Ενενήντα εννέα χρόνια συμπληρώθηκαν χθες από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, και με αφορμή την επικείμενη συμπλήρωση ενός αιώνα από τη γέννησή του η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη ανακήρυξε το 2025 ως αφιερωματικό Eτος Μίκη Θεοδωράκη. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που, εκτός από φόρο τιμής στο πρόσωπο του μεγάλου συνθέτη, αποτελεί ευκαιρία επανεκτίμησης και προβολής του έργου του μέσα από ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα δράσεων. Με συνοδεία τα τραγούδια και τις μουσικές του, που μας συντροφεύουν από τα πρώτα μας χρόνια, θα προσεγγιστεί όλο το εύρος της παρουσίας και της ενεργού δράσης του, τόσο ως συνθέτη και μουσικού όσο και ως πολιτικού. Οπως ανέφερε η ίδια η υπουργός, «Προσεγγίζοντας το έργο του, προβάλλει απαιτητικό το χρέος της πολιτείας να αναδειχθούν οι πολλές πλευρές του».
Το έναυσμα για τη μύησή του στη μουσική, οι σπουδές του στο Παρίσι και μετέπειτα στο Ωδείο Αθηνών, η εξορία του στην Ικαρία και στη Μακρόνησο, η φυλάκισή του και η βουλευτική εκλογή του συνιστούν μια ζωή γεμάτη πάθος και ένταση που αποτελεί πρότυπο για τις νέες γενιές. Οι διαχρονικές μελωδίες του, εκτός από τη συγκίνηση που προκαλούν, λειτουργούν αφυπνιστικά και ως αντίβαρο της αδράνειας και της λησμονιάς των δεινών του ελληνικού κράτους. «Μετέτρεψε τη μουσική από ατομική εμπειρία σε πρόσταγμα για συλλογική δράση», σημειώνει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Τέλος, οι καλλιτεχνικές, πολιτικές και κοινωνικές αναζητήσεις του έχουν καταγραφεί και δοκιμιακά μέσα στα βιβλία του. Από το «Για την ελληνική μουσική» και τη «Μουσική για τις μάζες» έως «Το χρέος, ημερολόγια 1967-70, 1970-74», τη «Μαχόμενη κουλτούρα» και, βεβαίως, τη χειμαρρώδη αυτοβιογραφία του «Οι δρόμοι του Αρχάγγελου», μας κληροδότησε έναν σημαντικό όγκο γραπτών που στο πλαίσιο του αφιερωματικού έτους πρόκειται να μελετηθεί εκ νέου, σε συσχέτιση με τη δημιουργία και τη δράση του.
