Εναν μικρό σεισμό στον χώρο του ελληνικού κινηματογράφου προκάλεσε η χθεσινή απόφαση σκηνοθετών και παραγωγών 20 ταινιών να αποσύρουν τη συμμετοχή τους από τη διαδικασία επιλογής της ταινίας που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στα Οσκαρ του 2025.
Σε ανοιχτή επιστολή τους, οι δημιουργοί εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους για την αξιοπιστία της διαδικασίας που ακολούθησε το υπουργείο Πολιτισμού στη συγκρότηση της σχετικής γνωμοδοτικής επιτροπής κάνοντας λόγο για παρεμβάσεις που δημιουργούν «σοβαρές αμφιβολίες για την αξιοπιστία και την εγκυρότητα της διαδικασίας» και για «πρόχειρους χειρισμούς» που εγείρουν, όπως σημειώνουν, «ερωτήματα και εύλογες υπόνοιες» για τη στόχευση τους. Οπως έγραφε η «Κ» (20/8/2024), τα τέσσερα πρόσωπα που αρχικά κλήθηκαν να συγκροτήσουν τη γνωμοδοτική επιτροπή (Βασίλης Κεκάτος ως πρόεδρος και ως μέλη οι Λήδα Γαλανού, Κόρα Καρβούνη και Κάλλια Παπαδάκη, όλοι τους μέλη της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου) και έλαβαν ταινίες προς αξιολόγηση (11/8), ειδοποιήθηκαν αργότερα (13/8) από το ΥΠΠΟ ότι δεν θα είναι τελικά μέλη της. Ο υφυπουργός Πολιτισμού Ιάσων Φωτήλας σε επιστολή του (20/8) σημειώνει ότι «πριν από τη 13η Αυγούστου δεν είχε πραγματοποιηθεί ο ορισμός επιτροπής, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον νόμο» και απέδωσε τη δήθεν απόφαση σε λάθος «εκ παραδρομής».
Ενέργειες που απαξιώνουν
Στην επιστολή τους, οι κινηματογραφιστές τονίζουν ότι «αρνούμαστε να συμπράξουμε σε αδιαφανείς ενέργειες, που απαξιώνουν τον ελληνικό κινηματογράφο και τους επαγγελματίες του, και αναγκαζόμαστε να αποσύρουμε τις ταινίες μας από την ως άνω διαδικασία». Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι από τη λίστα με τις 20 αποσυρθείσες –σε σύνολο τουλάχιστον 23 ταινιών ως υποψήφιες και απ’ όσα έχουν γίνει γνωστά– δεν συμπεριλαμβάνονται γνωστές ταινίες της φετινής παραγωγής όπως η «Φόνισσα» της Εύας Νάθενα και ο «Καπετάν Μιχάλης» του Κώστα Χαραλάμπους.
Μία από τις δημιουργούς ταινιών που υπογράφουν την επιστολή είναι και η σκηνοθέτις του βραβευμένου φιλμ «Animal», Σοφία Εξάρχου. «Προσωπικά, θορυβήθηκα πάρα πολύ. Ηταν κάτι πρωτοφανές, παράδοξο, περίεργο. Στη συνέχεια κατάλαβα ότι το ίδιο ακριβώς ένιωσε και το μεγαλύτερο μέρος της κινηματογραφικής κοινότητας», σημειώνει στην «Κ».
Σε ανοιχτή επιστολή εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους για την αξιοπιστία της διαδικασίας που ακολούθησε το υπουργείο Πολιτισμού στη συγκρότηση της σχετικής γνωμοδοτικής επιτροπής.
Ο Ζαχαρίας Μαυροειδής, δημιουργός της ταινίας «Το καλοκαίρι της Κάρμεν», μιλάει για παράτυπη διαδικασία, «που ουσιαστικά δημιουργεί καχυποψία», υπογραμμίζοντας ότι «το βασικό είναι να μας απαντήσει ποιος αποφάσισε την πρώτη επιτροπή, ποιος την αντικατάσταση και αν υπήρξε κάποια πίεση». Ως ζήτημα ουσίας περιγράφει η σκηνοθέτις του ντοκιμαντέρ «Αδέσποτα κορμιά», Ελίνα Ψύκου, αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες ημέρες στον κλάδο. «Ξεδιπλώθηκε με έντονο τρόπο το ότι δεν υπάρχει κανένα πλαίσιο και κανένα ενδιαφέρον από το ΥΠΠΟΑ για τον οπτικοακουστικό τομέα και τον κινηματογράφο γενικότερα», τονίζει.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η σκηνοθέτις της ταινίας «Η μητέρα του σταθμού», Κωστούλα Τωμαδάκη, η οποία σημειώνει πως «τη στιγμή που το ελληνικό σινεμά έχει ανοίξει τα φτερά του με μια εξωστρέφεια θαυμαστή και χρειάζεται να σκύψει η πολιτεία πάνω του, οι αδιαφανείς διαδικασίες ρίχνουν μια βαθιά σκιά και το πληγώνουν ανεπανόρθωτα».
Πρακτική λύση
Από την άλλη, όπως δηλώνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος, «είναι ευχάριστο το γεγονός ότι ο χώρος ανταποκρίνεται σε όσα συμβαίνουν, δηλώνει την παρουσία του. Εμείς ως ΕΑΚ δεν κάναμε, φυσικά, κάποια υπόδειξη σε παραγωγούς και δημιουργούς, η απόσυρση των ταινιών ήταν δική τους πρωτοβουλία». Σε αντίθεση με όσα συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες, που δεν βοηθούν στην αξιοπιστία της διαδικασίας από πλευράς υπουργείου, ο κ. Χαρίτος πιστεύει ότι μια απλή πρακτική λύση που θα μπορούσε να δοθεί μέσα από μια υπουργική απόφαση είναι «η πρόταση για τα Οσκαρ να γίνεται από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου, που έχει 650 μέλη, οπότε η όποια διαβλητότητα περιορίζεται».
Η «Κ» επικοινώνησε με τον υφυπουργό Πολιτισμού Ιάσονα Φωτήλα, ο οποίος σχολίασε ότι η επιλογή των δημιουργών μπορεί να μην είναι ευχάριστη αλλά είναι σεβαστή.
Κεντρική φωτογραφία: Σκηνή από το ντοκιμαντέρ «Αδέσποτα κορμιά». Η δημιουργός του, Ελίνα Ψύκου, θεωρεί το γεγονός ζήτημα ουσίας, αναφέροντας ότι «δεν υπάρχει κανένα πλαίσιο και κανένα ενδιαφέρον από το ΥΠΠΟΑ για τον οπτικοακουστικό τομέα και τον κινηματογράφο γενικότερα».
