Το ραντεβού για να παρακολουθήσουμε την πρόβα της περφόρμανς «Θέλω να πάω σπίτι», με θέμα την απώλεια της μνήμης, έχει δοθεί σε μια παλιά μονοκατοικία στην Ηλιούπολη.
Μπαίνοντας στη μικρή, ολάνθιστη αυλή με τα ροζ και κόκκινα γεράνια, δυσκολεύεσαι να διακρίνεις τι αποτελεί μέρος του σκηνικού και τι όχι, καθώς πρόκειται για ένα σπίτι που κουβαλά τις μνήμες των ανθρώπων που ζουν εδώ. Ποιος ο καλύτερος τρόπος να μιλήσεις για ένα ζήτημα όπως η άνοια, αν όχι σε ένα χώρο φορτωμένο αναμνήσεις, σκέφτομαι. «Το σπίτι είναι ένα περιβάλλον πολύ ζωντανό από μόνο του, ταυτόχρονα όμως ενέχει και τον κίνδυνο να επιβληθεί στην ιστορία, γι’ αυτό κινηθήκαμε σε πιο συμβολικές εικόνες», μας λέει η σκηνοθέτις Κατερίνα Κλειτσιώτη. Παρατηρώ τον διάδρομο της αυλής. Ενα ταψί παρατημένο στο πάτωμα, δίπλα του χώματα, λουλούδια και φλιτζάνια. Από το μπαλκόνι ανεμίζει ένα λευκό σεντόνι, απλωμένο στραβά. Μικρά, ανεπαίσθητα σημάδια της νόσου.
Η δράση ξεκινάει από την αυλή και στη συνέχεια μεταφέρεται στο εσωτερικό του σπιτιού. Στη διάρκεια της ωριαίας περφόρμανς παρακολουθούμε στιγμές από τη ζωή μιας γυναίκας που πάσχει από άνοια, την οποία υποδύεται η Χρυσή Βιδαλάκη, ηθοποιός, σύμβουλος ψυχικής υγείας και ιδρύτρια του «Θεάτρου στη Σάλα» που λειτουργεί στη μονοκατοικία, η οποία είναι και το σπίτι της. Βλέπουμε εικόνες ενός «σουρεαλιστικού περιβάλλοντος», όπως τις περιγράφει η κ. Κλειτσιώτη, προσπαθώντας να αποτυπώσει τόσο την αναστάτωση που βιώνουν οι νοσούντες, όσο και τη συναισθηματική φόρτιση των συγγενών τους. Φρούτα πέφτουν, ντουλάπια μένουν ανοιχτά, αντικείμενα «επιτίθενται». Εικόνες που υποστηρίζονται από το σκηνικό που αξιοποιεί τα αντικείμενα του χώρου, σε επιμέλεια της γλύπτριας και ζωγράφου Μαριάννας Λύρα. «Η μητέρα άρχισε να ξεχνά», λέει μία από τις ηθοποιούς. «Συνηθίσαμε». Πρόκειται για μία από τις ελάχιστες φορές που ακούγεται πρόζα στην παράσταση, μια συρραφή από το βιβλίο «Τα μαγαζιά της κανέλας» του Μπρούνο Σουλτς και κειμένων της σκηνοθέτιδος, ενώ ακούγονται και ηχογραφημένες συζητήσεις με τη μητέρα της κ. Βιδαλάκη, η οποία βρίσκεται στα αρχικά στάδια της άνοιας και ζει στον επάνω όροφο. Γεγονός που ενέπνευσε τόσο τα εργαστήρια, όσο και τη δημιουργία της παράστασης. Οσο όμως απουσιάζει ο λόγος κατά τη διάρκεια της περφόρμανς, τόσο έντονη είναι η παρουσία της μουσικής. «Ενώ οι ανοϊκοί μπορεί να δυσκολεύονται να ντυθούν, ή να θυμηθούν πρόσωπα και γεγονότα, η μουσική τούς ενεργοποιεί, θυμούνται μελωδίες και τραγούδια», εξηγεί η σκηνοθέτις.
Στο τέλος, συντελεστές και κοινό μοιράζονται σκέψεις και συναισθήματα στην αυλή. «Μια παράσταση δεν τελειώνει όταν πέφτει η αυλαία», λέει η κ. Βιδαλάκη. «Συνέχεια κάτι ανακαλύπτεις μέσα από τη συζήτηση κι ένας τέτοιος χώρος διευκολύνει αυτή τη συνθήκη», συμπληρώνει, ένας χώρος στον οποίο παρουσιάστηκε το 2022 η «Ραγάδα», το πρώτο μέρος της τριλογίας του σκηνοθέτη Μάριο Μπανούσι.
Φεύγοντας, κοιτάζω γύρω μου την ήσυχη γειτονιά και συλλογίζομαι όσα δεν θα ήθελα ποτέ να ξεχάσω. Σιγομουρμουρίζω το αγαπημένο μου τραγούδι. Ισως αυτό να με συντροφεύει πάντα.
«Θέλω να πάω σπίτι», 3-19 Ιουνίου, «Θέατρο στη Σάλα», Κολοκοτρώνη 7, Ηλιούπολη.
