Η Σκιάθος είναι η πατρίδα και του άλλου Αλέξανδρου. Λιγότερο προβεβλημένος, από τον εξάδελφό του, Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης (1850-1929) ήταν μια ιδιάζουσα περίπτωση συγγραφέα, μεταφραστή και δημοσιογράφου (ανάμεσα σε άλλες ιδιότητες) όχι μόνο για τα ελληνικά γράμματα αλλά και για την ελληνική ζωή σε όλες εκείνες τις άρρητες, σχεδόν αφανείς και ενίοτε μυστικιστικές, συνδηλώσεις της. Ο Μωραϊτίδης, μορφή πνευματική και θεία, εργώδης και επίμονος γραφιάς, βαθύς παρατηρητής τοπίου και βίου, ένθεος σε κάθε ερμηνεία που έδινε στα της ζωής, προσφέρεται ακόμη προς εξερεύνηση.
H έκθεση που έχει ξετυλιχθεί τώρα στη Σκιάθο (διάρκεια έως τον Νοέμβριο) είναι ένα σπονδυλωτό εικαστικό αφήγημα με τη συμμετοχή 54 καλλιτεχνών. Ο δήμος της Σκιάθου και ο δήμαρχος Θεόδωρος Τζούμας προστατεύουν και αναδεικνύουν αυτό που καλλιεργούν τα τελευταία χρόνια: την ανάδειξη της πολιτιστικής παρακαταθήκης της Σκιάθου και την εμπέδωση μιας πλούσιας και διεσταλμένης ταυτότητας. Ο δήμαρχος Σκιάθου συνεργάζεται και πάλι με την ιστορικό τέχνης Ιριδα Κρητικού, με την οποία έχουν ήδη παρουσιάσει αντίστοιχα και πολύπτυχα εικαστικά αφηγήματα διεσπαρμένα στο σκιαθίτικο τοπίο, για τον Παπαδιαμάντη, για την «Πρώτη Σημαία», για την «Αλλη Θάλασσα».
Φέτος, ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης είναι η έμπνευση για την έκθεση «Εικόνες και Ινδάλματα», στο σπίτι του Παπαδιαμάντη αλλά και στην παρακείμενη σημαντική πρόσφατη προσθήκη στον πολιτιστικό χάρτη του νησιού, την οικία-μουσείο του λογοτέχνη Ζήση Οικονόμου (1911-2005). «Προσκλήθηκαν διακεκριμένοι εικαστικοί που μελετώντας παλαιές σκέψεις, γραφές και εικόνες, δημιούργησαν συγκινητικές νέες, προχωρώντας στη σύσταση ενός οργανικού διαλογικού πεδίου με ιστορικές, πνευματικές, τοπιογραφικές και συμβολικές πολυεπίπεδες εικαστικές αναφορές που συνδέονται με τη ζωή, τον ψυχισμό και την εργογραφία του λογοτέχνη», λέει η Ιρις Κρητικού, που επιμελήθηκε το εγχείρημα. Σημειώνει δε, πως «κοινή διαπίστωση ήταν η έλλειψη ενημερωμένης αρθρογραφίας και πρόσφατων εκδόσεων του έργου του, έλλειψη που δεν συνάδει με το πολύπλευρο συγγραφικό και μεταφραστικό μέγεθος του Μωραϊτίδη, τιμημένου ήδη το 1914 με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών».
Η πνευματικότητα της μορφής και του έργου του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη, μετέπειτα μοναχού Ανδρόνικου (έψελνε μαζί με τον Παπαδιαμάντη στον Αγιο Ελισσαίο), ενέπνευσε τόσους καλλιτέχνες που έδωσαν εξαιρετικά έργα ποικίλης θεματογραφίας και τεχνοτροπίας. Γεννήθηκαν νέα έργα που σφυρηλατούν ακόμη περισσότερο τη σύνδεση Σκιάθου – Μωραϊτίδη αλλά και την εδραίωση της περίπτωσής του στην κοινή συνείδηση. Ο Μωραϊτίδης συνδέθηκε και με την Αθήνα και το Αγιον Ορος καθώς τον συγκινούσε η διαρκής συνομιλία με τις όψεις του «τόπου».
