«Vulnerasti cor meum» ή, αλλιώς, «μου ράγισες την καρδιά»

«Vulnerasti cor meum» ή, αλλιώς, «μου ράγισες την καρδιά»

Η μουσική ακολουθεί αυτή την αμφισημία –ή και αμφιθυμία– του κειμένου, έτσι όπως διαβάστηκε μέσα στους αιώνες

1' 57" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Vulnerasti cor meum» σημαίνει «μου ράγισες την καρδιά». Η πιο κοινότοπη των ερωτικών μεταφορών, γράφει ο καθηγητής Μουσικολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νάπολης Μάρκο Μπιτσαρίνι στο κείμενο που συνοδεύει το ομότιτλο άλμπουμ, με υπότιτλο «Μοτέτα από το Ασμα Ασμάτων», στην έξοχη ερμηνεία του συνόλου I Disinvolti υπό τη διεύθυνση του Μάσιμο Λομπάρντι.

Το cd που λάνσαρε πρόσφατα η δισκογραφική εταιρεία Arcana, λέει ο κύριος Γκρι, είναι ίσως ό,τι καλύτερο κυκλοφορεί από τον χώρο της παλαιάς μουσικής τον τελευταίο καιρό: μικρά φωνητικά αριστουργήματα του δεκάτου εβδόμου αιώνα, εμπνευσμένα από το κορυφαίο αυτό λυρικό έργο της Παλαιάς Διαθήκης, ανοιχτό σε πολλές ερμηνείες, από την έκφραση του έρωτα προς το θείο μέχρι την καθαρή εξομολόγηση της ασίγαστης ερωτικής επιθυμίας.

Η επιλογή των δεκαεπτά μουσικών έργων που απαρτίζουν τον δίσκο κυμαίνεται από τις διαμαντένιες συνθέσεις του Κλαούντιο Μοντεβέρντι (1567-1643) έως τα άγνωστα αισθαντικά όσο και θλιμμένα τραγούδια λησμονημένων, αποσιωπημένων Ιταλών συνθετών εκείνης της εποχής.

Οπως γράφει ο Μπιτσαρίνι, στις συνθέσεις αυτές η άλλοτε έντονη διάκριση ανάμεσα στη θρησκευτική και στην κοσμική μουσική είναι πολύ πιο ρευστή. «Η αίσθηση του ακροατή», σχολιάζει ο κύριος Γκρι, «είναι ότι η μουσική ακολουθεί αυτή την αμφισημία –ή και αμφιθυμία– του κειμένου έτσι όπως διαβάστηκε μέσα στους αιώνες: έναν αλλόκοτα αρμονικό διχασμό ανάμεσα στον θείο έρωτα και στον κοσμικό, τον σαρκικό ακόμα».

Ηταν ένα νέο είδος θρησκευτικής μουσικής, τονίζει ο Ιταλός μουσικολόγος, μια νέα μουσική κατάσταση που ακολούθησαν πολλοί Ιταλοί συνθέτες, οι οποίοι συχνά εργάζονταν ως οργανίστες, όχι μόνο στην Ιταλία (στη Βενετία ή στη Φεράρα και στο Μιλάνο) μα και στη βόρεια Ευρώπη, στο Γκρατς, όπως ο Βενετσιάνος Τζοβάνι Βαλεντίνι (1582-1649).

Ο κύριος Γκρι επιμένει πως η ατμόσφαιρα που κυριαρχεί σε όλα τα τραγούδια είναι αυτό το «σαγηνευτικό cantabile», μια γλυκύτητα, η γοητεία της οποίας έγκειται στις απόκρυφες, υπαινικτικές στιγμές της κομμένης ανάσας: από το πάθος, τον πόθο, το δέος και τον φόβο μαζί. Ο Μπιτσαρίνι δεν παραλείπει να τονίσει τη σημασία του εξωφύλλου: λεπτομέρεια από ένα νεανικό έργο του Καραβάτζο, «Ανάπαυση κατά τη διάρκεια της Φυγής στην Αίγυπτο». Η δισκογραφική Arcana φροντίζει αισθητικά τα άλμπουμ της.

«Την ερχόμενη Κυριακή», λέει ο κύριος Γκρι, «θα επανέλθω με ένα ακόμα δίσκο της ίδιας εταιρείας, αυτή τη φορά με απόκρυφα και λοξά παραδοσιακά θρησκευτικά έργα από τα Βαλκάνια, γεμάτα εξορκισμούς, αγγέλους και δαίμονες. Αν το “Vulnerasti cor meum” μου έκλεψε την καρδιά, το επόμενο πετυχαίνει πολύ περισσότερα πράγματα»…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT