Επτά νέες εκθέσεις απαρτίζουν το τέταρτο και τελευταίο μέρος του αφιερώματος του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) στις γυναίκες δημιουργούς, το οποίο ξεκίνησε τον Δεκέμβριο του 2023. Με την ολοκλήρωσή του τον Νοέμβριο, το ΕΜΣΤ θα έχει παρουσιάσει συνολικά 18 ατομικές εκθέσεις, εγκαταστάσεις και έργα, αναδεικνύοντας το έργο 40 καλλιτέχνιδων.
Εχοντας παρακολουθήσει από κοντά την εξέλιξη του αφιερώματος, μπορούμε να πούμε ότι με την ποικιλία των εκφραστικών μέσων, της εθνικής προέλευσης, των εμπειριών και ταυτοτήτων, των εικαστικών χειρονομιών, της αισθητικής, της ηλικίας, της φυλής και της τάξης των καλλιτέχνιδων, αλλά και των επιμελητών του μουσείου συγκροτήθηκε ένα εικαστικό σύνολο με ενδιαφέρουσες πλευρές. Ενώ λοιπόν συνεχίζεται στον χώρο των περιοδικών εκθέσεων (-1) η εξαιρετική έκθεση της Πένι Σιόπις «For Dear Life», στη νέα ενότητα έχουμε την ευκαιρία να δούμε μια σχεδόν μνημειακού μεγέθους εγκατάσταση της Βρετανίδας γλύπτριας Φιλίντα Μπάρλοου.
Η έκθεση «Rig: Untitled; Blocks» (2ος όροφος) σε επιμέλεια της Τίνας Πανδή παρουσιάζει το ομώνυμο έργο από τη συλλογή Δ. Δασκαλόπουλου, και επίσης σχέδια της Μπάρλοου κι ένα βίντεο που μας συστήνει για πρώτη φορά μία από τις σημαντικότερες δημιουργούς της Βρετανίας. H Μπάρλοου κατασκευάζει ένα ιδιότυπο αστικό αλσύλλιο από ευτελή, αντισυμβατικά υλικά και εμφανή στη διαδικασία της παραγωγής του έργου. Η εγκατάσταση διαθέτει γνώση, χιούμορ, πολυχρωμία, παντελή έλλειψη σοβαροφάνειας, αποκαλύπτοντας μια κορυφαία περίπτωση καλλιτέχνιδας, την οποία ανακαλύπτουμε όψιμα – δυστυχώς έφυγε πρόσφατα από τη ζωή σε ηλικία 79 ετών.
Η Ιρανή καλλιτέχνις Τάλα Μαντάνι παρουσιάζεται με περισσότερα από 40 έργα ζωγραφικής και κινουμένου σχεδίου των τελευταίων 15 χρόνων στο «Shitty Disco».
Πρώτη ατομική έκθεση είναι και αυτή που θα δούμε στο ισόγειο της διεθνώς καταξιωμένης Ιρανής καλλιτέχνιδας Τάλα Μαντάνι, που ζει και εργάζεται στο Λος Αντζελες. Σε επιμέλεια της Ιόλης Τζανετάκη το «Shitty Disco» συγκεντρώνει περισσότερα από 40 έργα ζωγραφικής και κινουμένου σχεδίου, αναδεικνύοντας μια σειρά θεμάτων που διατρέχουν το έργο της Mαντάνι τα τελευταία 15 χρόνια. Αντλώντας συχνά από το εικαστικό ιδίωμα των κινουμένων σχεδίων, οι χαρακτήρες της Μαντάνι αυτο-υπονομεύονται, αψηφούν τους νόμους της φυσικής και καταφεύγουν σε μια βία υπερβολικά τυφλή κι ωστόσο κωμικοτραγική, επιτρέποντας έτσι μια απελευθερωτική εκτόνωση μέσω του χιούμορ στο πλαίσιο ενός κατά τ’ άλλα ζοφερού σεναρίου.
Το φως κατέχει κεντρική θέση σε πολλά από τα ζωγραφικά έργα της, αποτελώντας έναν συνδετικό κρίκο που συνδέει το έργο της με τον κινηματογράφο και την ιστορία της τέχνης. Πρέπει να κάνουμε μια ιδιαίτερα μνεία στη ζωγραφική της Μαντάνι έτσι όπως αναπτύσσεται στα δύο μεγάλα ταμπλό με τίτλο «Cloud Mammy», και στις σκληρές αλλά ταυτόχρονα αστείες σύντομες stop motion ταινίες της, που αξίζει να παρακολουθήσουμε από τις οθόνες που έχουν στηθεί σε κύκλο στο κέντρο της έκθεσης.
Από τις ελληνικές συμμετοχές του 4ου κύκλου αναφέρουμε την εγκατάσταση της σκηνοθέτριας Εύας Στεφανή με τίτλο «Η φωτεινή σπηλιά», ειδική παραγγελία του μουσείου, αλλά και την πρώτη παρουσίαση μιας σειράς άγνωστων σχεδίων της ζωγράφου Ελένης Πίταρη-Παγκάλου με έργα «μυστικά», που η ίδια δεν παρουσίασε ποτέ, θεωρώντας πως ο εμφανής σουρεαλισμός τους θα έβλαπτε τη «σοβαρή» εικόνα μιας αφηρημένης εξπρεσιονίστριας ζωγράφου.
Οι ατομικές παρουσιάσεις των έργων της Μπούσρα Χαλίλι και της φωτογράφου Σούζαν Μαϊσέλας έχουν έντονο κοινωνικο-πολιτικό ύφος χαρακτήρα πλησιάζοντας τη λογική μιας ερευνητικής καταγραφής, ενώ στο πλαίσιο αυτού του κύκλου, το ΕΜΣΤ εγκαινιάζει επίσης ένα νέο πρόγραμμα, το «Spotlight», που θα αναδεικνύει σε μεγαλύτερο βάθος την πρακτική ενός καλλιτέχνη της συλλογής του, ξεκινώντας με το έργο της Μπερτίγ Μπακ.
