Το μεγάλο και πάντα επίκαιρο ζήτημα στην τέχνη για το πώς αποδίδεται η ανθρώπινη μορφή ισχύει πάντα, προβληματίζει, διχάζει και ενθουσιάζει. Στη Βρετανία, η μεγάλη παράδοση της προσωπογραφίας συνδέεται άμεσα με τη Νάσιοναλ Πόρτρετ Γκάλερι στο Λονδίνο, την Εθνική Πινακοθήκη Προσωπογραφιών, μια εξαιρετική θεσμική κατοχύρωση της μνήμης και της ταυτότητας διά μέσου των αιώνων. Είναι μια αρετή που ταιριάζει στον αγγλοσαξονικό κόσμο, γι’ αυτό και αντίστοιχες Εθνικές Πινακοθήκες Προσωπογραφιών υπάρχουν και στις ΗΠΑ (Ουάσιγκτον) και στην Αυστραλία (Καμπέρα). Στη Νάσιοναλ Πόρτρετ Γκάλερι στο Λονδίνο υπάρχει εδώ και χρόνια ο θεσμός ενός διαγωνισμού προσωπογραφίας ανοικτού σε όλους τους καλλιτέχνες του κόσμου. Η διαδικασία υποστηρίζεται οικονομικά από τον ιδιωτικό φορέα και αλλάζει επωνυμία ανάλογα τον χορηγό. Φέτος, έχουμε την επιστροφή της νομικής εταιρείας Herbert Smith Freehills, που δίνει το όνομά της στο βραβείο (παλαιότερα και επί σειράν ετών ήταν η ΒΡ). Η διαδικασία είναι διασφαλισμένη από κριτική επιτροπή κύρους που στις 9 Ιουλίου θα καταλήξει στο όνομα του νικητή. Στον φετινό διαγωνισμό εστάλησαν 1.672 έργα καλλιτεχνών από 62 χώρες. Είναι τέτοια η απήχηση του βραβείου και τόσο τιμητικό να εκτεθεί το έργο ενός καλλιτέχνη στη Νάσιοναλ Πόρτρετ Γκάλερι (ανάμεσα και κοντά σε αριστουργήματα της τέχνης), που παρακινεί πολλούς καλλιτέχνες από όλον τον κόσμο να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους. Τα έργα της τελικής φάσης που εκτίθενται (φέτος έως τις 27 Οκτωβρίου) θα τα δουν οι χιλιάδες επισκέπτες της Πινακοθήκης, προερχόμενοι από όλον τον κόσμο. Ο θεσμός μετράει 40 χρόνια και ώς τώρα έχει συγκεντρώσει πάνω από 40.000 συμμετοχές προερχόμενες από 100 χώρες. Τρία έργα έχουν προκριθεί φέτος και διεκδικούν το βραβείο. Ολα είναι έργα Βρετανών. Ενα από αυτά είναι το εικονιζόμενο του εκλεκτού ζωγράφου Αντονι Ουίλιαμς (https://antony-williams.com/) και τα άλλα δύο, της 34χρονης Ιζαμπέλα Ουότλινγκ «Ζιζί» (2023) και της Αγγλίδας ζωγράφου (με δεσμούς με την Αιθιοπία) Κάθριν Τσέιμπερς «Lying» (2020). Κάθε χρόνο, ο κατάλογος των έργων που διακρίθηκαν συμπληρώνει μια βιβλιοθήκη πορτρέτων αλλά και ένα χρονικό της εξέλιξης ενός οικουμενικού βλέμματος. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η παράδοση του πορτρέτου είναι ισχυρή.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΜΑΔΡΙΤΗ
Οι εκδόσεις του Πράδο
Το Μουσείο Πράδο εγκαινίασε τη νέα εκδοτική σειρά που προκύπτει από το έργο των προσκεκλημένων συγγραφέων. Οι δύο πρώτοι συγγραφείς που εντάχθηκαν στα residencies του μουσείου ήταν ο Τζ. Μ. Κούτσι και η Κλόε Αρίτζις, οι οποίοι έγραψαν από ένα διήγημα εμπνευσμένο από τον χρόνο που αφιέρωσαν στο μουσείο. Το πρόγραμμα συνεχίζεται και χρηματοδοτείται από το ίδρυμα Loewe σε συνεργασία με την ισπανική έκδοση του περιοδικού «Γκράντα». Οι εκδόσεις είναι δίγλωσσες (αγγλικά και ισπανικά).
ΠΑΡΙΣΙ
Εγχρωμα του Τζακομέτι
Η νέα έκθεση στο Ινστιτούτο Τζακομέτι στο Παρίσι εστιάζεται σε μια κατηγορία γλυπτών που δεν βλέπουμε συχνά. Παρουσιάζεται το μεγαλύτερο κομμάτι της συλλογής του Ινστιτούτου που αφορά τους επιχρωματισμένους γύψους του Τζακομέτι, αποκαλύπτοντας στο κοινό μια λιγότερο γνωστή πτυχή του καλλιτέχνη. Ο Τζακομέτι ενδιαφερόταν πάντα για τη σύνδεση ζωγραφικής και γλυπτικής, και συχνά πρόσθετε χρώμα σε πολλά από τα γύψινα και μπρούντζινα γλυπτά του.
ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ
Λι Ουφάν
Στους κήπους του Rijksmuseum στο Αμστερνταμ, οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να δουν την υπαίθρια έκθεση γλυπτικής του Κορεάτη καλλιτέχνη Λι Ουφάν. Η έκθεση εντάσσεται στον θεσμό των θερινών εκθέσεων γλυπτικής. Τα μινιμαλιστικά γλυπτά του Λι Ουφάν καλούν τον επισκέπτη να σταθεί και να σκεφθεί πάνω στη δύναμη της σιωπής. Ο στοχασμός ως δύναμη διαπερνά το έργο του Κορεάτη γλύπτη. Τα έργα του από μέταλλο και πέτρα παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ολλανδία.
ΛΟΝΔΙΝΟ
«Η κρίση του Πάρη»
Η συντηρήτρια έργων τέχνης Μπρίτα Νιου φωτογραφίζεται μπροστά στο έργο του Ρούμπενς «Η κρίση του Πάρη» (1632-35), που αποδόθηκε και πάλι στο κοινό έπειτα από εργασίες συντήρησης διάρκειας 14 μηνών. Το έργο ανήκει στη Νάσιοναλ Γκάλερι του Λονδίνου, που γιορτάζει φέτος 200 χρόνια λειτουργίας. Στο πλαίσιο αυτής της επετείου, η Νάσιοναλ Γκάλερι οργανώνει πλήθος εκδηλώσεων, ενώ παράλληλα προχωρεί ένα πρόγραμμα αποκατάστασης ορισμένων από τα πιο σημαντικά έργα τέχνης των συλλογών της.
ΠΑΡΙΣΙ
Απόστολος Γεωργίου
Ο Ελληνας ζωγράφος Απόστολος Γεωργίου εντάχθηκε στο δυναμικό της διεθνούς γκαλερί Michel Rein (Παρίσι και Βρυξέλλες), σε συνεργασία με την γκαλερί της Σύλβιας Κούβελη Rodeo που εκπροσωπεί τον καλλιτέχνη στην Αθήνα και στο Λονδίνο. Οπως ανακοίνωσε ο Μισέλ Ρεν, υπάρχει μεγάλη ικανοποίηση από αυτή τη συνεργασία και σχεδιάζεται να γίνει έκθεση έργων του καλλιτέχνη στο Παρίσι τον Φεβρουάριο του 2025. Προηγουμένως θα εκτεθεί έργο του στην Αrt Basel του Παρισιού τον Οκτώβριο του 2024.
