Η τελετή απονομής των βραβείων Ιρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, το βράδυ της Τετάρτης στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ήταν σίγουρα πλούσια. Πλούσια σε συναισθήματα, σε χιούμορ, σε απρόοπτα, σε αμηχανία… Κυρίως, όμως, ήταν αρκετά πλούσια σε ταινίες, έπειτα από μια καλή χρονιά για τον ελληνικό κινηματογράφο – τουλάχιστον σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν. Μας το έδειξε και το εναρκτήριο δρώμενο της τελετής με το ελληνικό σινεμά να ταξιδεύει συμβολικά ανά την υδρόγειο, κουβαλώντας και τις σχετικές αποσκευές με όνειρα και φιλοδοξίες.
Ενα τέτοιο ταξίδι έκανε σίγουρα το «Animal» της Σοφίας Εξάρχου, το οποίο διακρίθηκε σε φεστιβάλ του εξωτερικού (π.χ. στο Λοκάρνο), νίκησε στη Θεσσαλονίκη και επανέλαβε τον θρίαμβό του και στα ελληνικά «Οσκαρ» αποσπώντας επτά αγαλματίδια, μεταξύ των οποίων εκείνα για την καλύτερη ταινία μυθοπλασίας, τη σκηνοθεσία, το μοντάζ και το σενάριο. Η παραγωγός Μαρία Δρανδάκη, πανευτυχής, από σκηνής, δεν παρέλειψε να εκφράσει –όπως και πολλοί άλλοι– τη συμπαράστασή της στον δοκιμαζόμενο λαό της Παλαιστίνης.
«Ηταν μια δυνατή χρονιά για το σινεμά μας, με διαφορετικές μεταξύ τους ταινίες, οι οποίες μιλούν επίσης σε διαφορετικές κινηματογραφικές γλώσσες προκειμένου να αποτυπώσουν μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Ενιωθα εξαρχής ότι και εμείς έχουμε φτιάξει μια τέτοια δυνατή ταινία, που έχει να μεταφέρει την αλήθεια της, δεν φανταζόμουν όμως ότι θα υπήρχε τόσο μεγάλη αναγνώριση. Είμαστε όλοι πολύ χαρούμενοι. Αυτό που μένει είναι να χτιστεί περισσότερο η σχέση μεταξύ των ελληνικών ταινιών και του ευρέος κοινού. Ισως οι πιο ρηξικέλευθες ταινίες, όπως η δική μας, βγάζουν μια δυσπιστία στον μέσο θεατή, όμως νιώθω ότι η απόσταση μικραίνει, το κοινό εκπαιδεύεται και είμαι αισιόδοξη ότι θα πάμε καλύτερα στο μέλλον», μας λέει η Δήμητρα Βλαγκοπούλου, πρωταγωνίστρια και επίσης βραβευμένη στα Ιρις για το «Animal».
Εκεί υποδύεται την Κάλια, επικεφαλής ανιματέρ ενός all-inclusive ξενοδοχείου σε κάποιο ελληνικό θέρετρο. Μαζί με την ομάδα της, η τελευταία θα περάσει μια εξαντλητική θερινή σεζόν, γεμάτη πίεση, απρόοπτα, αλλά και τρυφερές ανθρώπινες σχέσεις που γεννιούνται πάνω στον πυρετό της δουλειάς.
«Βασικά παρακολουθούμε τη φθορά που έχει επιφέρει πάνω της ένα πολύπλευρο σύστημα. Ηταν απαιτητικός ρόλος, γιατί περικλείει αρχικά μια ολόκληρη σωματική αφήγηση και έπειτα τις ψυχολογικές διακυμάνσεις μέχρι την τελική πτώση της, οι οποίες πρέπει να αποδοθούν με ακρίβεια. Κάναμε όμως πολύ μεγάλη προετοιμασία, πρόβες κτλ. – ακόμη και πράγματα που φαίνονται “αυθόρμητα” στο φιλμ, είναι προσχεδιασμένα και δουλεμένα σε μεγάλο βαθμό», διευκρινίζει η Ελληνίδα ηθοποιός. Η ερμηνεία της ήταν πράγματι υπέροχη, τόσο που έπεισε τα μέλη της Ακαδημίας να την τοποθετήσουν πάνω από εκείνη –την καθηλωτική– της Καρυοφυλλιάς Καραμπέτη στη «Φόνισσα».
«Ισως οι πιο ρηξικέλευθες ταινίες βγάζουν μια δυσπιστία στον μέσο θεατή, όμως νιώθω ότι η απόσταση μικραίνει», λέει η Δήμητρα Βλαγκοπούλου, που τιμήθηκε με το βραβείο Α΄ γυναικείου ρόλου.
Η εξαιρετική ταινία της Εύας Νάθενα, που έκοψε και 434.000(!) εισιτήρια στις αίθουσες, απέσπασε τελικά πέντε Ιρις, κυρίως σε τεχνικές κατηγορίες. Οσο για τους ρόλους, πλην της Δήμητρας Βλαγκοπούλου, στους άνδρες επικράτησε (δίκαια) ο Γουίλεμ Νταφόε για την εκπληκτική απόδοσή του στο «Inside» του Βασίλη Κατσούπη – ο σπουδαίος Αμερικανός ηθοποιός βρέθηκε στην τελετή, κατάλαβε όσα… κατάλαβε μέσω ψιθυριστής μετάφρασης και δέχτηκε με χαμόγελο τα πειράγματα του παρουσιαστή Γιάννη Νιάρρου.
Γενικώς η βραδιά ήταν λίγο δημιουργικά ανάστατη, ανάλαφρη και οικογενειακή, όπως ακριβώς δηλαδή και το ελληνικό σινεμά. Δύο από τους βραβευμένους δεν άκουσαν ποτέ το όνομά τους, παρ’ όλα αυτά έπιασαν το νόημα και ανέβηκαν μόνοι τους στη σκηνή, καταλαβαίνοντας ότι είχε γίνει λάθος. Ηταν η Εύη Ζαφειροπούλου και ο Χρόνης Τζήμος, που πήραν το βραβείο μακιγιάζ και κομμώσεων για τη «Φόνισσα». Σε μια άλλη βράβευση το βίντεο με τους υποψηφίους έπαιξε μετά την ανακοίνωση του νικητή… Αυτά όμως συμβαίνουν, «δεν είμαστε και Οσκαρ», όπως επανέλαβαν αρκετές φορές όσοι έφτασαν στο μικρόφωνο.
Στους χαρούμενους της βραδιάς συμπεριλαμβάνεται σίγουρα και ο βετεράνος παραγωγός –και πρώην πρόεδρος του ΕΚΚ– Γιώργος Παπαλιός, ο οποίος παρέλαβε τιμητικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του· το ίδιο και η Βαλερί Κοντάκος, μαζί με τους υπόλοιπους συντελεστές του υπέροχου «Η βασίλισσα της Νέας Υόρκης», που απέσπασε το βραβείο ντοκιμαντέρ.
