Το 2024 είναι η έβδομη χρονιά της θητείας της. Η Λίντα Καπετανέα ανέλαβε τα καθήκοντα της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας το 2018, και μέχρι να βρει τα πατήματά της, κατέφθασε η πανδημία. Θυμάμαι την επιμονή της να κρατήσει το φεστιβάλ ανοιχτό και ασφαλές εκείνη τη δύσκολη διετία. Τη θέληση να μη διακοπεί η λειτουργία του θεσμού, που αποτελεί την κορυφαία διοργάνωση σύγχρονου χορού στη χώρα και φέτος συμπληρώνει 30 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας. Φυσικά τα κατάφερε, και η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να σκεφτώ τι δεν θα πετύχαινε εάν αποφάσιζε ότι θέλει να το κάνει.
Κλείνοντας τη συνέντευξη, τη ρώτησα τι είναι ο χορός για εκείνη. «Επικοινωνία, δημιουργία, προσαρμοστικότητα, ανταλλαγή», είπε. Από τα πέντε της χρόνια δεν έχει σταματήσει να γυμνάζεται, αρχικά κάνοντας πρωταθλητισμό στη ρυθμική γυμναστική και από τα 16 της, βουτώντας μέσα στον σύγχρονο χορό από όπου δεν βγήκε ποτέ, ούτε θα ήθελε.
Μεγάλωσε στην Αθήνα, αλλά Μανιάτισσα από τη μεριά του πατέρα της περνούσε τα καλοκαίρια στην Καλαμάτα και στη Μάνη. «Οπότε συνέδεσα το καλοκαίρι με το Φεστιβάλ Χορού», εξηγεί. Εκανε σπουδές στην Κρατική Σχολή Ορχηστρικής Τέχνης, μαθήτευσε δίπλα σε σημαντικούς χορογράφους σύγχρονου χορού στη Νέα Υόρκη και στο Βέλγιο. Με την επιστροφή στην Αθήνα, δημιούργησε οικογένεια και με τον επίσης χορευτή σύζυγό της ίδρυσαν τη δραστήρια και παραγωγική ομάδα Rootless Root. Εχουν δύο παιδιά, μια κόρη δεκαοκτώ ετών και έναν γιο, δώδεκα.
– Θα σας ενοχλούσε να πείτε την ηλικία σας;
– Καθόλου. Είμαι πενήντα.
– Τι ώρα ξεκινά η μέρα σας;
Στις 6.30 το πρωί.
– Και τελειώνει;
Περίπου στις 11 κλείνω τα φώτα, γιατί δεν αντέχω άλλο. Είναι πολύ έντονο το πρόγραμμά μου, αλλά δεν γίνεται αλλιώς. Από τότε που ανέλαβα την καλλιτεχνική διεύθυνση του φεστιβάλ, κατάλαβα ότι θα έπρεπε να κάθομαι σε μια καρέκλα πολλές ώρες για να λύνω τα γραφειοκρατικά θέματα ή να βλέπω τα βίντεο των υποψήφιων παραστάσεων. Στις αρχές, λοιπόν, άφησα λίγο το σώμα μου πίσω, και αυτό με ενόχλησε πολύ. Οπότε, λέω, θα ξυπνάω πιο νωρίς για να μπορέσω να τα κάνω όλα. Εντάξει, είναι εξαντλητικό, όμως αντέχω ακόμη.
– Ασκείστε καθημερινά;
– Καθημερινά. Δεν μπορώ χωρίς να κάνω κίνηση, είτε αυτό είναι γυμναστήριο, είτε πρόβα, είτε διδασκαλία. Δεν μπορώ να ζήσω αν δεν κάνω κάτι για το σώμα μου καθημερινά – και δεν θα έβγαζα πέρα όλα τα υπόλοιπα.
– Εχοντας, ούτως ή άλλως, ένα απαιτητικό πρόγραμμα, τι σας ώθησε να κάνετε την αίτηση για τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας του φεστιβάλ;
– Θεωρώ ότι ήταν ένα επακόλουθο της αγάπης μου για την τέχνη του χορού. Δεν πιστεύω ότι άλλαξε κάτι, απλώς πρόσθεσα άλλη μία δραστηριότητα στη ζωή μου που σχετίζεται με τον χορό. Ο,τι αγαπώ με κρατάει δημιουργική, όσο δύσκολο και να είναι. Αλλωστε νομίζω πως με σωστό προγραμματισμό όλα γίνονται: διδασκαλία, καλλιτεχνική διεύθυνση, χορογραφία, μητρότητα, όλα μαζί.
«Το φεστιβάλ είναι η μεγάλη γιορτή του χορού και η επιθυμία μου είναι να συμμετάσχουν όλοι σε αυτήν».
– Ποια είναι η ταυτότητα που έχετε δώσει στον θεσμό αυτά τα χρόνια;
– Εξαρχής επιδίωκα να κάνω το μεγάλο βήμα: να πάμε με τις παραστάσεις στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας. Οι κάτοικοι της πόλης ήξεραν το φεστιβάλ, αλλά ήθελα να το ανοίξω ακόμα περισσότερο ώστε να το θεωρούν δικό τους. Δεν απευθυνόμαστε σε ένα ειδικό κοινό, το φεστιβάλ είναι η μεγάλη γιορτή του χορού και η επιθυμία μου είναι να συμμετάσχουν όλοι σε αυτήν.
Το ίδιο προσπάθησα να κάνω με τα σεμινάρια που εντάσσονται κάθε χρόνο στο πρόγραμμα, εκείνα που γίνονται για τους χορευτές, αλλά κυρίως όσα αφορούν το ευρύ κοινό. Χθες, λοιπόν, με ενημέρωσαν ότι όλα είναι sold out και υπάρχει λίστα αναμονής. Αυτό σημαίνει ότι πετύχαμε τον πρώτο στόχο και δώσαμε το στίγμα μας: Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας είναι για όλους, για παιδιά και άτομα με αναπηρία, για ηλικιωμένους ανθρώπους που θέλουν να γνωρίσουν την κίνηση, αλλά και για το ειδικό κοινό του χορού, τους για επαγγελματίες χορευτές.
– Στις παραστάσεις του φεστιβάλ, σας βλέπω πάντα ανάμεσα στο κοινό να παρακολουθείτε με μεγάλη προσοχή.
– Οσο διαρκεί το φεστιβάλ, είμαι παρούσα από το πρωί. Εχω το ποδήλατό μου, πάω στα σεμινάρια, πάω στις πρόβες με τους καλλιτέχνες για να δω αν έχει γίνει κάποιο λάθος ή τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερα την επόμενη χρονιά. Εκείνες τις δέκα ημέρες των παραστάσεων, γίνομαι μια παρατηρήτρια που σιωπά. Μ’ αρέσει πολύ να βλέπω τον κόσμο που έρχεται, να σκέφτομαι γιατί έρχονται και πώς νιώθουν μετά την παράσταση. Παρατηρώ επίσης τους χορευτές που συμμετέχουν στα σεμινάρια: πώς είναι όσοι φτάνουν από το εξωτερικό, πώς είναι οι Ελληνες. Παρατηρώ και τις οικογένειες με τα παιδιά τους, που συχνά μετά το μάθημα έρχονται και μου λένε: «Επιτέλους, αγγίζουμε τα παιδιά μας, τα αγκαλιάζουμε».
– Πώς προετοιμάζετε το πρόγραμμα κάθε χρονιάς;
– Το δουλεύω έναν ολόκληρο χρόνο, αγωνιώ και αγχώνομαι ώστε να σχεδιάσουμε ένα φεστιβάλ όσο το δυνατόν διαφορετικό και ποικίλο, με παραστάσεις που έρχονται για πρώτη φορά, αλλά και παραστάσεις καλλιτεχνών που είδα ότι έχουν αγαπηθεί. Για παράδειγμα, φέτος έρχεται και πάλι στο Black Box η Καταλανή Λάλι Αϊγουαδέ, που ξέρω πόσο πολύ αρέσει η δουλειά της στο κοινό μας. Δεν θα μπορούσαμε επίσης να κλείσουμε τα 30 μας χρόνια χωρίς την παρουσία του χορογράφου – εικαστικού Γιόζεφ Νατζ, που θα παρουσιάσει το «αποχαιρετιστήριο» «Full Moon», με το οποίο ξεκινά τη διεθνή περιοδεία του. Για την έναρξη, όμως, θα δούμε ένα ντεμπούτο: το Κρατικό Μπαλέτο της Εσσης, σε μια παράσταση με δύο έργα.
– Ο σύγχρονος χορός συχνά είναι ιδιαίτερα τολμηρός, τόσο ως προς τη θεματολογία, τη μορφή, αλλά και το περιεχόμενο. Το λιγότερο που συμβαίνει στη σκηνή, είναι να παρουσιάζονται γυμνά τα σώματα των χορευτών. Εχει εξοικειωθεί το κοινό του φεστιβάλ με αυτό;
– Η δική μου δουλειά ως καλλιτεχνική διευθύντρια είναι να ξέρω πού θα τοποθετήσω την κάθε παράσταση. Να ξέρω, δηλαδή, πότε έρχεται το λεγόμενο «ειδικό κοινό», το οποίο επιθυμεί να δει κάτι διαφορετικό, και πότε εκείνοι που δεν είναι τόσο έμπειροι. Πιστεύω επίσης ότι η πρεμιέρα του φεστιβάλ πρέπει να είναι για όλο τον κόσμο. Μια παράσταση που θα προβληματίσει, θα εντυπωσιάσει, αλλά και θα απευθυνθεί σε όλους, από τα μικρά παιδιά μέχρι τους ηλικιωμένους.
Για μένα έχει μεγάλη σημασία η σύνθεση του προγράμματος, το οποίο δεν διαμορφώνεται ανάλογα με τη διαθεσιμότητα κάθε ομάδας. Στη διάρκεια του χειμώνα, όταν πια έχω επιλέξει τις παραστάσεις, παίρνω ένα τεράστιο χαρτί και ζωγραφίζω ό,τι θα παρακολουθήσουμε. Θέλω να δω πώς μια παράσταση μπορεί να «περάσει» στην πλατεία, τι έχουμε την ίδια ώρα στην Κεντρική Σκηνή και στο Black Box, τι θα μπορούσε να ακολουθήσει στις επόμενες ημέρες, πώς μπορεί το κοινό που θα παραμείνει στο Μέγαρο Χορού για δύο παραστάσεις να περάσει από το ένα θέαμα στο άλλο.
– Πού βρίσκεται, κατά τη γνώμη σου, η ελληνική σκηνή σύγχρονου χορού, την οποία θέλετε κατεξοχήν να στηρίξετε;
– Οι Ελληνες χορευτές συμμετέχουν σε σημαντικές διεθνείς ομάδες χορού τα τελευταία 30 χρόνια, ίσως και περισσότερα. Μετά σιγά σιγά έκαναν τα πρώτα βήματά τους οι Ελληνες χορογράφοι, που τώρα διεκδικούν τις μεγαλύτερες σκηνές της Ευρώπης: ο Παπαϊωάννου, ο Λασκαρίδης, ο Παπαδόπουλος, η Απέργη και πολλοί άλλοι. Νομίζω ότι το μόνο που μας λείπει για να προχωρησουμε κι άλλο, είναι οι πόροι. Το όνειρό μου είναι να διαθέταμε τον προϋπολογισμό για την ανάθεση μιας παραγωγής του φεστιβάλ σε έναν Ελληνα χορογραφο κάθε χρόνο.
Το 30ό Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας θα πραγματοποιηθεί από τις 12 έως τις 21 Ιουλίου.
