Οι λέξεις που κυριάρχησαν στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του νέου προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής ήταν οι εξής: «εξωστρέφεια», «ρίσκο», «ρήξη», «υπερβάσεις». Τις επανέλαβε ξανά και ξανά κυρίως ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, Γιώργος Κουμεντάκης, αλλά και ο πρόεδρος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, Ανδρέας Δρακόπουλος, ο οποίος κάθισε δίπλα του στη σκηνή της Αίθουσας Σταύρος Νιάρχος. Αλλωστε η περίσταση αφορούσε διπλές ανακοινώσεις: από τη μια του καλλιτεχνικού προγράμματος με υπότιτλο «Υπερβαίνοντας τα Ορια» για την περίοδο 2024-25 και από την άλλη τη νέα διετή δωρεά εξωστρέφειας ύψους 11 εκατ. ευρώ του ΙΣΝ που θα το υποστηρίξει.
Δίπτυχο όπερας
Τι θα δούμε όμως μέσα στον επόμενο (περίπου) ενάμιση χρόνο στη Λυρική; Η αρχή, στις 10 Οκτωβρίου, αναμένεται εντυπωσιακή, με το δίπτυχο όπερας «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» και «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ, σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ της Αιξ αν Προβάνς και την Εθνική Οπερα του Παρισιού. Και τις δύο «Ιφιγένειες» θα σκηνοθετήσει ο Ρώσος Ντμίτρι Τσερνιακόφ και θα ερμηνεύσει η ανερχόμενη Αμερικανίδα σταρ της όπερας Κορίν Γουίντερς σε μια βραδιά. Δεύτερο δίπτυχο θα ακολουθήσει τον Νοέμβριο, με την όπερα «Αλέκο» του Σεργκέι Ραχμάνινοφ –σε σκηνοθεσία Φανί Αρντάν– να συναντά την αναβίωση του επιτυχημένου «Πύργου του Κυανοπώγωνα» του Μπέλα Μπάρτοκ. Και η συνέχεια ποικίλη: αναβιώσεις του «Δον Κιχώτη» (Τιάγκο Μπορντίν, Μαριύς Πετιπά) και του «Μποέμ» του Πουτσίνι, αλλά και νέα παραγωγή πάνω στη «Δύναμη του πεπρωμένου» του Βέρντι, καθώς και μπαλέτο με την παράσταση «Τσαϊκόφσκι», μια ιδιαίτερη βιογραφία του σπουδαίου Ρώσου συνθέτη διά χειρός του Ισπανού Καγιετάνο Σότο. Ενδιαφέρον θα έχει επίσης το ανέβασμα για πρώτη φορά μετά τη μεγάλη του επιτυχία στα τέλη του 19ου αιώνα, του «Flora mirabilis» του Σπυρίδωνος Σαμάρα, ενός «χαμένου διαμαντιού της Επτανησιακής Σχολής», σύμφωνα με τον Κουμεντάκη, το οποίο ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα.
Ο μέσος όρος ηλικίας των θεατών μας έχει μειωθεί στα 35-40 έτη, όπως είπε ο διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης, στην παρουσίαση του νέου προγράμματος.
«Με το βλέμμα λοιπόν στο μέλλον, έχοντας ως οδηγό την όπερα του 21ου αιώνα, επιθυμούμε για τη σεζόν 2024-2025 της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, να ανοίξουμε τις συζητήσεις, να προτείνουμε νέους δρόμους, να διαρρήξουμε τις εδραιωμένες σχέσεις με καθετί παλιό και συντηρητικό και να εστιάσουμε την προσοχή μας στα επείγοντα ζητήματα της εποχής. Το ψηφιδωτό του προγράμματος παίζει με τα όρια και τις ισορροπίες ανάμεσα στο μπελ κάντο, τον βερισμό, τον κλασικισμό, την Επτανησιακή Σχολή, το κλασικό μπαλέτο και τον σύγχρονο χορό, και επιδιώκει –μέσα από τον απόλυτο σεβασμό στη μουσική– τον πειραματισμό, την επανεφεύρεση και την επαναπροσέγγιση των μεγάλων αριστουργημάτων και των κρυφών διαμαντιών της λυρικής τέχνης και του χορού», είπε ο Γ. Κουμεντάκης, χαρτογραφώντας τον δρόμο για την επόμενη μέρα της ΕΛΣ, αφού πρώτα έκανε έναν σύντομο απολογισμό των όσων έγιναν την τετραετία 2019-2023 μέσω της προηγούμενης «δωρεάς εξωστρέφειας».
Η τελευταία θα είναι όπως είπαμε προμετωπίδα και του καινούριου ταξιδιού, το οποίο προβλέπει αρκετές διεθνείς συμπαραγωγές, περιοδείες στο εξωτερικό και γενικότερη προβολή του έργου της ΕΛΣ εκτός χώρας. Η εξωστρέφεια ωστόσο αφορά και το εσωτερικό. Ενας νέος άξονας έχει να κάνει με τις περιοδείες στην ελληνική περιφέρεια με ειδικά σχεδιασμένες, μικρότερης κλίμακας παραγωγές, ώστε αυτές να μπορούν να παρουσιαστούν εκεί. Επιπλέον ενισχύεται η κοινωνική πολιτική της ΕΛΣ, με την πρόβλεψη ενός αριθμού δωρεάν εισιτηρίων για συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού στις παραστάσεις της.
Σημαντικό είναι και κάτι τελευταίο που ανέφερε ο κ. Κουμεντάκης: τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα από τότε που η ΕΛΣ μετακόμισε στη νέα της στέγη στο ΚΠΙΣΝ, ο μέσος όρος ηλικίας των θεατών που παρακολουθούν τις παραστάσεις της έχει μειωθεί δραματικά, από τα 60-65 χρόνια στα 35-40. «Κερδίζουμε δυναμικό και ταυτόχρονα απαιτητικό κοινό», συμπλήρωσε ο διευθυντής της ΕΛΣ.