H μουσική του «Βίκινγκ» Μούνντογκ

Με τον ιδιαίτερο τρόπο της Ghost Train Orchestra και του Kronos Quartet

3' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Πόσο φρέσκια και σύγχρονη ακούγεται σήμερα η μουσική του Μούνντογκ; Εκκεντρική, ευαίσθητη, πρωτότυπη, παιγνιώδης, υποβλητική μέσα από πολλά, διαφορετικά είδη, που ποτέ δεν υπερτερούσαν μονοπωλώντας τις αισθητικές του κατευθύνσεις.

Ο Λούις Τόμας Χάρντιν (στις 26/5, 108 χρόνια από τη γέννησή του, και στις 8/9, 25 χρόνια από τον θάνατό του), που υπέγραφε ως Μούνντογκ, «προς τιμήν ενός σκύλου του στο Χάρλεϊ Μιζούρι, ο οποίος συνήθιζε να ουρλιάζει στο φεγγάρι περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο», «ο Βίκινγκ της 6ης Λεωφόρου», Αμερικανός μουσικός, συνθέτης, ποιητής, θεωρητικός, ζούσε από τα τέλη της δεκαετίας του ’40 έως το 1972 στους νεοϋορκέζικους δρόμους. Με ασκητική μορφή, μακρύ μανδύα και κράνος με κέρατα, έπαιζε ή πουλούσε μουσική ή σιωπούσε στο πεζοδρόμιο. Οι ήχοι των δρόμων καθρεφτίστηκαν με σπάνιο φίλτρο στη μουσική του. Με επίσης σημαντικό δημιουργικό έργο βρέθηκε στη Γερμανία (1977-1999), όπου και πέθανε. Επηρέασε καταλυτικά Φίλιπ Γκλας, Στιβ Ράιχ, Τέρι Ρίλεϊ. Και όμως, ήταν τυφλός από τα 16 του λόγω ατυχήματος. Eνας τυφλός, σχεδόν αυτοδίδακτος συνθέτης, που «έβλεπε» πολύ μπροστά. Κατά δήλωσή του, γράφει όλη του τη μουσική σε γραφή μπράιγ χωρίς να γράφει παρτιτούρες αλλά μέρη, έχοντας την παρτιτούρα στο μυαλό του.

Ο Λούις Τόμας Χάρντιν ήταν ένας τυφλός, σχεδόν αυτοδίδακτος συνθέτης, που «έβλεπε» πολύ μπροστά.

Το «Songs and Symphoniques: The Music of Moondog» (Cantaloupe Records 2023), αφιερωμένο στη μνήμη του παραγωγού Χαλ Γουίλνερ, συνεργασία Kronos Quartet και Ghost Train Orchestra, τελειώνει ως ιδανικός, ανεξίτηλος απόηχος όσων έχουν προηγηθεί, με τo πρώτο τραγούδι που έγραψε ο Μούνντογκ αρχές άνοιξης του 1951 σε μια πόρτα στην 51η Οδό μεταξύ 7ης Λεωφόρου και Μπρόντγουεϊ («All is loneliness»), αποδιδόμενο συγκλονιστικά από την Joan as Police (Τζόαν Γουόσερ). Καθηλωτική, λυρική, βαθιά εσωτερική, μελαγχολική, ελεγειακή, η εξάλεπτη εκδοχή αιχμαλωτίζει στην υπέροχη υπνωτική, σκοτεινή μελωδία της τον μοναδικό, διαρκώς επαναλαμβανόμενο στίχο («All is loneliness here for me») μεταμορφώνοντας το μονόλεπτο πρωτότυπο (ερμηνευμένο από τον ίδιο στο άλμπουμ «More Moondog», 1957). Απέκτησε θρυλικές διαστάσεις όταν η Τζάνις Τζόπλιν το τραγούδησε συγκλονιστικά αλλάζοντας λίγο τους στίχους στο ομώνυμο δισκογραφικό ντεμπούτο των Big Brother and the Holding Company (1967) και στο άλμπουμ της «In Concert» (1972). O δίσκος αρχίζει με το «Theme» από τo «Moondog» (1969) με συνθέσεις του κλασικές με στοιχεία μινιμαλισμού, τρίτου ρεύματος. Ενδιαμέσως, πλήθος οι διασκευές πέντε μελών της Ghost Train Orchestra, ηχογραφημένες πριν και κατά την πανδημία. Αυστηρές, λιτές μελωδίες, ιδιοφυείς στιγμές, παραμυθένια, νοσταλγική ατμόσφαιρα, στίχοι συχνά ειρωνικοί, σατιρικοί, μελωδικές παιδικές αναμνήσεις, μουσική για κινούμενα σχέδια, ροκ, τζαζ κλασικές, νεοκλασικές, αβάν-γκαρντ διαδρομές, μουσική των ιθαγενών της Αμερικής, εξαίσια κρουστά και πολλές ακόμη φανερώσεις της δαιμόνιας φαντασίας του, που κυκλοφόρησαν σε δίσκους ρυθμικά αντίθετους, υφολογικά ετερόκλητους, παιγμένες από συμβατικά αλλά και παράξενα αυτοσχέδια όργανα, γραμμένες αρχικά οι περισσότερες σε πιάνο. Επιλέχτηκαν από το «Moondog 2» (Columbia, 1971) τα «Behold», «Βe a hobo», «Coffee beans», «Down is up», «Why spend a dark night with me», από το «H’ art Songs» (Kopf, 1978) τα «Enough about human rights» (για τα δικαιώματα των ζώων), «High on a rocky ledge», «I’m this, I’m that», «Choo-Choo Lullaby», από το «Snaketimes Series by Moondog» (1957) το «Carebia», από το «The Stochholm 1981 Recordings» το «See the mighty tree», από τη συλλογή «The Viking of 6th Avenue» το ομώνυμο κομμάτι, από το «Bracelli» (1981) τo «Speak of heaven», από το «Big Band» (1995) το «Bumbo», γραμμένο αρχές ’90s, από τις τελευταίες συνθέσεις του και από το επτάιντσο «On the streets of New York» (1954) το «Fog on the Hudson». Εργο καινοτόμο στη μουσική του 20ού αιώνα, αλλά ποτέ ψυχρό και άψυχο. Tαυτόχρονα, μια προσωπική μυθολογία και ιστορία που ξετυλίγεται βήμα βήμα.

H μουσική του «Βίκινγκ» Μούνντογκ-1Το διάσημο Kronos Quartet, με σπάνια ενέργεια, δημιουργικό θράσος σε απροσδόκητες μουσικές περιοχές, και η 13μελής Ghost Train Orchestra (έδρα: Μπρούκλιν, επικεφαλής: Μπράιαν Κάρπεντερ, δίσκοι με πανέμορφες σουρεαλιστικές, μοντέρνες διασκευές σε μουσικές των ’20s, ’30s, ’40s) απογειώνουν τα κομμάτια με κορυφαίους ερμηνευτές: Ρούφους Γουεϊνράιτ, Μαρίζα Νάντλερ, Κάρεν Μάντλερ (κόρη των Μάικλ Μάντλερ και Κάρλα Μπλέι), Μπράιαν Κάρπεντερ, Πέτρα Χέιντεν (κόρη του Τσάρλι Χέιντεν), Σαμ Αμιντον, Αοϊφι Ο’ Ντόνοβαν και Τζάρβις Κόκερ των Pulp. Στο ένθετο του δίσκου, συνέντευξη με τους επικεφαλής των δύο σχημάτων, Ντέιβιντ Χάρινγκτον και Μπράιαν Κάρπεντερ.

«Γιατί να περάσω τη σκοτεινή νύχτα μαζί σου; / Τι τρομερό τίμημα να πληρώσεις! / Αλλες νύχτες θα ήταν / μακρινές και μαύρες εποχές για μένα» έγραφε στους στίχους του «Why spend a dark night with me». Σήμερα, 55 χρόνια μετά, έχουμε πολλούς λόγους να συνεχίσουμε να περνάμε πλήθος νυχτών και ημερών μαζί του.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT