Εκδόσεις ή επανεκδόσεις, η γλώσσα μας εξακολουθεί να παράγει αγόγγυστα λογοτεχνία. Το φθινόπωρο και τις αρχές του χειμώνα, κατεξοχήν έντονες εκδοτικά περίοδοι, θα ξεδιπλωθούν λέξεις από γραφιάδες που γνωρίζουμε από ετών ή από άλλους που θα μάθουμε εξαρχής ή λίγο περισσότερο.
Πέρα απ’ όσα υπό έκδοση βιβλία διατρέξουμε παρακάτω, στο κλείσιμο του φθινοπώρου θα ξαναδούμε, σε νέες εκδόσεις, το «Κοινόβιο» του Μάριου Χάκκα (Αγρα), το «Ερως, θέρος, πόλεμος» της Ευγενίας Φακίνου (Καστανιώτης), το «Εγώ ο Ζάχος Ζάχαρης» της Λένας Διβάνη (Πατάκης), «Τ’ αγρίμια του άλλου δάσους και άλλα πεζά» του Τηλέμαχου Αλαβέρα (Τόπος), αλλά και «Το παιδί» του Γιάννη Παλαβού (Ικαρος).
Ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος προλογίζει τα «Γράμματα από την Αμερική» του Γιώργη Παυλόπουλου (Κίχλη), ενώ ο Λεωνίδας Εμπειρίκος γράφει το επίμετρο στη νουβέλα «Στη μνήμη του συμπατριώτη μου Υπάτιου Περδίου» της Μαρίνας Καραγάτση (Αγρα).
Νέα βιβλία και από τους πολύπειρους Θωμά Κοροβίνη («Σταυρός στ’ ακροθαλάσσι», Αγρα), Πέτρο Τατσόπουλο («Το παιδί του Διαβόλου», Μεταίχμιο), Περικλή Σφυρίδη («Μεταμόσχευση νεφρού – και ένα κείμενο του Π.Σ. για τον τηλεοπτικό κανιβαλισμό», Εστία) και Ξενοφώντα Μπρουντζάκη («Το καλοκαίρι του μεγάλου καύσωνα», Καστανιώτης).
Νέα πεζογραφήματα, όμως, περιμένουμε από τον Δημήτρη Καρακίτσο («Αυτός ο χειμώνας», Αντίποδες) και τον Φοίβο Οικονομίδη («Ψάχνοντας γιακαράντες», Εστία), αλλά και από τον Δημήτρη Τσεκούρα, με το κουίρ αυτοβιογραφικό αστυνομικό μυθιστόρημα «Ο εραστής του Ντεβ Μάρτιν» (Βακχικόν). Από τον Δημήτρη Μαντζαβίνο αναμένονται οι «Ποδολάτρες» (Πατάκης).
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΥΡΤΟΒΙΚ
Ο ήχος της σιωπής της
εκδ. Εστία
Μητέρα και γιος, τόπος και χρόνος. Ο Δημοσθένης Κούρτοβικ επιστρέφει με ένα μυθιστόρημα που εκτείνεται από τη δεκαετία του ’50 ώς τις μέρες μας, μέσα από ένα αρχετυπικό δίπολο: της φαινομενικά ακλόνητης και ισορροπημένης μητέρας και του ευάλωτου, μονίμως ξένου με όλους και με όλα, γιου. Εκείνη πεθαίνει κι εκείνος διατρέχει τις δεκαετίες αναζητώντας τη δική του ισορροπία, τη δική του ακλόνητη πίστη ότι μπορεί επιτέλους κάπου να ανήκει.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΝΟΥΔΗΣ
Το Μούδιασμα
εκδ. Στερέωμα
Ετερο αρχετυπικό δίπολο και στη νέα νουβέλα του Δημήτρη Τανούδη. Είναι το μούδιασμα ενός πατέρα που περιδιαβάζει την πόλη, με απώτερο σκοπό να στείλει μια κούτα με δώρα στον επτάχρονο γιο του, που βρίσκεται μακριά. Ο Δημήτρης Τανούδης μεταφράζει το μούδιασμα του πατέρα με «φευγαλέα νεκρότητα». Είναι ένας τρόπος να ορίσει την αποφασιστικότητα των ανθρώπων να αλλάξουν κάθε φορά που νιώθουν ότι είδαν τον Χάρο με τα μάτια τους.
ΔΗΜΗΤΡΑ ΛΟΥΚΑ
Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου
εκδ. Κίχλη
Και συνεχίζουμε με τα αρχετυπικά δίπολα… Η σχέση μητέρας και κόρης είναι το κύριο θέμα των διηγημάτων της Δήμητρας Λουκά, που μας συνηθίζει στην πραγμάτευση του τραύματος, της απώλειας, του πόνου μέσω κυρίως της εξομολόγησης, ενώ τώρα επιστρέφει με κριτική προς τη διαχρονική πατριαρχία. Πρόκειται για ένα παλίμψηστο, όπως λέγεται, ιστοριών με βάση τον μύθο της Περσεφόνης, που επιστρέφει και διατρέχει τους αιώνες ως Σαμάνα, παραμυθού, μητροκτόνος και δαιμόνισσα.
ΒΑΣΙΑ ΤΖΑΝΑΚΑΡΗ
Γεννιέται ο κόσμος
εκδ. Καστανιώτη
«Θα μ’ αγαπάς ο κόσμος να χαλάσει;». «Ο κόσμος έχει ήδη χαλάσει κι εγώ ακόμα σ’ αγαπώ», είχε γράψει παλαιότερα η Βάσια Τζανακάρη. Σαν να τη στοιχειώνει τρυφερά, επιστρέφει στον έρωτα που σαρώνει τα πάντα, αλλά περισσότερο απ’ όλα κάνει τον χρόνο να σταματά, να μηδενίζει και να δημιουργεί εκ νέου τη ζωή. Μια ζωή για δύο, αφού ό,τι δεν εφάπτεται του εκρηκτικού έρωτα παύει να υπάρχει.
ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ
Τρία επί ψυχής
εκδ. Μεταίχμιο
Ο παιδικός της φίλος «έπεσε στο κενό» πριν από 14 χρόνια και η Ανι θέλει, επιτέλους, να αφήσει πίσω της το πένθος. Θέλει, όμως, να καταλάβει τη σχέση που είχε ο Φίλιππος Κάππα με τη μητέρα του, η οποία πιστεύει ότι ο γιος της δολοφονήθηκε και κυνηγάει φαντάσματα. Η Ανι θέλει να απογαλακτιστεί από τη δική της μητέρα. Είναι 30 χρόνων και δεν θέλει να ζει πια με σκιές.
ΜΑΡΙΑ ΣΚΙΑΔΑΡΕΣΗ
Αντιγόνη απ’ το Πουσκάρ
εκδ. Πατάκη
Οι… οικογενειακές ιστορίες συνεχίζονται. Στο νέο βιβλίο της Μαρίας Σκιαδαρέση, οι αδελφικές σχέσεις περιστρέφονται γύρω από έναν θάνατο. Κυρίως, γύρω από την τελετουργία της ταφής της αδελφής προς τον εκδημήσαντα αδελφό της. Αντιγόνες ξένης καταγωγής στην Ελλάδα καρκινοβατούν στο έγκλημα και στην τιμωρία, αλλά είναι αποφασισμένες να τιμήσουν τους δικούς τους Πολυνείκες, όσο ο κόσμος αναδίδει κάτι σάπιο, υποταγμένο κι αυτό στη μοίρα, στο βασίλειο της Δανιμαρκίας… του νότου.
Μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων και επανεκδόσεις καταφθάνουν το αμέσως προσεχές διάστημα στις προθήκες των βιβλιοπωλείων.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΑΜΠΟΥΣΗΣ
Χυμευτή αγάπη μου
εκδ. Εστία
Ακόμη ένας εκρηκτικός έρωτας, μεταξύ Κώστα και Γιάννας, στην πρώτη πρώτη νιότη τους, γεννιέται το 1972 στη Θεσσαλονίκη. Η πυρηνική έκρηξη ανάμεσά τους, όμως, δεν είναι, τελικά, η ελευθερία και η εκστατική χαρά που είχαν φανταστεί. Η Γιάννα χάνεται από τη ζωή του Κώστα, ο οποίος ζει για να την ξανακερδίσει. Η νουβέλα του Βασίλη Τσιαμπούση μιλάει για την απελπισία, το παράλογο της ζωής και την τρυφερότητα του έρωτα.=
ΕΛΕΝΑ ΜΑΡΟΥΤΣΟΥ
Ντόμινο. Η τέχνη των αλυσιδωτών πτώσεων
εκδ. Κίχλη
Η Ελενα Μαρούτσου έχει πάντα εκείνη τη μορφολογική σπιρτάδα που, μαζί με τη σύγχρονη γλώσσα της, αναδεικνύει το βάθος των κειμένων της. Αυτή τη φορά, το τέλος κάθε εκτενούς διηγήματος είναι η αρχή του επομένου. Πτώσεις και εγέρσεις, καταστροφή και δημιουργία, ζωές δεμένες που επηρεάζουν μιαν εν πολλοίς κοινή μοίρα. Με ισορροπία ζωής και θανάτου, το ντόμινο των πτώσεων, σαν ένα σπειροειδές εξελικτικό σχήμα, μπερδεύεται με τις ολοκαίνουργιες αρχές.
ΜΑΡΙΑ ΚΟΠΑΝΙΤΣΑ
Νύχια περλέ
εκδ. Ποταμός
Γράφει πάντα με γλώσσα παιγνιώδη, λαϊκή και σνομπ, τρυφερή και κυνική. Η Μαρία Κοπανίτσα αφήνει εδώ τα ποιήματα και επανεμφανίζεται με μία συλλογή ιστοριών, εμμένοντας, ωστόσο, στους θεματικούς της πυλώνες: στους έρωτες σε κάθε τους μορφή, στον πόνο και την ηδονή του, τις οικογενειακές σχέσεις και τις κοινές μνήμες. Ισως, όπως λέει μεταξύ άλλων ο Νίκος Καραπιδάκης στο σημείωμά του, αναζητεί την ενδεχόμενη σωτηρία, πάλι μέσα από την εξομολόγηση.
ΝΙΚΟΣ ΜΑΝΤΗΣ
Αδύνατες πόλεις
εκδ. Καστανιώτη
Πόσο απίθανες να υπάρξουν είναι οι πόλεις Εϊντζελτάουν, Νερόπολη, Βυζανμπούλ, Ιστάντιουμ, Γκενιάλ, Μόσχα; Πόσο αδύνατον είναι ο μεγιστάνας Ντεβέντρα Πούρι να ανταλλάσσει δεδομένα συνειδήσεων από σώμα σε σώμα; Είναι τόσο αδιανόητο, άραγε, να αναβιούν οι άνθρωποι, τη βοηθεία της ΑΙ φυσικά, το παρελθόν; Οποια απάντηση κι αν δοθεί, ο Νίκος Μάντης έχει κάθε αφηγηματικό εχέγγυο για έναν κόσμο συναρπαστικά δυστοπικό, με σαρκαστική κριτική στο εδώ και το τώρα μας.
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ
Το κερί του Καρτέσιου
εκδ. Πατάκη
Μετά το «Ελγκαρ: Είκοσι τέσσερις παραλλαγές», με τα 24 –όσα και το ελληνικό αλφάβητο και η… μονάδα μέτρησης των ραψωδιών– «αστραπιαία μικροδιηγήματα», ο Αχιλλέας Κυριακίδης, καλλιεργώντας αδιάκοπα τις μικρές αφηγήσεις, συνομιλεί εκ νέου με το παράλογο (μονόκεροι, πίνακες-δολοφόνοι, νησιά που κάνουν κρουαζιέρα), αλλά βέβαια και τον παραλογισμό (όπως ο άνδρας που χάνει τον εαυτό του ή ο συνθέτης που επιστρέφει στα λησμονημένα έργα). Σαν κόσμος σοβαρός, που έχει πλάκα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΑΡΤΟΜΑΤΣΙΔΗΣ
Ρίο Γκράντε
εκδ. Μεταίχμιο
Μια εφηβική σαχλαμάρα τον είχε στείλει φυλακή. Βγήκε, αλλά έπρεπε να περάσουν χρόνια για να βρει ποιος είναι και τι θέλει, παρασυρμένος, από κεκτημένη ταχύτητα, από εκείνη την ίδια σαχλαμάρα. Είναι με την Ανθούλα, έχουν δύο παιδιά. Ο Μπίλης του Χρήστου Χαρτοματσίδη περιδιαβάζει σε κόσμους σκοτεινούς, με διεφθαρμένα όργανα της τάξης, ανθρώπους της (λαϊκής) νύχτας, τρόμο made in Βαλκάνια, κι όλα αυτά γύρω από ένα νυχτερινό κέντρο ονόματι «Κοπακαμπάνα».
Ανθρώπινες σχέσεις, αρχετυπικά δίπολα, συναρπαστικοί έρωτες, ιστορίες νουάρ και αστυνομικές περιπέτειες ξετυλίγονται στις σελίδες των νέων εκδόσεων.
ΙΣΜΗΝΗ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ
Sarah en Berlin
εκδ. Ποταμός
Αναζητεί σπίτι στο Βερολίνο και στο μεταξύ μένει στο «Sara en Berlin». Η «κυρία από τη Νεάπολη Εξαρχείων» αφήνεται να τριγυρίσει στη γερμανική μητρόπολη και να παρασυρθεί από τους ανθρώπους και τις ιστορίες τους. Κι ύστερα να τα βάλει όλα σε λέξεις μπροστά στο παράθυρο του δωματίου της. Αισθητηριακοί περίπατοι; Η απάντηση είναι καταφατική, διότι αυτό «γίνεται» στο Βερολίνο. Το μάθαμε από τον Μπένγιαμιν. Το εμπεδώσαμε με τον Ροτ.
ΑΤΑΛΑΝΤΗ ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ
Εκείνοι που δεν έφυγαν
εκδ. Πόλις
Από τη μια, την πρωτοεμφανιζόμενη Αταλάντη Ευριπίδου απασχολεί η μυθική Ελλάδα που χάνεται. Οι θρύλοι που θαμπώνουν, οι άνθρωποι που έμειναν στο περιθώριο της ζωής – από την τουρκοκρατία μέχρι σήμερα. Από την άλλη, την απασχολούν όλες οι εκφάνσεις του πιο ματοβαμμένου θεμελίου της μυθικής Ελλάδας: της ελευθερίας. Μιας ελευθερίας που παίρνει διαφορετικό νόημα στα διηγήματα, αλλά πάντα μοιάζει να προϋποθέτει την αλληλεγγύη. Ισως είναι, άλλωστε, το μοναδικό μας καταφύγιο.
ΣΟΦΙΑ ΜΑΝΤΟΥΒΑΛΟΥ
Ο Αγιος, γυμνός
εκδ. Σοκόλη
Μύθος και φαντασία και από τη Σοφία Μαντουβάλου. Μύθος που αποπειράται να καταυγάζει τις περίπλοκες ζωές, σε διαφορετικές εποχές και άλλους τόπους. Φαντασία που η ζωή την ξεπερνάει εντέλει σε… φαντασία. Η συγγραφέας τα βάζει, θα έλεγε κανείς, με τα στερεότυπα, αλλά επιλέγει την οδό του χιούμορ, ακόμα κι αν το χαρακτηρίζει εξαντρίκ. Ο αιφνιδιασμός από την ίδια τη ζωή, πάντως, είναι η πυξίδα, όπως όλα δείχνουν, της συγγραφέως.
