Εχετε πάει στο Αμστερνταμ; Είναι μια πόλη ιδιαίτερα γοητευτική. Εχει ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά κέντρα στην Ευρώπη, χαρακτηριστικό του οποίου είναι τα ομόκεντρα ημικυκλικά αστικά κανάλια –χράχτεν τα λένε οι ντόπιοι, αν συγκράτησα όλα τα σύμφωνα–, για τα οποία το Αμστερνταμ είναι σήμερα παγκοσμίως γνωστό. Κατά μήκος των καναλιών βρίσκονται πολλά υπέροχα σπίτια και αρχοντικά. Υπάρχουν δε κάποια στα οποία, λόγω της ανακαίνισής τους, η πρόσοψη μοιάζει να μην εφάπτεται με το διπλανό σπίτι αλλά να… μετεωρίζεται. Να τρεκλίζει, εξ ου και οι κάτοικοι τα αποκαλούν «μεθυσμένα» σπίτια.
Βέβαια, λόγω των καναλιών αλλά και της θέσης του Αμστερνταμ –ιδρύθηκε γύρω στο 1200 σε μια βαλτώδη περιοχή–, η πόλη έχει οικιστικό πρόβλημα. Και όχι μόνο. Η περιοχή είναι ιδιαίτερα ρυπογόνα παρότι έχει μόνο ένα εκατομμύριο κατοίκους, στους οποίους προστίθενται κάθε Σαββατοκύριακο κυρίως Γάλλοι και Βρετανοί, παράγοντας τόνους σκουπιδιών. Ετσι, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η αποκομιδή απορριμμάτων σε δρόμους με μεγάλη κυκλοφοριακή συμφόρηση.
Κρίμα για όσους δεν διάβασαν το ρεπορτάζ του Γιάννη Σκορδά στο περιοδικό «Κ» της περασμένης Κυριακής. Είναι ιδιαίτερα κατατοπιστικό για το πώς το Αμστερνταμ αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες για την καθαριότητα της πόλης και για τη μείωση της ρύπανσης της περιοχής. Αλλωστε, οι Αρχές έχουν θέσει στόχο την υιοθέτηση της κυκλικής οικονομίας με στόχο η πόλη να είναι βιώσιμη έως το 2050. «Οι Ολλανδοί ερεύνησαν πιθανές εφαρμογές δοκιμάζοντας νέες τεχνολογικές μεθόδους, συνεργαζόμενοι με ακαδημαϊκούς φορείς, ενεργοποιώντας τις τοπικές κοινότητες και δίνοντας κίνητρα σε πολίτες και επιχειρήσεις».
Οι Ολλανδοί λένε ότι στη χώρα επιτρέπονται όλα, εκτός από αυτά που δεν επιτρέπονται! Δεν πρόκειται για αντίφαση, αφού εννοούν ότι υπάρχει μεγάλη ανεκτικότητα σε πολλά θέματα και ταυτόχρονα μεγάλη αυστηρότητα για όσα απαγορεύονται. Δεν είναι όπως στην Ελλάδα που πολλά απαγορεύονται και λίγα τηρούνται.
Οι πολιτισμικές διαφορές των λαών του ευρωπαϊκού Βορρά από εκείνους στον ευρωπαϊκό Νότο θα μπορούσαν να αποτελούν άλλοθι για να εξηγηθεί η αδυναμία της Αθήνας να αποκτήσει ένα μοντέρνο πρόσωπο σύγχρονης πόλης. Θα μπορούσαν, αν ζούσαμε σε παλαιότερες εποχές, ας πούμε τις δεκαετίες του ’70, του ’80, έστω μέχρι τα χρόνια της κρίσης στην Ελλάδα.
Η Αθήνα είναι μια πόλη δυσλειτουργική, διότι έως τώρα ο δημαρχιακός της θώκος αξιοποιήθηκε ως βήμα για την κεντρική πολιτική σκηνή. Για τον λόγο αυτό οι έριδες μέσα στο δημαρχείο της οδού Κοτζιά αποκτούν οξύτερο πολιτικό τόνο, ακυρώνοντας την οποιαδήποτε προσπάθεια συναίνεσης. Για τον λόγο αυτό, δεν είναι εύκολο να υπάρχει ένας στρατηγικός σχεδιασμός. Πότε έχει συζητηθεί η βιώσιμη ανάπτυξη της Αθήνας, γιατί δεν σχεδιάζεται ένας καλύτερος τρόπος αποκομιδής των σκουπιδιών, ποιος μιλάει για την αντιμετώπιση χώρων πάρκινγκ στο κέντρο, ποιες δράσεις κάνει ο δήμος για το οξύ στεγαστικό πρόβλημα της πρωτεύουσας;
Ενας Ελληνας που έχει ζήσει στην Ολλανδία μού μετέφερε ότι «στο Αμστερνταμ δεν φοβούνται να αλλάξουν προσόψεις, να γκρεμίσουν όποιο κτίριο δεν τους αρέσει. Ισως γιατί αυτό είναι το πρόσωπο της πόλης τους. Της Αθήνας είναι ο Παρθενώνας»…
