Οι παρείσακτοι ★★★½
ΔΡΑΜΑ (2023), 115΄
Σκηνοθεσία: Λατζ Λι
Ερμηνείες: Αντα Ντιό, Αλέξις Μανέντι
Ο Γαλλομαλινέζος κινηματογραφιστής Λατζ Λι, ο οποίος έφτασε μέχρι τα Οσκαρ με τους «Αθλίους», επιστρέφει με άλλο ένα πολιτικοκοινωνικό πορτρέτο των γαλλικών προαστίων. Υστερα από τον αιφνίδιο θάνατο του δημάρχου της πόλης, ένας ιδεαλιστής γιατρός παίρνει τη θέση του, έχοντας ως όραμα να αναβαθμίσει (με κάθε τρόπο) μια εργατική γειτονιά μεταναστών. Το σχέδιο ωστόσο περιλαμβάνει το ξεσπίτωμα των τελευταίων, προκαλώντας την αντίδραση της Χάμπι, μιας νεαρής κοπέλας με καταγωγή από το Μάλι, η οποία θα τεθεί επικεφαλής των κινητοποιήσεων.
Οπως είχε κάνει και στους «Αθλίους», ο Λι προσεγγίζει με καθαρό βλέμμα ένα πολύ σύγχρονο θέμα όχι μόνο για τη Γαλλία, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη και τον κόσμο. Η ενσωμάτωση νέων προσφύγων και μεταναστών (π.χ. από τη Συρία) σε κοινωνικά σύνολα, που ήδη περιλαμβάνουν τέτοιους δεύτερης και τρίτης γενιάς, είναι μία από τις πτυχές που παρουσιάζονται εδώ μαζί με τη στεγαστική κρίση, η οποία οδηγεί επίσης σε συγκρούσεις. Ολα αυτά μέσα από ένα γρήγορων ρυθμών φιλμ, με πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες, οι οποίοι συμβάλλουν στο να σχηματιστεί η ιδιαίτερη ανθρωπογεωγραφία της αφήγησης. Ενδιαφέρουσα και η επιλογή, η τελευταία να μην τοποθετηθεί σε κάποιο συγκεκριμένο προάστιο π.χ. του Παρισιού, δίνοντας έτσι ακόμη πιο οικουμενικό χαρακτήρα στην ιστορία.
Η παράσταση του Σινγκ Σινγκ ★★★
ΔΡΑΜΑ (2023), 107΄
Σκηνοθεσία: Γκρεγκ Κουένταρ
Ερμηνείες: Κόλμαν Ντομίνγκο, Κλάρενς Μάκλιν
Επειτα από την περυσινή οσκαρική υποψηφιότητά του στο «Rustin» του Netflix, o Κόλμαν Ντομίνγκο βάζει τη σφραγίδα του τόσο ως παραγωγός όσο και ως πρωταγωνιστής σε ένα πολύ ξεχωριστό πρότζεκτ. Ο Ντιβάιν Τζ., άνθρωπος με φανερά καλλιεργημένο πνεύμα, εκτίνει μακροχρόνια ποινή κάθειρξης στη φυλακή υψίστης ασφαλείας Σινγκ Σινγκ. Τόσο εκείνος όσο και οι συγκρατούμενοί του βρίσκουν ελπίδα και δημιουργική διέξοδο μέσα από τις θεατρικές παραστάσεις που ανεβάζουν. Το φιλμ του Γκρεγκ Κουένταρ παραμένει σε γενικές γραμμές ακαδημαϊκό: δεν υπάρχει εδώ ιδιαίτερη εφευρετικότητα, είτε σε επίπεδο αφήγησης είτε κινηματογράφησης. Αντιθέτως, έχουμε μια συγκινητική ιστορία γύρω από την ανθρωπιά που θριαμβεύει κάτω από τις πιο αντίξοες συνθήκες, αλλά και την ευεργετική δύναμη της τέχνης. Από την άλλη, η πρωτοτυπία έγκειται στο καστ, αφού εκεί, πλην του Ντομίνγκο, σχεδόν όλοι οι υπόλοιποι πρωταγωνιστές υποδύονται τους εαυτούς τους, είναι δηλαδή οι ίδιοι οι πρώην κρατούμενοι που πήραν μέρος στις αληθινές θεατρικές παραστάσεις του Σινγκ Σιγνκ.
Κόκκινο νησί ★★★
ΔΡΑΜΑ (2023), 117΄
Σκηνοθεσία: Ρομπίν Καμπιγιό
Ερμηνείες: Νάντια Τερέσκεβιτς, Κιμ Γκουτιέρες
Μια ιστορία βγαλμένη από τις σελίδες της σύγχρονης αποικιοκρατίας –και του τέλους της– μας έρχεται από τη Γαλλία. Το φιλμ του Ρομπίν Καμπιγιό δεν τοποθετείται πάντως εκεί, αλλά στην εξωτική Μαδαγασκάρη των αρχών της δεκαετίας του 1970, όπου διατηρείται ακόμη μία γαλλική στρατιωτική βάση. Η ιστορία ξετυλίγεται μέσα από τα μάτια ενός οκτάχρονου αγοριού με πλούσια φαντασία, η οποία το βοηθά να αντεπεξέλθει στον κόσμο των μεγάλων. Αυτός αποτελείται ουσιαστικά από τις οικογένειες των στρατιωτικών, μεταξύ των οποίων και η δική του, με τον ευέξαπτο πατέρα και την προστατευτική μητέρα, ενώ γύρω συγκεντρώνονται αρκετοί χαρακτήρες, όπως ένας ερωτοχτυπημένος φαντάρος ή ένα συνομήλικό του κορίτσι, σε ένα φιλμ το οποίο διακρίνεται και για την ατμοσφαιρική φωτογραφία του. Το θέμα της αποικιοκρατίας, βέβαια, εδώ εξετάζεται μόνον εμμέσως, εξαιρουμένου του τελευταίου (πολύ σύντομου) κομματιού της ταινίας, το οποίο μάλιστα μοιάζει και κάπως βεβιασμένο.
Slow ★★★
ΔΡΑΜΑ (2023), 108΄
Σκηνοθεσία: Μαρίγια Καβταράτζε
Ερμηνείες: Γκρέτα Γκρινεβιτσιούτε, Κεστούτις Σισένας
Μια ασυνήθιστη ιστορία αγάπης μάς έρχεται από τη Λιθουανία. Εκεί η Ελενα, μια νεαρή χορεύτρια με ελεύθερο πνεύμα, γνωρίζει τον Ντόβιντας, έναν καλοσυνάτο διερμηνέα νοηματικής, και η έλξη μεταξύ τους είναι άμεση. Καθώς ωστόσο έρχονται όλο και πιο κοντά, εκείνος θα της αποκαλύψει ότι είναι ασεξουαλικός, δεν έχει δηλαδή κανένα ενδιαφέρον για την ερωτική πράξη. Πλέον οι δυο τους θα αναγκαστούν να αναζητήσουν έναν νέο τρόπο ερωτικής επικοινωνίας, πλέοντας ουσιαστικά σε αχαρτογράφητα νερά. Η Μαρίγια Καβταράτζε κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας στο Σάντανς, παρουσιάζοντας με θαυμαστή ευαισθησία ένα δύσκολο θέμα: τι συμβαίνει όταν δύο άνθρωποι που αγαπιούνται ειλικρινά δεν μπορούν να επισφραγίσουν τη σχέση τους σύμφωνα με τις παραδοσιακές νόρμες; Υπάρχει ελπίδα για έναν τέτοιον έρωτα; Η ταινία της «απαντά», αποφεύγοντας τα περισσότερα κλισέ του είδους και βασιζόμενη στις καλές ερμηνείες των πρωταγωνιστών της.
Το κάλεσμα του σπουργιτιού ★★½
ΕΡΩΤΙΚΟ ΘΡΙΛΕΡ (2024), 99΄
Σκηνοθεσία: Τιμ Κεντ
Ερμηνείες: Ντέιβιντ Μπαρκ-Τζόουνς, Βασιλική Βλάχου
Μια πιο συμβατική, αλλά όχι λιγότερο έντονη, ερωτική σχέση πραγματεύεται το βρετανικό φιλμ, το σενάριο του οποίου υπογράφει η Ελληνίδα Βασιλική Βλάχου (Billie Vee). Η τελευταία πρωταγωνιστεί επίσης υποδυόμενη μια στρίπερ, η οποία θα γνωριστεί με έναν παντρεμένο καθηγητή φιλοσοφίας, ξεκινώντας μαζί του μια θυελλώδη σχέση που θα αναστατώσει τη μέχρι τότε τακτοποιημένη ζωή του. Καθώς εκείνη απαιτεί όλο και περισσότερο την προσοχή του, η κατάσταση ξεφεύγει λαμβάνοντας επικίνδυνες διαστάσεις, που θα φτάσουν μέχρι τον φόνο. Οι δημιουργοί της ταινίας επιλέγουν ένα ενδιαφέρον μοντάζ, με την αφήγηση να κινείται σε διαφορετικούς χρονικούς άξονες, προκειμένου να συνθέσει τελικά μια βίαιη ερωτική ιστορία που μοιάζει βγαλμένη από την κινηματογραφία της δεκαετίας του ’90.
