«Το ποδόσφαιρο είναι ένα απλό παιχνίδι, 22 άνδρες κυνηγούν μια μπάλα για 90 λεπτά και στο τέλος κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί». Η ατάκα ειπώθηκε από τον Γκάρι Λίνεκερ μετά τον αποκλεισμό (στα πέναλτι) της Εθνικής Αγγλίας από τη Γερμανία στα ημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1990. Εντάξει, δεν συμβαίνει πάντα. Μην ξεχνάμε άλλωστε, πως η Γερμανία έχει τις περισσότερες ήττες, τρεις, σε τελικούς του Euro. Βέβαια, έχει και τις περισσότερες κατακτήσεις του τροπαίου, τρεις, όπως επίσης και η Ισπανία. Πιο άτυχη είναι η ΕΣΣΔ (33 χρόνια πέρασαν από τη διάλυσή της), η οποία έχει τρεις χαμένους τελικούς και μόνο έναν κερδισμένο.
Η χαρτογράφηση των διοργανώσεων του Euro από τη σύστασή του, το 1960 ως Κυπέλλου Εθνών Ευρώπης, έως τώρα, προσφέρει μία πρώτης τάξης ευκαιρία για μαθήματα γεωγραφίας, ιστορίας και ευρωπαϊκής πολιτικής. Διότι ποιος θυμάται ότι τον δρόμο στην ΕΣΣΔ προς την κατάκτηση του πρώτου τροπαίου άνοιξε ο δικτάτορας της Ισπανίας Φράνκο το 1960. Η Ισπανία στους προκριματικούς είχε κληρωθεί με τη Σοβιετική Ενωση, αλλά ο Φράνκο απαγόρευσε στην εθνική ομάδα της χώρας του να ταξιδέψει στη Μόσχα, όπως και στους Σοβιετικούς στη Μαδρίτη. Φοβόταν μήπως στραπατσάρει το γόητρό του ένας αποκλεισμός από τους κομμουνιστές – τους είχε νικήσει στον τριετή ισπανικό εμφύλιο, το 1936-1939, και δεν διενοείτο έστω μία ποδοσφαιρική ρεβάνς (μην αμελούμε την πολιτική δύναμη του ποδοσφαίρου).
Ετσι η ΕΣΣΔ πέρασε στο Euro χωρίς αγώνα και κέρδισε στον τελικό τη Γιουγκοσλαβία με 2-1. Δεν είναι η μόνη χώρα που το κατάφερε. Το 1992, η Δανία πήρε το εισιτήριο για τα γήπεδα της Σουηδίας στη θέση της εμπόλεμης τότε Γιουγκοσλαβίας, και οι μισοί παίκτες της όταν το έμαθαν ήταν σε διακοπές. Τελικά, η ομάδα του Πίτερ Σμάιχελ και του Μπρίαν Λάουντρουπ έκανε το colpο grosso, νικώντας τη Γερμανία στον τελικό της Στοκχόλμης με 2-0. Το μεγαλύτερο… κρίμα πάει στην «εκλιπούσα» Γιουγκοσλαβία. Η χώρα προκρίθηκε σε δύο τελικούς και τους έχασε και τους δύο (το 1960 από την ΕΣΣΔ και το 1968 από την Ιταλία). Το Βέλγιο είναι μια άλλη χώρα που έχει συμμετάσχει σε τελικό (το 1980), χάνοντάς τον από τη Δυτική Γερμανία με 2-1. Το ίδιο ισχύει για τη Αγγλία, η οποία έχασε στον μόνο τελικό που βρέθηκε (και εντός έδρας, καθότι διοργανώτρια), από την Ιταλία το 2021 στα πέναλτι (μήπως καλύτερα να διοργανώνει Μουντιάλ;).
Αντίστροφα, Δανία και Ελλάδα ως κομήτες μπήκαν, είδαν και κέρδισαν το Euro και έκτοτε επαναπαύονται στις δάφνες τους (για την Ελλάδα, οι… επιτυχίες της την τελευταία εικοσαετία το επιβεβαιώνουν). Και η Ολλανδία κατέκτησε το κύπελλο το 1988 νικώντας τη Σοβιετική Ενωση με 2-0, χωρίς να έχει στο ιστορικό της κάποιο χαμένο τελικό. Μάλλον τους «φυλάει» για τα Παγκόσμια Κύπελλα (έχει χάσει σε τρεις τελικούς, το 1974, το 1978 και το 2010).
Ποιος λέτε να είναι ο νικητής; Εγώ πιστεύω ότι η Γερμανία και η Ιταλία θα φθάσουν στον τελικό και ελπίζω να μην επιβεβαιωθεί η παράδοση που λέει (τη μόνη εξαίρεση πέτυχε η Ισπανία το 2008 και το 2012) ότι η τιτλούχος δεν διατηρεί τον τίτλο της… Αλλωστε, δεν κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί.
Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε, όπως έκανα κι εγώ, στο εξαιρετικό τεύχος για την ιστορία του Euro που προσέφερε η «Κ» στο φύλλο της 26ης Μαΐου.
