Olen Steinhauer
Ενας Αμερικανός κατάσκοπος
μτφρ.: Αλκηστις Τριμπέρη
εκδ. Πόλις σελ. 496
Στην Κίνα, ο πανίσχυρος Σιν Τσου βλέπει την καρέκλα του να τρίζει και είναι βέβαιος ότι υπάρχει ένας προδότης μέσα στις κινεζικές μυστικές υπηρεσίες. Στις ΗΠΑ, ο Μάιλο Γουίβερ προσπαθεί να αφήσει πίσω του το τμήμα «Τουρισμού» και να βρει μια κανονική δουλειά για να ηρεμήσει ο ίδιος και η οικογένειά του. Στη Γερμανία, μερικές περίεργες συναντήσεις βάζουν σε υποψίες την Ερικα Σβαρτς. Οταν το παλιό του αφεντικό, ο Αλαν Ντράμοντ, εξαφανίζεται, ο Γουίβερ βρίσκεται μπλεγμένος σε μια ιστορία εκδίκησης και επιβίωσης, μέσα στον παρανοϊκό κόσμο των κατασκόπων. Τα πράγματα όμως δεν είναι όπως φαίνονται.
Ο συγγραφέας Ολεν Στάινχαουερ, εκτός από την καταιγιστική πλοκή, θέτει επί τάπητος ζητήματα ταυτότητας, φιλίας, εκδίκησης και καθήκοντος.
Οσοι αναγνώστες είναι εξοικειωμένοι με τα βιβλία του συγγραφέα Ολεν Στάινχαουερ γνωρίζουν ότι στο «Ενας Αμερικανός κατάσκοπος», το τρίτο βιβλίο της σειράς με πρωταγωνιστή τον Μάιλο Γουίβερ, θα βρουν το μυστικό τμήμα της CIA αποδεκατισμένο. Οι «Τουρίστες», οι ειδικά εκπαιδευμένοι εκτελεστές της μυστικής υπηρεσίας που αναλάμβαναν τη βρώμικη δουλειά έχουν διαλυθεί και υπεύθυνος γι’ αυτό είναι ο Κινέζος κατάσκοπος Σιν Τσου. Ο Γουίβερ φαίνεται να έχει συμφιλιωθεί με αυτό και αφού επιβίωσε μιας (ακόμη) απόπειρας δολοφονίας προσπαθεί να επανέλθει σε μια κανονική ζωή. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τον Ντράμοντ, τον επικεφαλής του μυστικού τμήματος που στο πρώτο διάστημα που ανέλαβε καθήκοντα, βρέθηκε να έχει χάσει τους πράκτορές του. Γνωρίζει ότι ο Σιν Τσου ήταν πίσω από ένα σχέδιο αλληλεξόντωσης των Τουριστών και ζητάει εκδίκηση. Τα πράγματα όμως δεν είναι ευχάριστα ούτε στην Κίνα. Τα μεγάλα κεφάλια στο Μέγαρο του Λαού ζητούν την «κεφαλή» του Σιν Τσου καθώς θεωρούν ότι η εξόντωση των Τουριστών και οι κατηγορίες του ότι οι Αμερικανοί έχουν δικό τους έναν πανίσχυρο Κινέζο αξιωματούχο προκαλεί την οργή τους. Σε μια απίστευτα ενορχηστρωμένη σκηνή, ο Στάινχαουερ περιγράφει με μεγάλη λεπτομέρεια τους βυζαντινισμούς και τις ίντριγκες εντός της κινεζικής Επιτροπής Εποπτείας και Σύνδεσης, κάτι σαν ένα συμβούλιο ασφαλείας της μυστικής υπηρεσίας, που θα κρίνει τις πράξεις του Σιν Τσου. Εχει στη διάθεσή του μερικές μόνο μέρες για να αποδείξει τους ισχυρισμούς του. Για να το κάνει θα φέρει σε μια πολύ δύσκολη θέση τον Μάιλο Γουίβερ.
Ο 54χρονος Αμερικανός συγγραφέας που ανανέωσε το κατασκοπικό μυθιστόρημα της εποχής μας επανέρχεται στα ελληνικά με μια συναρπαστική και πολυεπίπεδη ιστορία στην οποία η περιπέτεια και το μυστήριο είναι μόνο ο καμβάς. Ο χαρακτήρας του Στάινχαουερ θα έρθει και πάλι αντιμέτωπος με ηθικές προκλήσεις και θα δοκιμαστεί όταν θα κληθεί να πάρει αποφάσεις που θα επηρεάσουν τις ζωές πολλών ανθρώπων. Ο Γουίβερ, όπως έχει δείξει ο Στάινχαουερ, δεν είναι ένας Τζέιμς Μποντ αλλά ένας Σμάιλι. Μπορεί να χειριστεί τα όπλα και να αποκτήσει το ύφος του ψυχρού εκτελεστή όταν χρειάζεται αλλά εσωτερικά κατατρώγεται από την αμφιβολία και τους δαίμονές του. Μυστικά, ψέματα, μηχανορραφίες, διπροσωπίες και πολλές αμφιβολίες. Τι πιο κοντά στην πραγματική ζωή;
Ειδικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο χαρακτήρας του «αρχικακού», ο Σιν Τσου. Ο 58χρονος, υπέρβαρος, με αραιά μαλλιά, επικεφαλής των κινεζικών υπηρεσιών κατατρύχεται από τον χαμό του μονάκριβου γιου του. Είναι επιβλητικός χάρη στον όγκο του και την παροιμιώδη αταραξία του, έτοιμος να χρησιμοποιήσει φονική βία, ανασφαλής στη σχεδόν ανύπαρκτη κοινωνική του ζωή, και με έναν κάποιο κώδικα τιμής που του έχει σκιαγραφήσει ο Στάινχαουερ και διατρέχει την αφήγηση.
Επίσης προσπαθεί και ο ίδιος να σωθεί. Από ποιον; Από τον Γιανγκ Σιαομίνγκ, τον Γου Λιανγκ, τον Γιανγκ Τσινγκ – Νιάν, τον Φενγκ Γι και άλλους που ανήκουν στα διάφορα τμήματα και παρακλάδια των μυστικών υπηρεσιών της Κίνας, τα οποία ο Στάινχαουερ δεν παραλείπει να αναφέρει λεπτομερώς.
Αυτό ακριβώς. Οσοι περιμένουν ένα μυθιστόρημα που ρέει σαν νερό με περιγραφές σκηνών μάχης, ταξίδια και εσωτερικούς μονολόγους θα απογοητευθούν. Στο βιβλίο υπάρχει ένας καταιγισμός ονομάτων, τοποθεσιών, ψευδωνύμων και ένα μπαράζ γεγονότων (δολοφονιών κατά κύριο λόγο) που κάνουν την πλοκή περίπλοκη και σύνθετη. Ο Στάινχαουερ απαιτεί από τον αναγνώστη την προσοχή του. Αφήνει, μαεστρικά, ψίχουλα στοιχείων, υπονοούμενα και εκπλήξεις, μέσα στις περίπου 500 σελίδες του βιβλίου για να συνδεθούν όλα μαζί στο τέλος και θέτει επί τάπητος ζητήματα ταυτότητας, φιλίας, εκδίκησης και καθήκοντος. Ο Μάιλο Γουίβερ συχνά αναρωτιέται εάν αυτό που πρέπει να κάνει είναι αυτό που πραγματικά θέλει και αν είναι το ηθικά σωστό. Το ίδιο δεν αναρωτιόμαστε συχνά όλοι;
Η μετάφραση της Αλκήστιδος Τριμπέρη μεταφέρει την ατμόσφαιρα αγωνίας και έντασης του κόσμου μέσα στον οποίο κινείται ακόμη μια φορά ο Μάιλο Γουίβερ.
