Η αποχή των νέων

3' 37" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σήμερα οι νέοι συναντούν ένα κενό νοήματος στη δημόσια ζωή, σαστίζουν, κατακλύζονται από εντάσεις και απέχουν από τα κοινά. Λειτουργούν με άμυνες εναντίον των κοινωνικών σχέσεων. Αυτό είναι το πυρηνικό σύμπτωμα του αυτισμού. Είναι επίσης σύμπτωμα ανθρώπων σε περιόδους κρίσεων, όπως είναι η οικονομική κρίση, η πανδημία, ο πόλεμος και η απειλή της καταστροφής του πλανήτη. Σε τέτοιες κρίσεις οι νέοι εγείρουν τείχη προστασίας εναντίον του νοήματος και εναντίον των δεσμών με τους άλλους. Παύουν να έχουν μια θεωρία για το πρόσωπο, μια αίσθηση, ένα ενδιαφέρον για την ετερότητα των άλλων. Παρουσιάζουν διαταραχές της διυποκειμενικότητας, μια βλάβη της συναισθηματικής περιέργειας και επιθυμίας για διυποκειμενικές σχέσεις. Καταφεύγουν σε επαναληπτικές τελετουργίες, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, όπου διοχετεύουν μια συνεχή ροή εντάσεων. Συνεχώς αναβάλλουν.

Το ζητούμενο είναι το «συνεχώς», ο μη χωρισμός. Κολλάνε με άλλους με κολλώδεις ταυτίσεις. Αν χωρίσουν κατακλύζονται από πανικούς, τρόμο και αγωνία εξόντωσης. Για αυτό δεν τολμούν να ζουν πραγματικά, απονεκρώνουν το νόημα, τον εαυτόν και τους άλλους μέσα τους. Πρέπει να τους καλέσουμε επειγόντως ξανά και πολύ ενεργητικά στο νόημα. Να τους δανείζουμε φαντασία, συναίσθημα και σκέψη (Alvarez).

Γεννιόμαστε με μια έμφυτη ανάγκη, όμοια με την πείνα και τη δίψα, να αναζητούμε έναν άλλον άνθρωπο μέσα σε μια διυποκειμενική μήτρα. Το νεογέννητο έχει μια προ-σύλληψη ενός ζώντος σκεπτόμενου άλλου, επί παρουσία του οποίου αυτό υπάρχει. Η υποκειμενικότητα είναι εγγενώς διαλογική, διυποκειμενική. Η εμπειρία γεμίζει το περίγραμμα. Στη σχέση με έναν άλλον άνθρωπο βρίσκουμε και δημιουργούμε τον εαυτόν μας και τον κόσμο. Κανείς μας δεν μπορεί να έχει μια άμεση κατευθείαν σχέση με τον εαυτόν του.

Οι ψυχαναλυτές (Alvarez) επισημαίνουν: Πεινάμε, διψάμε για νέες εμπειρίες. Είναι μεγάλη τύχη να ζούμε σε ενδιαφέροντες καιρούς, σε ένα περιβάλλον γεμάτο νοήματα, ευχαρίστηση, ασφάλεια και συναισθήματα. Είναι μεγάλη δυστυχία να ζούμε σε έναν μη κόσμο, ένα περιβάλλον χωρίς μια τάξη νοήματος, χωρίς κανονικότητα, χωρίς ενδιαφέρον, όπου οι άνθρωποι δεν σκέφτονται (είναι mindless), δεν έχουν αξία, μας είναι άχρηστοι.

Η αναγνώριση του άλλου είναι η εσωτερίκευση του ξένου που εμπλουτίζει τον εαυτόν μας.

Η επακόλουθη απάθεια εκ της χρόνιας απελπισίας μάς κάνει να κλεινόμαστε, με φαντασιώσεις παντοδυναμίας, όπου είμαστε τα πάντα και έχουμε τα πάντα, χωρίς ικανότητα αναμονής και ανοχής των αναπόφευκτων στερήσεων της πραγματικότητας. Δεν είναι ότι αποσυρόμαστε, είναι ότι τίποτα δεν είναι ελκυστικό για να μας παρασύρει. Αν ψάχνουμε για κάτι, δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που ψάχνουμε. Αδιαφορούμε, δεν έχουμε τον νου μας, δεν νοιαζόμαστε. Τι θα μας ξυπνήσει στη ζωή και στο νόημα (Mindfulness), στις σχέσεις (Alvarez);

Πάμε σε ψυχανάλυση, ή δημιουργούμε φιλίες, όπου παλινδρομούμε για να ξεκινήσουμε την πορεία μας να γίνουμε ξανά ζωντανοί, πραγματικοί, παρόντες να ζούμε τις εμπειρίες που δημιουργούμε με τους άλλους. Η αναγνώριση του άλλου είναι η εσωτερίκευση του ξένου που εμπλουτίζει τον εαυτόν μας. Η ευγνωμοσύνη μας προς τους άλλους για τις καλές εμπειρίες που μας έδωσε το ταξίδι μαζί τους δεν ωφελεί αυτούς αλλά εμάς που δίνουμε μια θέση μέσα μας αυτών που πήραμε από τους άλλους και μια θέση του εαυτού μας στον κόσμο, που κληρονομούμε και μας ανήκει. Το όνομα του Θησέα προέρχεται από το ότι ο πατέρας του έθεσε το ξίφος και τα σανδάλια κάτω από τον βράχο για να τα βρει στην εφηβεία, με την υπόδειξη της μητέρας του που τον έστειλε από την Τροιζήνα στην Αθήνα, για να περάσει από την Κακιά Σκάλα, να αντιμετωπίσει τα τέρατα της φαντασίας του και να βρει τη θέση του, να αναγνωριστεί από τον πατέρα του (Πλούταρχος).

Οι έφηβοι έρχονται ως νέοι άποικοι να κατακτήσουν την πόλη που τους ανήκει. Πρέπει να φτιάξουν το παρελθόν τους, την ιστορία τους, την καταγωγή τους και έναν δημόσιο βίο με τους συντρόφους τους. Μπορεί όμως να μη βρουν ευνοϊκές συνθήκες, να κατακλυστούν από εντάσεις και να εγείρουν τείχη γύρω τους. Να απορρίψουν το ζεύγος των οιδιπόδειων γονιών και να αρνηθούν να γίνουν ενήλικοι, να αποποιηθούν την κληρονομιά τους. Να απέχουν από τα κοινά.

Σε ευνοϊκές συνθήκες ο άλλος, ο ξένος, έρχεται και σείει τη φαντασίωση της παντοδυναμίας μας. Τότε αρχίζουν πράγματα να συμβαίνουν. Ερωτευμένοι με τον κόσμο, ανοιγόμαστε με περιέργεια να τον γνωρίσουμε. Εχουμε τον νου μας, νοιαζόμαστε, διαβάζουμε τις σκέψεις, τις προθέσεις, τις ψυχικές καταστάσεις των άλλων με ενδιαφέρον. Και μετά στρεφόμαστε μέσα μας, μένουμε με τον εαυτόν μας, για να επεξεργασθούμε και να εντάξουμε τις εμπειρίες που δημιουργήσαμε με τους άλλους και αυτά που μάθαμε από αυτές. «Πόσο ενδιαφέρον έχουν όλα όσα συμβαίνουν!» (Λάνθιμος στο «Poor Things»).

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT