Η ζωγραφική του Δανού ζωγράφου Βίλχελμ Χάμερσοϊ (1864-1916) είναι ίσως μία από τις πιο αντιπροσωπευτικές και αισθαντικές μεταγραφές του φωτός του βορρά. Η δημοτικότητα των έργων του στη διάρκεια του 21ου αιώνα δηλώνει την ανάδειξη αυτού του «σιωπηρού» κόσμου σε μια πρωτεύουσα αξία. Υπάρχει ένα μεγάλο κοινό, διακριτικό και χαμηλόφωνο, παγκοσμίως που ακολουθεί τα ίχνη αυτών των ζωγράφων, οι οποίοι έδωσαν τη ζητούμενη εξωστρέφεια σε έναν κόσμο περίκλειστο και κρυπτικό.
Μια νέα έκθεση 16 έργων του Χάμερσοϊ μπορεί να δει κανείς αυτό το καλοκαίρι στη Βασιλεία, στην εκεί (νέα) αίθουσα της διεθνούς γκαλερί Hauser & Wirth. Η έκθεση έχει τίτλο «Σιωπή» και έχει επιμελητή τον Φέλιξ Κρέμερ. Είναι η πρώτη έκθεση έργων του Χάμερσοϊ στην Ελβετία, δημιουργίες της περιόδου 1883-1914, ορισμένα δε από αυτά σπανιότατα παραχωρούνται για δημόσια έκθεση, καθώς ανήκουν σε ιδιωτικές συλλογές. Ο Χάμερσοϊ, παρότι σχεδόν απόλυτα ιδιοσυγκρασιακός και συνδεδεμένος με μια προσωπική ανάγνωση των ημιτονίων της ζωής, δεν παύει να ανήκει σε έναν πολιτισμικό γαλαξία. Είναι ο γαλαξίας των βορείων χωρών, που μετά το 1860-1870 γνώρισαν μια αναγέννηση στις εικαστικές τέχνες, στην αρχιτεκτονική, στο ντιζάιν και στην εφαρμογή του.
Αυτή η αναγέννηση του 19ου αιώνα προεκτάθηκε στον 20ό και έφερε στην προθήκη των σκανδιναβικών χωρών και κατ’ επέκταση της διεθνούς σκηνής πολλά και σημαντικά ονόματα ανδρών και γυναικών καλλιτεχνών, σε μια περίοδο που ο ευρωπαϊκός βορράς συντονιζόταν σε έναν ρυθμό εθνικής περηφάνιας και πολιτισμικών ζυμώσεων. Η Δανία με τη δική της χρυσή περίοδο, από τα τέλη του 19ου αιώνα, συμμετείχε θεαματικά με ζωγράφους υψηλής ποιότητας. Θέματά τους ήταν αφενός η τοπιογραφία και αφετέρου η αστική ζωή κατά μία ιστορική αντιστοιχία με τον προγενέστερο χρυσό αιώνα των Ολλανδών του 17ου αιώνα.
Ο Βίλχελμ Χάμερσοϊ, τέκνο της Κοπεγχάγης του 19ου αιώνα, ήταν ασφαλώς μια ιδιάζουσα περίπτωση της καλλιτεχνικής αναγέννησης της πατρίδας του. Είναι όμως εμφανής η σύνδεσή του με την αντίληψη των Κάτω Χωρών για την αστική κουλτούρα. Ιστορικοί της τέχνης έχουν εντοπίσει συνδέσεις της ζωγραφικής του Χάμερσοϊ με τη ζωγραφική της Φλάνδρας του 17ου αιώνα. Εμφανής θεωρείται η συνομιλία με τον Βερμέερ, κυρίως ως προς την ένταξη της ανθρώπινης παρουσίας στο πυκνό οικοδόμημα της καθημερινότητας, όπως συμβολίζεται από το εσωτερικό ενός σπιτιού.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Από τη Βραζιλία
Στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, η 30χρονη Ταντάσκια, εικαστικός από τη Βραζιλία, έχει στήσει μια μεγάλων διαστάσεων εγκατάσταση. Είναι η πρώτη φορά που αυτή η τρανς γυναίκα δείχνει δουλειά της στις ΗΠΑ. Με αυτή την τολμηρή χειρονομία να γεμίσει τον χώρο με έντονα χρώματα πτηνών της φαντασίας της, η Ταντάσκια γεφυρώνει το θυμικό της γενέθλιας χώρας της με το προσωπικό βλέμμα πάνω στην ελευθερία. Η εγκατάσταση θα παραμείνει έως τον Οκτώβριο.
ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ
Καμίγ Κλοντέλ
Στο Κέντρο Γκετί, η έκθεση γλυπτών της Καμίγ Κλοντέλ (1864-1943) εστιάζει στο καλλιτεχνικό της έργο και όχι τόσο στην προσωπικότητά της και τη θυελλώδη σχέση της με τον μέντορά της Αύγουστο Ροντέν. Τα γλυπτά της Κλοντέλ στην έκθεση, περίπου 60, είναι σε μάρμαρο, σε μπρούντζο και σε γύψο. Με την έκθεση αυτή (διάρκεια έως 21 Ιουλίου) το Γκετί αποσκοπεί στην ανανέωση του ενδιαφέροντος για το έργο της και την επιδραστικότητά του.
ΠΑΡΙΣΙ
Ελσγουερθ Κέλι
Για να τιμηθεί η επέτειος των 100 ετών από τη γέννηση του Αμερικανού καλλιτέχνη Ελσγουερθ Κέλι (1923-2015), το Ιδρυμα Louis Vuitton στο Παρίσι παρουσιάζει έκθεση αφιέρωμα στο έργο του με τίτλο «Σχήματα και χρώματα, 1949-2015». Είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζεται σε τέτοια έκθεση το έργο του στη Γαλλία. Με την οργάνωση του Μουσείου Γκλένστοουν και τη συνεργασία του Στούντιο Ελσγουερθ Κέλι, η έκθεση συγκέντρωσε στο Παρίσι πάνω από 100 έργα του καλλιτέχνη.
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
Πιερ ντε Κουμπερτέν
Πυκνώνουν οι αναφορές στον Πιερ ντε Κουμπερτέν (1863-1937), τον Γάλλο ευγενή και ιστορικό που έπεισε για την ανάγκη αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων. Ο Κουμπερτέν ήταν ένας μικρόσωμος άνδρας, 1,62 μ., με υψηλό δείκτη ευφυΐας. Είχε πρόωρα γκριζάρει, είχε ένρινη ομιλία και εξαιρετικά θετική διάθεση. Οταν μεγάλωσε ήταν πάντα αγαπητός στη νεολαία. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί την εξέλιξη ακόμη και μετά τη διεξαγωγή των πρώτων Αγώνων στην Αθήνα το 1896.
ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ
Τα γαλλικά περιοδικά
Ο πρόσφατος θάνατος της Φρανσουάζ Αρντί υπενθύμισε σε ένα ευρύ ακροατήριο την ποπ κουλτούρα των μεταπολεμικών χρόνων. Το γαλλικό και ιταλικό τραγούδι ήταν παντοδύναμο από το 1950 ώς το 1980 και ήταν τότε που τα εξώφυλλα των γαλλικών περιοδικών δημιουργούσαν τη μεγάλη τοιχογραφία της εποχής. Περιοδικά όπως το Paris Match αλλά και το Jours de France (που κυκλοφορούσε σε εβδομαδιαία βάση από το 1958 ώς το 1989) ήταν ονομαστά για τα πορτρέτα στα εξώφυλλα.
