Η Dame Μάγκι Σμιθ, η οποία «έφυγε» χθες από τη ζωή σε ηλικία 89 ετών, είναι από εκείνες τις σπάνιες περιπτώσεις σπουδαίων ηθοποιών που κερδίζουν την εύνοια και την αποδοχή του ευρέως κοινού σε πιο προχωρημένη ηλικία. Για να το πούμε απλά, αν η Βρετανίδα ηθοποιός είχε για κάποιον λόγο σταματήσει την υποκριτική γύρω στα 70 της, θα είχε ήδη 2 βραβεία Οσκαρ, τέσσερα Emmy και ένα Tony· και δεν θα την ήξερε σχεδόν κανένας, τουλάχιστον όσον αφορά τους κάτω των 40-45, οι οποίοι τη γνώρισαν και την αγάπησαν είτε ως αυστηρή καθηγήτρια Μινέρβα ΜακΓκόναγκαλ, από τη σειρά ταινιών του «Χάρι Πότερ», είτε ως δηλητηριώδη κόμισσα του Γκράνθαμ από τον τηλεοπτικό «Πύργο του Ντάουντον».
Παρ’ όλα αυτά η Σμιθ υπήρξε ηθοποιός με καριέρα που απλώνεται σε οκτώ διαφορετικές δεκαετίες, ενώ στη δική της περίπτωση η διπλή ιδιότητα (θεάτρου και σινεμά) παίρνει σχεδόν διαστάσεις ορισμού. Ηδη από τη δεκαετία του 1950 το όνομά της εμφανίζεται σε ταινίες, σειρές αλλά και θεατρικές παραγωγές – οι τελευταίες ακόμη και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Το 1960 συμπρωταγωνιστεί για πρώτη φορά στο πλευρό του Λόρενς Ολίβιε, ενώ μερικά χρόνια αργότερα εκείνος της ζητάει να παίξει τη Δεισδαιμόνα στον «Οθέλλο» του. Εκείνη το κάνει κερδίζοντας αποθεωτικές κριτικές, αλλά και την πρώτη της οσκαρική υποψηφιότητα για την κινηματογραφική μεταφορά του έργου το 1966.
Η παραπάνω διπλή επιτυχία είναι ενδεικτική ολόκληρης της καριέρας της Σμιθ, με τους θεατρικούς και τους κινηματογραφικούς ρόλους να πηγαίνουν χέρι χέρι. Στο σανίδι συνεργάζεται συστηματικά με γίγαντες σαν τον Ολίβιε, τον Ινγκμαρ Μπέργκμαν («Hedda Gabler»), τον Τομ Στόπαρντ («Night and Day»), τον Αλαν Μπένετ κ.ά. Τελικά κερδίζει και το βραβείο Tony για το «Lettice and Lovage» του Πίτερ Σέιφερ, το οποίο θριάμβευσε τόσο στο Γουέστ Εντ όσο και στο Μπρόντγουεϊ. Στους θεατρικούς επικριτές της, που ισχυρίζονταν ότι παίζει υπερβολικά, εκείνη απαντούσε δίχως δισταγμό: «Καλύτερα να κάνεις πάρα πολλά στη σκηνή, παρά υπερβολικά λίγα».
Αντίστοιχα στο σινεμά οι ρόλοι διαδέχονταν ο ένας τον άλλον, με το «Η δεύτερη νιότη της Τζιν Μπρόντι» του Ρόναλντ Νέμι να της χαρίζει το Οσκαρ Α΄ γυναικείου ρόλου. Εκεί η Σμιθ υποδύθηκε τον ομώνυμο ρόλο της Τζιν Μπρόντι, μιας εκκεντρικής δασκάλας που κερδίζει την αγάπη των μαθητών της – κάτι σαν αντεστραμμένη εκδοχή – προάγγελος της ΜακΓκόναγκαλ τρεις δεκαετίες αργότερα.
Το δεύτερο βραβείο Οσκαρ, αυτή τη φορά για τον Β΄ γυναικείο ρόλο, ήρθε εννέα χρόνια αργότερα με το «California Suite» του Χέρμπερτ Ρος – συνολικά η Σμιθ είχε έξι υποψηφιότητες, η τελευταία από τις οποίες ήταν για το «Εγκλημα στο Γκόσφορντ Παρκ» το 2002. Κάπου εκεί πάντως ήταν που ξεκίνησε η «δεύτερη καριέρα» της, η οποία της απέφερε πολλά χρήματα αλλά (κυρίως) ευρεία αναγνώριση. Το κοινό λάτρεψε την κόμισσα Βάιολετ Κράουλι στον «Πύργο του Ντάουντον», η οποία θαρρείς πως ενσωμάτωσε όλη τη θεατρική και κινηματογραφική εμπειρία της Μάγκι Σμιθ, σε έναν χαρακτήρα που συχνά έκλεβε την παράσταση με το χαρακτηριστικό βρετανικό της φλέγμα ή απλώς με ένα διαπεραστικό, πιο κοφτερό από νυστέρι, βλέμμα.
