«Με τον Σημίτη και με το ΠΑΣΟΚ, καλημέρα, ήλιε, καλημέρα». Στα μέσα της δεκαετίας του ’00, αν ακούγατε ένα παιδί της Γενιάς Ζ να τραγουδάει τη συνθηματική παράφραση του «Καλημέρα ήλιε» του Μάνου Λοΐζου, αυτό συνέβαινε επειδή έτυχε να παρακολουθήσει στην τηλεόραση άλλη μια επανάληψη ενός επεισοδίου του «Κωνσταντίνου και Ελένης», όπου ακούστηκε το παραπάνω σύνθημα.
Eνα μέρος της Γενιάς Ζ ανακάλυψε το ΠΑΣΟΚ μέσω των επαναλήψεων των κωμικών σειρών της ελληνικής μυθοπλασίας των ’90s και των ’00s. Οι σεναριογράφοι εμπνεύστηκαν από το ΠΑΣΟΚ, χρησιμοποιώντας το ως όχημα για να σατιρίσουν τα πολιτικά τεκταινόμενα της εποχής, ενώ οι πιο πρόσφατες αναφορές δείχνουν την αξιοποίηση του brand name του ΠΑΣΟΚ για νοσταλγικούς σκοπούς, αναπαράγοντας στερεότυπα για τις λεγόμενες «καλές εποχές».
Από τις πρώτες σειρές της ιδιωτικής τηλεόρασης, «Οι Αυθαίρετοι» του Βασίλη Νεμέα προβλήθηκαν το 1989 στο Μega, χρονιά που σημαδεύτηκε από το σκάνδαλο Κοσκωτά και μια πρωτοφανή πόλωση του πολιτικού κόσμου. Μέσα από τις δύο αντίπαλες οικογένειες που έχουν κοινή καταγωγή και ίδια επώνυμα, ο Νεμέας σατίρισε την αντιπαλότητα, αλλά και τα κοινά σημεία όπου συνέκλιναν το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία.
Το «πασοκόμετρο» αγγίζει υψηλές θερμοκρασίες σε πολλές σειρές των ’90s, με έμμεσες ή και ευθείες αναφορές σε πρόσωπα και γεγονότα που παραπέμπουν στο Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα. Ωστόσο, στα τέλη της δεκαετίας του ’90 εμφανίζονται δύο από τους πιο εμβληματικούς πασοκικούς ήρωες της περιόδου.
Στους «Δύο Ξένους» του Mega (1997-1999), το συγγραφικό δίδυμο των Αλέξανδρου Ρήγα και Δημήτρη Αποστόλου μας συστήνει την Ντένη Μαρκορά (Ντίνα Κώνστα). Βέρα Κολωνακιώτισσα και οπαδός του Παναθηναϊκού, δεν διστάζει να τονίζει τη σχέση της με το Μέγαρο Μαξίμου και τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, ακόμα και όταν τη συλλαμβάνουν για χουλιγκανισμό στο κλειστό γήπεδο της Καλογρέζας.
Την ίδια περίοδο, στον ANT1 γνωρίζουμε και τον «Ακάλυπτο» του Αντώνη Καφετζόπουλου στην κωμική σειρά του Λευτέρη Καπώνη «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή» (1997-2000). Με όπλο του τη λαμογιά, τη γαλιφιά και την έξυπνη ατάκα, ο «Ακάλυπτος» συμβόλιζε την κοινωνική πραγματικότητα εκείνης της εποχής.
Ενα άλλο συγγραφικό δίδυμο, αυτό των Χάρη Ρώμα και Αννας Χατζησοφιά, δημιούργησε τον «Κακό Βεζύρη», σειρά που προβλήθηκε για μια σεζόν από το «Μεγάλο Κανάλι» (1997-1998). Οι δύο σεναριογράφοι σατίρισαν τους κομματικούς μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ και τον πολιτικό βόρβορο της εποχής με εξτραβανταδόρικο τρόπο, μέσα από τις δολοπλοκίες ενός γενικού γραμματέα του ΥΠΕΧΩΔΕ, ο οποίος σαν άλλος Ιζνογκούντ πάλευε να γίνει υπουργός στη θέση του υπουργού.
Το σύμπαν της σειράς παρέπεμπε σε παρηκμασμένο ΠΑΣΟΚ. Στην επόμενη δουλειά τους, «Κωνσταντίνου και Ελένης» (1998-2000, ΑΝΤ1), σχολίαζαν στο 57ο επεισόδιο το κλίμα των βουλευτικών εκλογών του 2000. «Ποιους εκφράζει σήμερα το ΠΑΣΟΚ; Βιομήχανους, εφοπλιστές και μικρομεσαίους», έλεγε ανερυθρίαστα ο βιομήχανος Μάνθος Φουστάνος (Βασίλης Κούκουρας), για να πείσει τον Κωνσταντίνο Κατακουζηνό (Χάρης Ρώμας) να ψηφίσει ένα σταυρωμένο ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ.
Λίγο πριν τους Ολυμπιακούς, ο τηλεοπτικός μικρόκοσμος των φυλακών Καλάμου στους «Στάβλους της Εριέτας Ζαΐμη» των Ρήγα – Αποστόλου (2002-2004, ΑΝΤ1) ήταν ο πιο πλούσιος σε πασοκικές αναφορές, εξαιτίας της κρατούμενης Φώτως Μπαρτζώκα (Χρυσούλα Διαβάτη). «Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες, τρεις του Σεπτέμβρη να περνάς», τραγουδούσε, καθώς καρφίτσωνε τη διακήρυξη του Κινήματος, πριν επιδοθεί σε ένα ατακαδόρικο πινγκ πονγκ με τη Νεοδημοκράτισσα συγκρατούμενή της Μανωλία Μπούρνοβα (Πηνελόπη Πιτσούλη). Για να γίνουν κατανοητές οι αναφορές τους, οι εγκυκλοπαιδικές γνώσεις ήταν απαραίτητες.
Με τα χρόνια, οι σεναριακές αναφορές στο ΠΑΣΟΚ ατόνησαν, μέχρι που η νοσταλγία που καλλιεργήθηκε από σελίδες στο Facebook και μιμίδια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδωσαν υλικό και έμπνευση στην πιο πρόσφατη δουλειά του συγγραφικού διδύμου.
Δεκαετίες αργότερα, ο τηλεοπτικός ρόλος της Λυδίας Φωτοπούλου στην «Τούρτα της μαμάς» στην ΕΡΤ1 (2020-2022) έλεγε με νοσταλγική έμφαση: «Αχ ΠΑΣΟΚ, ωραία χρόνια. Εβηχες και έβγαινες στη σύνταξη, δεν σε έβαζαν καραντίνα». Η ατάκα μετατράπηκε σε σλόγκαν που χρησιμοποιήθηκε ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε άρθρα γνώμης, νοσταλγικές ανασκοπήσεις και ιδιωτικές συνομιλίες.
Για όσους πρόλαβαν τα «ωραία χρόνια» του ΠΑΣΟΚ, οι απόψεις διίστανται, αλλά για τη Γενιά Ζ φαντάζουν ξεκαρδιστικά και αποκαλυπτικά του κλίματος της εποχής, χάρη στην ελληνική μυθοπλασία.
