ΓΙΑΕΛ ΙΝΟΚΑΪ
Μια απλή επέμβαση
μτφρ.: Γιώτα Ποταμιάνου
εκδ. World Books, 2024, σελ. 152
Oχι και τόσο απλή. Μια επέμβαση που έχει σκοπό να αλλάξει συμπεριφορές, ίσως και τον χαρακτήρα του ανθρώπου που την υφίσταται, δεν μπορεί να είναι απλή. Να διώξει τον θυμό, την ένταση, τη βία, την αυτοκαταστροφή, μια επέμβαση λεπτή και επικίνδυνη, ένα άνοιγμα του εγκεφάλου με τον εγχειριζόμενο ξύπνιο, να καταλαβαίνει τι γίνεται, να προσδοκά μια καινούργια, ήρεμη, αποδεκτή από τον ίδιο και, κυρίως, από τους άλλους ζωή. Κι όμως. Ο γιατρός που την κάνει την παρουσιάζει σαν μια επέμβαση ρουτίνας, καθησυχαστικός και μειλίχιος, αναλυτικός όσο πρέπει, να μη φοβίσει, να μην αφήσει περιθώρια υπαναχώρησης, να πείσει, όχι μόνο τη Μαριάνε, αλλά πολύ περισσότερο την πλούσια, ισχυρή, επιφανή οικογένειά της που τη φέρνει σε αυτή την ψυχιατρική κλινική για να τη γιατρέψει. Η επιτυχία αυτής της επέμβασης θα κρίνει άλλωστε σε μεγάλο βαθμό το μέλλον του. Η γιατρειά της Μαριάνε από τον ασίγαστο και απειλητικό θυμό της, η απαλοιφή της εκρηκτικής συμπεριφοράς της, που την κάνει να μην αναγνωρίζει τον εαυτό της τον ίδιο, θα οδηγήσει πολλούς από την καλή κοινωνία στην εξειδικευμένη αυτή κλινική, θα φέρει κύρος και πλούτο. Είναι το χρήμα ένα ζητούμενο. Iσως και το πρώτο.
Η νοσοκόμα
Η Μέρετ έχει επιλεγεί από τον γιατρό, ξεχωρίζοντάς την από το νοσηλευτικό προσωπικό, για να συντροφεύει αυτούς τους «ασθενείς» καθώς περιμένουν να εγχειριστούν, να τους καθησυχάζει με τον ήπιο τρόπο της, να παρίσταται στο χειρουργείο και να τους απασχολεί καθώς χειρουργούνται, να δημιουργεί μια σχέση εμπιστοσύνης, όσο γίνεται, για να πάνε όλα καλά. Με τη Μαριάνε, καθώς παίζουν χαρτιά οι δυο τους στο δωμάτιο νοσηλείας, καθώς μιλούν ελάχιστα αλλά συνεννοούνται απόλυτα, θα αισθανθεί να τις χωρίζει ελάχιστη πνευματική και ψυχική απόσταση, ενώ κοινωνικά και οικονομικά τις χωρίζει η αγεφύρωτη άβυσσος. Η εγγύτητα που αναπτύσσεται θα οδηγήσει τη Μέρετ να συνεχίσει να επισκέπτεται τη Μαριάνε και μετά την επέμβαση, να τη νοιάζεται, να τη συμπονά.
Τα δεσμά σπάνε μέσα από επικίνδυνες διαδικασίες, όπως μια λεπτή χειρουργική επέμβαση ή μια ερωτική περιπέτεια.
Εκείνη που πραγματικά συμπονά, ωστόσο, είναι αυτή την ίδια. Τον στερημένο εαυτό της. Εφυγε από ένα βαρύ, πιεστικό, σχεδόν βάναυσο οικογενειακό περιβάλλον, επιστρέφει στα ρεπό της με το ίδιο παλιό, μπαλωμένο, καθώς πρέπει φουστάνι της, δεν μολύνει τα υπόλοιπα ρούχα της όταν επισκέπτεται τους γονείς της στο πατρικό της, την πονά η φυγή της αδελφής της που περιπλανιέται ανά τον κόσμο, με μόνο κίνητρο την ασίγαστη τάση να μην επιστρέψει, ίσως και ποτέ. Τα ελάχιστα τηλεφωνήματά τους, από τα πέρατα του κόσμου η μία, στη στενόχωρη εστία των νοσοκόμων η άλλη, είναι γεμάτα ανησυχία, προσμονή, ελπίδα, αγάπη.
Στο δωμάτιο της εστίας υπάρχει κι ένα δεύτερο κρεβάτι. Σε αυτό θα ξαπλώσει ως συγκάτοικος, με τη στολή της δουλειάς, διαλυμένη από την κούραση της νυχτερινής βάρδιας, που την έχει διαλέξει εθελοντικά, η Σάρα. Παράξενη, επιλεκτική, αυθόρμητη, γελαστή όταν θέλει, μυστικιστική στη συμπεριφορά, παθιασμένη. Αυτό το πάθος θα μεταγγίσει με το βλέμμα, τα αγγίγματα, τη συμπεριφορά στη Μέρετ. Θα ξαπλώσουν μαζί γυμνές, θα αρχίσουν να ζουν μυστικά, προσεκτικά και μεθυστικά μια σχέση από αυτές που σε αλλάζουν όταν τις ζεις και ζεις αλλιώς όταν τελειώνουν. Η Μέρετ θα βγει από το πρόγραμμα της ζωής της, θα ακυρώσει επισκέψεις στους δικούς της, θα απελευθερωθεί από σκέψεις, ενοχές, στυλιζαρισμένες συμπεριφορές, θα βγει από το κουτάκι της.
Θα επιστρέψει βίαια σε αυτό και θα κλειστεί πάλι, όταν η Σάρα με τη διαφορετική οπτική, τον άλλο κώδικα ηθικής, τη ματιά της που θα αναβλύσει κάποια στιγμή όχι αγάπη αλλά επίκριση, θα αμφισβητήσει τον πυρήνα της δουλειάς της, θα την απορρίψει.
Γοητευτική γραφή
Η Ινοκάι χειρίζεται σοβαρά, κοινά για όλους ζητήματα με τρόπο ελλειπτικό και αμφίσημο. Και γι’ αυτό γοητευτικό. Η οικογένεια, που λειτουργεί ή δυσλειτουργεί και δίνει ολοκληρωμένες ή ελλειμματικές, αδύναμες προσωπικότητες, η σχέση με τη δουλειά που την αποδέχεσαι άκριτα ή κοσκινίζεις αν είναι συμβατή με τον κώδικα αξιών, η ειλικρίνεια, η περίφημη ενσυναίσθηση, η απόλυτη, καταλυτική δύναμη της αγάπης. Κι έπειτα η απόρριψη, η λύπη, η επανεκκίνηση μιας άλλης, πιο ώριμης, συνειδητής ζωής. Η απώλεια μπορεί να γεννήσει τον χειρότερο και τον καλύτερο εαυτό.
