπράκης» ακούστηκε ένα ακόμη κουαρτέτο εγχόρδων, αυτό της Σκάλας του Μιλάνου. Η εμπειρία δεν θα μπορούσε να διαφέρει περισσότερο.
Ο Φραντσέσκο Μανάρα (α΄ βιολί), ο Ντανιέλε Πασκολέτι (β΄ βιολί), ο Σιμόνιντε Μπαρκόνι (βιόλα) και ο Μάσιμο Πολιντόρι (τσέλο) ξεκίνησαν το πρόγραμμά τους με δύο νεανικές συνθέσεις του Τζάκομο Πουτσίνι, τα «Χρυσάνθεμα» και τα «Τρία μενουέτα». Ο Πουτσίνι αξιοποίησε και τις δύο αυτές συμφωνικές σελίδες στην όπερα «Μανόν Λεσκό», με την οποία ασχολήθηκε αμέσως μετά και η οποία αποδείχθηκε η πρώτη μεγάλη επιτυχία του. Η χαμηλόφωνη, υποβλητική μουσική των δύο συνθέσεων έδωσε την ευκαιρία να φανεί ο εξαιρετικά καλλιεργημένος ήχος του ιταλικού κουαρτέτου, αλλά και η ευγένεια έκφρασης των τεσσάρων μουσικών.
Ακολούθησε το Κουαρτέτο αρ. 4 έργο 18 του Μπετόβεν, σύνθεση με τελείως διαφορετικές απαιτήσεις και πολύ μεγαλύτερο εύρος συναισθημάτων, με μια αγωνία που εκφράζεται ήδη από τα πρώτα μουσικά μέτρα και διατηρείται σε όλο το έργο. Ενα κουαρτέτο το οποίο δεν περιλαμβάνει αργό μέρος αλλά, αντίθετα, περικλείει ένα «σκέρτσο» και ένα «μενουέτο» ανάμεσα σε δύο ζωηρά μέρη. Οι Ιταλοί το προσέγγισαν με τον πάντα ωραίο ήχο τους, αλλά επίσης με την απαραίτητη αιχμηρότητα, που τους επέτρεπε να δίνουν περίγραμμα στις φράσεις και να αρθρώνουν με σαφήνεια το μουσικό υλικό. Δεν θυσίαζαν, παρ’ όλα αυτά, την ευγένεια της έκφρασης, που αποτελεί εξίσου συστατικό της μουσικής, όσο συνταρακτικό κι αν είναι το περιεχόμενό της.
Εδειξαν στην πράξη πόσο διαφέρει μια έντονα δραματική ερμηνεία από μια επιθετική απόδοση, όπως συχνά συμβαίνει στις μέρες μας. Διαφορά που μοιάζει λεπτή, γίνεται όμως με σαφήνεια αντιληπτή από τον ακροατή και σχετίζεται με την καλλιέργεια και την ωριμότητα του ερμηνευτή. Στο τελευταίο μέρος του κουαρτέτου προστέθηκε το στοιχείο της δεξιοτεχνίας, αλλά και ένα πλήθος διαβαθμίσεων δυναμικής, που συνέβαλε στην εκφραστικότητα της μελωδικής γραμμής. Στο δεύτερο μέρος της βραδιάς ακούστηκε το «Κουιντέτο με πιάνο» σε φα ελάσσονα του Σεζάρ Φρανκ.
Με το Κουαρτέτο της Σκάλας συνεργάστηκε ο εξαιρετικός Σκωτσέζος πιανίστας Αλασντερ Μπίτσον, γνωστός στο αθηναϊκό κοινό από την εμφάνισή του στην ίδια αίθουσα πλάι στη βιολονίστρια Βικτόρια Μούλοβα το 2022. Η συμβολή του υπήρξε καθοριστική, καθώς το εντυπωσιακό εκφραστικό του εύρος ενθάρρυνε τους Ιταλούς μουσικούς να προχωρήσουν σε ερμηνείες με ένταση, νεύρο και ακόμη σαφέστερες αιχμές, αλλά πάντοτε μεγάλης ευγένειας, τρυφερότητας και κυρίως με σεβασμό προς την αισθητική του έργου. Γιατί όλα έχουν σημασία. Οι πέντε μουσικοί έδιναν στο κοινό χρόνο να αφουγκραστεί όσα είχαν να του πουν και, συνεπώς, να εμπλακεί συναισθηματικά στη μουσική. Μήπως αυτό δεν είναι το ζητούμενο;
