Πέτρος Μάρκαρης
Η βία της αποτυχίας
εκδ. Κείμενα
σελ. 288
Μάθαμε κάθε κάποια χρόνια να περιμένουμε με ανυπομονησία το νέο αστυνομικό του Πέτρου Μάρκαρη, για να ξανασυναντήσουμε τον αγαπημένο αστυνόμο Κώστα Χαρίτο και να τον ακολουθήσουμε στην εξιχνίαση ενός ακόμη εγκλήματος. Και κάπως έτσι, χάριν ευκολίας και για τις ανάγκες της κατηγοριοποίησης, βάλαμε μια ταμπέλα στα βιβλία του, η οποία περιορίζει κατά πολύ το εύρος της θεματικής τους. Τα βιβλία του Πέτρου Μάρκαρη είναι στην πραγματικότητα κοινωνικά μυθιστορήματα όπου η αστυνομική πλοκή λειτουργεί σαν όχημα για την παράλληλη διερεύνηση πτυχών της ελληνικής οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής ζωής, της πολιτικής επικαιρότητας, της καθημερινότητας.
Στο βιβλίο «Η βία της αποτυχίας», ο Μάρκαρης ασκεί πολιτική κριτική και θίγει ζητήματα κοινωνικά και οικουμενικά μέσα από μια νέα αστυνομική περιπέτεια.
Το είδαμε άλλωστε πριν από μερικούς μήνες, στην «Εξέγερση των Καρυάτιδων», όταν και έδωσε προαγωγή στον ήρωά του, στη θέση του διευθυντή Ασφάλειας Αττικής, και αναβάθμισε την πιστή του συνεργάτιδα Αντιγόνη Φερλέκη σε επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωποκτονιών. Εβαλε τότε στον καμβά της αφήγησής του θέματα όπως η διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, η θέση της γυναίκας στην ιεραρχία, οι γυναικοκτονίες, ακόμα και τις καμένες εκτάσεις της Εύβοιας. Η υπόθεση του βιβλίου, εν συντομία, είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμη να επιτρέψει την εκμετάλλευση των αρχαιολογικών χώρων από ξένους επενδυτές, αλλά μια ομάδα γυναικών με την ονομασία «Καρυάτιδες» οργανώνει συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στα σχέδια επενδυτών και κυβέρνησης. Χαρίτος και Φερλέκη θα αναμειχθούν στην υπόθεση όταν θα έρθουν αντιμέτωποι με τρεις γυναικοκτονίες.
Στο τελευταίο βιβλίο του, «Η βία της αποτυχίας», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κείμενα, ο Μάρκαρης βουτάει σε ακόμα βαθύτερα νερά, θίγοντας θέματα πολιτικά, αλλά και ζητήματα κοινωνικά και οικουμενικά. Ξεκινώντας από το θέμα της πανεπιστημιακής αστυνομίας και τις συγκρούσεις στα ακαδημαϊκά ιδρύματα, επεκτείνεται στο πρόβλημα του μπούλινγκ στα σχολεία και στη σύνδεσή του με τη βία στους δρόμους και στην ελληνική κοινωνία, αλλά και στην αλλαγή του εγχώριου εργασιακού τοπίου με την εγκατάσταση πολλών εταιρειών τεχνολογίας στην Ελλάδα. Παράλληλα, ασκεί κριτική στον τρόπο πολιτικής διαχείρισης και στην πραγματικότητα της κυβερνητικής ανάμειξης σε θέματα, όπως αυτά της ασφάλειας, αλλά και στις αγκυλώσεις που διαιωνίζονται στη δημόσια διοίκηση. Εκεί όμως που κάνει την κίνηση ματ είναι όταν επιλέγει να αναδείξει ένα θέμα που έχει περάσει κάτω από το ραντάρ της δημόσιας συζήτησης, αυτό της απαξίωσης των ανθρωπιστικών σπουδών τα τελευταία χρόνια και της υποχώρησής τους στις προτιμήσεις των υποψήφιων φοιτητών, οι οποίοι στρέφονται προς τις σπουδές οικονομικών και τεχνολογίας λόγω της αύξησης των θέσεων εργασίας σε επιχειρήσεις τεχνολογίας και επιστήμης των υπολογιστών.
Ο νεκρός καθηγητής
Στο καθαρά αστυνομικό σκέλος της πλοκής, τη μέρα που ο νέος υπουργός Προστασίας του Πολίτη αναλαμβάνει καθήκοντα και συναντά την ηγεσία της Αστυνομίας και εν μέσω ταραχών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, ένας καθηγητής οικονομικών βρίσκεται νεκρός στο γραφείο του. Οι άγνωστοι δράστες που αναλαμβάνουν την ευθύνη δηλώνουν: «Δεν θα αφήσουμε να μετατραπούν τα βιβλία των ανθρωπιστικών επιστημών σε αντίκες ούτε οι βιβλιοθήκες σε μουσεία. Πρέπει να σταματήσουμε αυτούς που καταργούν τη σοφία και βάζουν στη θέση της το Google». Σύντομα ο κατάλογος των θυμάτων μεγαλώνει. Η πίεση από την πολιτική ηγεσία αυξάνεται και όσο ο υπουργός δεν μπορεί να απολαύσει την καρέκλα του, ο Χαρίτος νιώθει τη δική του να τρίζει. Και ο Μάρκαρης βρίσκει την ευκαιρία να ξεγυμνώσει την πολιτική ηγεσία και τις σχολικές μονάδες που κάνουν τα στραβά μάτια στο φαινόμενο του μπούλινγκ, να διερευνήσει τις δυναμικές που μπορεί να μετατρέψουν τα θύματα σε θύτες και αυτούς σε θύματα και να θέσει έναν οικουμενικό πολιτικό προβληματισμό: «Οι συνειδητοποιημένοι πολίτες σε μια δημοκρατία διαμορφώνονται κυρίως μέσα από τις γενικές και τις ανθρωπιστικές σπουδές. Οσο οι γενικές σπουδές παύουν να είναι γενικές, αλλά προσανατολίζονται αποκλειστικά στην προετοιμασία των φοιτητών για τις ανώτερες σπουδές και ταυτόχρονα οι ανθρωπιστικές σπουδές μειώνονται, θα μειώνεται και ο αριθμός των συνειδητοποιημένων πολιτών».
