Dimitris Papaioannou
Anafi, Sketches from Life
Σχεδιασμός: Karlopoulos & Associates
εκδ. Nomas Publication LP
σελ. 240
Eνα από τα σχέδια που βρίσκονται στις τελευταίες σελίδες της συλλεκτικής έκδοσης «Dimitris Papaioannou. Sketches from Life» (εκδόσεις Nomas) εικονίζουν δύο άντρες γυμνούς να μιλούν μεταξύ τους. Στο πλάι της σύνθεσης φαίνεται αχνά μια τρίτη φιγούρα. Δεν είναι ολοκληρωμένη, για την ακρίβεια ο κορμός και το πρόσωπο λείπει. Η εξήγηση μπορεί να είναι πολύ απλή, είναι πιθανό ο Παπαϊωάννου να θεώρησε πώς δεν έπρεπε να αποδώσει και την τρίτη μορφή με κάθε λεπτομέρεια, μπορεί να κουράστηκε, να έδυσε ο ήλιος ή να πίστεψε πώς το σχέδιο είναι «φλύαρο». Μπορεί όμως να είναι και συμβολική αυτή η χειρονομία. Δεν σβήνουν όλα, όταν σε απασχολεί μόνος αυτός που έχεις απέναντί σου; Oπως γράφει και ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου του, τα σχέδια αυτά «είναι μια σπουδή στη σύνδεση».
Η συλλογή αυτή πραγματοποιήθηκε στην Ανάφη όπου ο περφόρμερ, σκηνοθέτης, χορογράφος, καταφεύγει τα τελευταία χρόνια. Στην πλειονότητά τους, οι άνθρωποι που αποτυπώνονται σε αυτήν την έκδοση δεν γνωρίζουν πως «ποζάρουν». Πηγαίνοντας στην παραλία με ένα μπλοκ και τα μολύβια του, o Παπαϊωάννου παρατηρεί τον χρόνο όπως καθρεφτίζεται και γράφεται στα πρόσωπα και τα σώματα. Τα «μοντέλα» του άλλοτε ξαπλωμένα ράθυμα στην άμμο, και άλλοτε σκεπτικά, σε παρέες, σε ζευγάρια ή μόνοι τους, ατενίζουν τον ορίζοντα ή κάθονται στην άκρη ενός βράχου. Σε όλες τις περιπτώσεις, υπονοούν τη θάλασσα, όπως επισήμανε η Λίνα Στεφάνου, διευθύντρια της Nomas Publications στην παρουσίαση του τόμου που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή στο αίθριο του Μεγάρου Μουσικής.
Μαθητής του Γιάννη Τσαρούχη πριν δώσει εισαγωγικές εξετάσεις για να φοιτήσει στη Σχολή Καλών Τεχνών, ο Δημήτρης Παπαιωάννου παραδέχεται πώς πάντα είχε μεγάλη ευκολία στο σχέδιο. Δίπλα στον «ποιητή του ασήμαντου», όπως αποκαλεί τον Τσαρούχη γνωρίζει το χορό και το θέατρο, πηγαίνει στο Ηρώδειο. «Ο Τσαρούχης με άφησε να είμαι κοντά του», μας είπε. Σε ηλικία 22 χρονών, ο ιδιοσυγκρασιακός καλλιτέχνης ιδρύει μαζί με την Αγγελική Στελλάτου την Ομάδα Εδάφους και αφοσιώνεται στο θέατρο. «Τα πρώτα χρόνια στήριζα την ομάδα με τη ζωγραφική, τελικά όμως έφτασα να σκιτσάρω μόνο για παραστάσεις». Μετά από παύση δύο δεκαετιών, ξανάπιασε τα μολύβια του. Αφορμή στάθηκε το ότι ερωτεύθηκε. «Αν μπόρεσα σε αυτήν την ηλικία να ερωτευθώ δυνατά, τότε όλα ήταν δυνατά και εγώ μπορούσα να επιστρέψω στη ζωγραφική». Στούντιο έγινε η Ανάφη, την οποία είχε γνωρίσει πριν 36 χρόνια και πάλι με αφορμή έναν έρωτα που είχε τελειώσει. Γίνεται το «ερημητήριο» του και ο τόπος που του επιτρέπει να ασκήσει μια τέχνη «πιο ιδιωτική, πιο ταπεινή».
Την έκδοση συνοδεύει ένα κόμικ που είχε φτιάξει με αφορμή την πρώτη του γνωριμία με το κυκλαδονήσι της άγονης γραμμής το οποίο είχε δημοσιεύσει στο «Κοντροσόλ στο Χάος», ένα queer – punk fanzine στο οποίο ήταν συνεκδότης τη δεκαετία του ’80 αλλά και μια καρτ ποστάλ με μια selfie του ίδιου από τις καλοκαιρινές του διακοπές. Αντί ευχών και νέων του, μαθαίνουμε σε ένα συμπυκνωμένο κείμενο το βιογραφικό του. Διαβάζουμε τις εγκωμιαστικές κριτικές, αυτές που τον έχουν ανακηρύξει σε έναν «πρωτοποριακό θεατροποιό», σε έναν «μάγο του θεάτρου», στον πιο «αυθεντικό χορογράφο των καιρών μας». Οι Times τον έχουν αποκαλέσει και «εικονοποιό». Και αυτό είναι, κυρίως αυτό, είτε με ζωντανά σώματα είτε με μολύβι.
