Η ανέλκυση της Μέρι Κάσατ στο προσκήνιο της ιστορίας της τέχνης είναι ένα κεφάλαιο στην ανακατάταξη της ιεραρχίας των τελευταίων ετών. Η Μέρι Κάσατ (1844-1926) είναι μία από τις σημαντικές Αμερικανίδες ζωγράφους του ιμπρεσιονισμού, συνδεδεμένη με την καλλιτεχνική κίνηση στο Παρίσι και τη φιλία της με τον Εντγκάρ Ντεγκά, διάσημη για τα πορτρέτα γυναικών και παιδιών, σκαπανέας μιας νέας θηλυκής ταυτότητας. Η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» αφιέρωσε πρόσφατα μία ολόκληρη σελίδα στην Κάσατ εστιάζοντας σε όσα διατηρούν το σύγχρονο ενδιαφέρον για την τέχνη της. Στην Πινακοθήκη της Φιλαδέλφειας εγκαινιάστηκε η έκθεση με τίτλο «Μέρι Κάσατ: η ζωγράφος των μοντέρνων γυναικών» (το φθινόπωρο θα μεταφερθεί στο Σαν Φρανσίσκο).
Από εκδοτικής πλευράς αναμένεται η νέα βιογραφία της Κάσατ («Η Μέρι Κάσατ ανάμεσα στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη») από την ιστορικό τέχνης Ρουθ Ε. Ισκιν, ενώ μια άλλη ιστορικός τέχνης, η Νάνσι Μόουλ Μάθιους (που το 1994 είχε γράψει την πρώτη βιογραφία της Κάσατ), ετοιμάζει μια εργασία για τη φιλία ανάμεσα στην Κάσατ και στην Μπερτ Μορισό (την άλλη σπουδαία ζωγράφο της εποχής). Η εργασία αυτή θα είναι η βάση μιας έκθεσης που θα γίνει το 2025 στο Μουσείο Τέχνης Φένιμορ, στο Κούπερσταουν της πολιτείας της Νέας Υόρκης.
Xρειάστηκαν πολλά χρόνια για να επανεκτιμηθεί η Μέρι Κάσατ, και όχι με τον πιο προβλέψιμο και ορθόδοξο τρόπο. Οταν απεβίωσε το 1926, θεωρήθηκε ξεπερασμένη και εκτός πνεύματος εποχής. Αλλά σταδιακά, και κυρίως μετά το 1998, όταν εκδόθηκε η μελέτη της Βρετανίδας φεμινίστριας Γκριζέλντα Πόλοκ «Μέρι Κάσατ: ζωγράφος των μοντέρνων γυναικών», η περίπτωση «Μέρι Κάσατ» άρχισε να αχνοφαίνεται ως μια πρωτο-φεμινίστρια που υποστήριξε το γυναικείο ζήτημα και πειραματίστηκε συστηματικά μέσα από το έργο της.
Ο κόσμος της Μέρι Κάσατ, γεννημένης στο Πίτσμπουργκ σε πολύ εύπορο οικογενειακό περιβάλλον και με μακρά διαμονή στη Γαλλία, είναι ένας κόσμος κατοικημένος από γυναίκες που έχουν στην αγκαλιά τα μωρά τους ή είναι βυθισμένες στις σκέψεις τους, ντυμένες απλά και άνετα, αστές στην όψη και ανεξάρτητες στο πνεύμα, με μια γλώσσα σώματος που δηλώνει ασφάλεια και αυτονομία. Η παλινόρθωση της Μέρι Κάσατ ολοκληρώνεται στη διάρκεια της δεκαετίας του 2020 ως μέρος της ατζέντας για την ορατότητα των γυναικών στην τέχνη. Η περίπτωσή της, όμως, είναι ευρύτερη αυτού του αιτήματος, καθώς η τέχνη της έχει μια δύναμη από μόνη της.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΧΑΒΡΗ
Οψεις της Νορμανδίας
Η έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης «Αντρέ Μαλρό» της Χάβρης δοξάζει τη Νορμανδία ως πηγή έμπνευσης. Φέρνει κοντά κορυφαία έργα φωτογράφων και ζωγράφων του 19ου αιώνα, σαν μια συνομιλία και αντιπαραβολή παρόμοιων θεμάτων με άξονα τον ιδιαίτερο πολιτισμό και την ξεχωριστή ταυτότητα της Νορμανδίας. Η έκθεση με τίτλο «Φωτογραφίζοντας τη Νορμανδία, 1840-1890, ένας διάλογος σκαπανέων ανάμεσα στις τέχνες» είναι ένα παράθυρο σε έργα τέχνης υψηλής αισθητικής αξίας.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Γιαπωνέζικη χαρακτική
Τις τρεις γενιές της οικογενείας Γιοσίντα, ονομαστών χαρακτών της Ιαπωνίας, φέρνει στη γνώση μας η έκθεση στο όμορφο μουσείο Dulwich Gallery, στα περίχωρα του Λονδίνου. Πρόκειται για μια καλλιτεχνική δυναστεία που έχει αφήσει ως κληρονομιά έναν εξαιρετικό όγκο δουλειάς και εκλεκτά έργα, τα οποία επί της ουσίας παρακολουθούν την εξέλιξη της ιαπωνικής τέχνης από τον 19ο αιώνα ώς τις μέρες μας με όχημα την καλλιτεχνική επίδοση μιας οικογένειας.
ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Η αιώνια Ρώμη
Το 1532, ο Ολλανδός καλλιτέχνης Μάαρτεν φαν Χέεμσκερκ (1498-1574) ξεκίνησε από το Χάαρλεμ με προορισμό τη Ρώμη. Στην «Aιώνια Πόλη» παρέμεινε πέντε χρόνια, στη διάρκεια των οποίων σχεδίασε όλη την πόλη, τα μνημεία της, τον ορίζοντά της, το πανόραμά της. Αυτόν τον θησαυρό των 170 σχεδίων παρουσιάζει σε μια πρωτότυπη έκθεση το Kupferstichkabinett του Βερολίνου, μουσείο που ειδικεύεται σε χαρακτικά και σχέδια. Διαθέτει έργα κορυφαίων δασκάλων (Ντίρερ, Μποτιτσέλι κ.ά.).
ΑΝΝΟΒΕΡΟ
Κάσπαρ Νταβίντ Φρίντριχ
Η επέτειος των 250 χρόνων από τη γέννηση του Γερμανού ρομαντικού ζωγράφου Κάσπαρ Νταβίντ Φρίντριχ (1774-1840) πυροδοτεί σε πολλά μουσεία, ιδίως στη Γερμανία, εκθέσεις και αφιερώματα. Το Landesmuseum του Αννοβέρου συμμετέχει στον εορτασμό οργανώνοντας μια μικρή αλλά πολύ ιδιαίτερη έκθεση έξι έργων του ζωγράφου, τα οποία ανήκουν στο σύνολό τους στις συλλογές του μουσείου. Εμφαση δίνεται στον κύκλο «Τέσσερις φορές ημερησίως», που αναδεικνύει την παρατήρηση του τοπίου.
ΠΑΡΙΣΙ
Κολύμπι στον Σηκουάνα
Ο μεγάλος στόχος να μπορεί κανείς να κολυμπήσει στα νερά του Σηκουάνα (σε τρία σημεία) πιστεύεται πως θα είναι εφικτός για το κοινό το 2025. Οι Ολυμπιακοί του καλοκαιριού προκάλεσαν την επαναφορά της κολύμβησης στον ποταμό του Παρισιού βάσει ενός ειδικού ολιστικού προγράμματος που ξεκίνησε το 2015 – έχουν δαπανηθεί 1,4 δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος των έργων υποδομής έχει ολοκληρωθεί με καθαρισμό υδάτων, απολύμανση και αξιοποίηση των βροχοπτώσεων σε ειδική δεξαμενή.
