Πολλές πρωτιές για τον πολυσχιδή Τιάγκο Ροντρίγκεζ: το έργο «Hecuba, not Hecuba« (σ.σ. Εκάβη, όχι Εκάβη), σε δική του σύλληψη και σκηνοθεσία, κάνει την ελληνική του πρεμιέρα αύριο στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, μετά την παρουσίαση της παράστασης στο Φεστιβάλ της Αβινιόν, όπου απέσπασε εξαιρετικές κριτικές.
Επίσης, αυτή είναι η πρώτη φορά που ο δημοφιλής σκηνοθέτης και συγγραφέας θεατρικών έργων, ήδη αγαπητός στην Ελλάδα από την παράσταση «Καταρίνα και η ομορφιά να σκοτώνεις φασίστες» (Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση), παρουσιάζει δουλειά του στην Επίδαυρο, ένα θέατρο-μύθο όπως λέει ο ίδιος. Τέλος, είναι η πρώτη φορά που ο ίδιος συνεργάζεται με τον ιστορικό θίασο της Comédie Française, και με ηθοποιούς τους οποίους επί χρόνια θαύμαζε.
«Αγαπώ το αρχαίο ελληνικό θέατρο, αλλά η αγάπη μου δεν είναι υποτακτική, ούτε υποταγμένη. Είναι ανοιχτή κι ελεύθερη», είπε ο σκηνοθέτης
«Προφανώς φοβάμαι αυτή την αναμέτρηση, αλλά πιο πολύ από τον φόβο νιώθω χαρά που θα ζήσω την περιπέτεια», είπε ο πολυτάλαντος Πορτογάλος καλλιτέχνης και από 2023 διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν. «Ας μην ξεχνάμε ότι σε κάθε ιερό χώρο του θεάτρου, όπως είναι η Επίδαυρος, ενέχεται η έννοια της ελευθερίας και της επινόησης».
Η συνέντευξη Τύπου για την παράσταση «Hecuba, not Hecuba» δόθηκε σε αίθουσα της γαλλικής πρεσβείας, ενώ τους δημοσιογράφους, τον σκηνοθέτη και την καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών – Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου καλωσόρισε θερμά η πρέσβειρα της Γαλλίας μιλώντας για την ενεργή στάση της χώρας της στην υποστήριξη τόσο του θεσμού του Φεστιβάλ, όσο και του ελληνικού θεάτρου.
Τι θα δούμε, λοιπόν, στην αρχαία Επίδαυρο τις επόμενες δύο μέρες; Πόσο μοιάζει η Εκάβη του αρχαίου τραγωδού με τη Νάντια, την πρωταγωνίστρια του Ροντρίγκες;
Θέατρο μέσα στο θέατρο
Η πρώτη απάντηση είναι αρκετά εύκολη: θα δούμε ένα θέατρο μέσα στο θέατρο, καθώς η Γαλλίδα ηθοποιός της Comédie Française Ελσα Λεπουάβρ υποδύεται μια ηθοποιό που κάνει πρόβα στην «Εκάβη» του Ευριπίδη.
Η πρώην βασίλισσα είναι, σύμφωνα με τον μύθο, μια άγρια ύπαρξη εξαιτίας των απωλειών που έχει υποστεί, σαν σκύλος με φλογερά μάτια που αξιώνει εκδίκηση. «Ομως ακόμη κι εκείνη που έχει χίλιους λόγους για να θρηνεί, τόσο ευάλωτη μέσα στον πόνο της, κάποια στιγμή ζητάει δικαιοσύνη. Και είναι αυτό ακριβώς το αίτημα για δικαιοσύνη που κρατάει ζωντανή την ανθρώπινη πλευρά της», σχολιάζει ο Τιάγκο Ροντρίγκεζ. Εξίσου απελπισμένη και εξαγριωμένη είναι η Νάντια του «Hecuba, not Hecuba» στη μυθοπλαστική ζωή που της επιφυλάσσει ο συγγραφέας-σκηνοθέτης. Μητέρα ενός εφήβου στο φάσμα του αυτισμού, που έχει υποστεί κακοποίηση στο δημόσιο ίδρυμα όπου φιλοξενείται, κάνει την ίδια χρονική στιγμή πρόβες για την «Εκάβη» ενώ κινεί δικαστική έρευνα για το σκάνδαλο.
«Οντως υπάρχουν κάποιες αντιστοιχίες με την “Εκάβη” στο έργο», λέει ο Ροντρίγκεζ, «για μένα όμως, το πιο σημαντικό δεν ήταν να βάλω το πραγματικό γεγονός μέσα στον Ευριπίδη, αλλά τον Ευριπίδη μέσα σε αυτό το σκάνδαλο κακοποίησης. Ζούμε σε έναν άδικο κόσμο και οι μεγάλοι τραγικοί μάς βοηθούν να δούμε καλύτερα την εποχή μας. Αγαπώ το αρχαίο ελληνικό θέατρο, τον Αισχύλο, τον Σοφοκλή, τον Ευριπίδη, αλλά η αγάπη μου δεν είναι υποτακτική, ούτε υποταγμένη. Είναι ανοιχτή κι ελεύθερη».
Από πραγματικά γεγονότα
Είναι γνωστό ότι ο συγκεκριμένος δημιουργός εμπνέεται στη δουλειά του από πραγματικά γεγονότα και στη συγκεκριμένη περίπτωση «έκλεψε» από την τραγωδία ό,τι του χρειαζόταν για να ανοίξει «μια δυναμική συζήτηση», όπως είπε.
Είναι φανερό από τα λόγια του ότι αισθάνεται ευθύνη ανοίγοντας ένα τολμηρό διάλογο με την παράδοση του αρχαίου δράματος, αλλά ο ίδιος επεσήμανε πως η αρχαιοελληνική τραγωδία μοιάζει με ένα παράθυρο στο παρόν και μας βοηθάει να μη νιώθουμε μόνοι στη σύγχρονη θλίψη μας.
«Η ιστορία του θεάτρου γράφεται και ξαναγράφεται διαρκώς», σχολίασε ο σκηνοθέτης. «Αυτή η συνέχεια αποτελεί μέρος της εξέλιξης της συγκεκριμένης τέχνης. Μπορούμε να πούμε και να ξαναπούμε τις ιστορίες των μεγάλων δραματουργών, στο πρωτότυπο κείμενο ή μέσα από προσαρμογές. Δηλαδή να τις οικειοποιηθούμε και να τις προσαρμόσουμε. Το θέατρο δεν μπορεί να μας σώσει, αλλά μπορεί να μας παρηγορήσει. Να μας βοηθήσει να προσθέσουμε λίγο περισσότερο θόρυβο σε αυτόν τον εφησυχασμένο κόσμο».
