EMICO JEAN
Η αληθινή ζωή της Μίκα
μτφρ.: Βάσια Τζανακάρη
εκδ. Παπαδόπουλος, 2024, σελ. 364
Πώς είναι να γεννάς ένα μωρό, ένα κοριτσάκι που το θέλεις, το αγαπάς, νιώθοντας την ύπαρξή του τόσους μήνες μέσα σου και να μην μπορείς να το κρατήσεις; Πώς είναι να μη σου συμπαραστέκεται η μάνα σου σ’ αυτή την περιπέτεια, αλλά να είναι δίπλα σου μονάχα «το μούτρο», η αγαπημένη φίλη ζωής; Πώς είναι να κρατάς όλη τη ζωή στα χέρια σου για λίγες ώρες και να τη δίνεις σε ξένους, να τη δίνεις για μια κλειστή υιοθεσία κι από τότε κάθε μέρα σου να έχει ένα όνομα μόνο; Πένι, η άγνωστη, λατρεμένη Πενέλοπι.
Η Μίκα Σουζούκι, μια Γιαπωνέζα της Αμερικής, μάνα χωρίς παιδί στα δεκαεννιά, είναι πια μια γυναίκα τριάντα πέντε χρονών. Μάλλον δεν τα έχει καταφέρει και πολύ καλά. Χωρίς δουλειά, χωρίς τον σύντροφό της πια, ξεπέφτει στα μάτια της μα και στα μάτια των γονιών της, ζητώντας τους λεφτά. Κοινωνικά, συναισθηματικά, οικονομικά, επαγγελματικά, είναι σε ελεύθερη πτώση στο κενό, με μάλλον βέβαιη την πρόσκρουση στην πιο δύσκολη πραγματικότητα. «Ποια είμαι, ποια είμαι;», τη βασανίζει συνέχεια.
Η ιστορία μιας απελπισμένης γυναίκας που κάνει τα πάντα για να κρατήσει κοντά της το παιδί που στερήθηκε.
Και τότε, για να ολοκληρωθεί η καταστροφή, εμφανίζεται η Πένι. Είναι δεκάξι χρόνων, έχει χάσει τη θετή της μητέρα, είναι μια Γιαπωνέζα με Αμερικανούς γονείς, η εφηβεία χτυπάει κόκκινο, η σχέση με τον πατέρα της κλυδωνίζεται, θέλει να μάθει «ποια είναι». Κι αναζητάει τη βιολογική της μητέρα.
Η Μίκα για να υποδεχθεί την κόρη της, για να διασώσει την εικόνα της στα μάτια του παιδιού της, για να μην ντρέπεται, θα κάνει αυτό που πραγματικά θα έπρεπε να την κάνει να ντρέπεται. Θα πει ψέματα. Θα δημιουργήσει έναν πλαστό κόσμο – δουλειά, σύντροφος, κοινωνική ζωή, προοπτικές, επιτυχία και φιλοδοξίες, άνεση κι αυτοπεποίθηση, θα δώσουν τη θέση τους στην ανεργία, τη μοναξιά, το ακυρωμένο όνειρο να γίνει ζωγράφος. Θα είναι αυτή και η μόνη αλήθεια, η Μίκα θα εμφανιστεί ως γκαλερίστα.
Μόνο που το ξέρουμε όλοι, το ψέμα –ιδίως όταν είναι τόσο θηριώδες– δεν μπορεί να κρατήσει για πολύ. Θα αποκαλυφθεί βίαια, δημόσια, απειλητικά και θα καταστρέψει ίσως όχι οριστικά, την πιο πολύτιμη σχέση που η Μίκα θέλησε να φτιάξει από την αρχή και να κρατήσει για πάντα, τη σχέση μάνας, κόρης. Μια σχέση που να μη μοιάζει σε τίποτα με τη σχέση που έχει η ίδια με τη μητέρα της, την απόμακρη, αυστηρή, επικριτική Χιρόμι.
Η Jean ανατέμνει με μεγάλη ακρίβεια, ελλειπτικότητα, χιούμορ, σαρκασμό και μια ακατάπαυστα παρούσα θλίψη και πίκρα τη θέση της ηρωίδας της. Ξένη ανάμεσα σε ξένους, να προσπαθεί συνεχώς να γίνει αποδεκτή και να μην το καταφέρνει, με τη χαμένη αυτοπεποίθηση του ανθρώπου που δεν δουλεύει, κυρίως δεν δημιουργεί, με τραυματισμένη σχέση με τους γονείς της, με ένα παρελθόν που τη βάζει στη θέση του θύματος, θέση που κουβαλάει συνεχώς, ασυνείδητα, καταστροφικά.
Κι όμως, δεν μπορεί να παραμένουν όλα τόσο δύσκολα, τόσο απογοητευτικά. Η Μίκα θα επιδιώξει την αλήθεια στη ζωή της, θα καταβάλει το κόστος αυτής της επιλογής, θα ξεστομίσει επιτέλους αυτά που πληγώνουν, θα γκρεμίσει το τείχος σιωπής που επιβάλλει ο πολιτισμός της φυλής της και θα προσπαθήσει να γίνει αυτό που πραγματικά θέλει. Μια ανεξάρτητη γυναίκα, μια όψιμη μάνα, ένα ερωτευμένο πλάσμα που διεκδικεί να αγαπάει και να την αγαπούν χωρίς όρους, χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς να νιώθει ότι δίνει εξετάσεις ζωής. Αυτή είναι. Oποιος μπορεί ας μείνει στη ζωή της έτσι όπως είναι, απλή και ήσυχη, με όνειρα που θα παλέψει να πραγματοποιηθούν.
Μέσα στις σελίδες της η Jean καταφέρνει να εμφανίσει έναν ολόκληρο κόσμο, γνωστό μα και τόσο ανεξερεύνητο. Η φιλία, στήριγμα κι απροϋπόθετη απαντοχή, οι σχέσεις μας με τους άλλους, η θεμελιώδης και τόσο δύσκολη, συχνά ανυπόφορη, σχέση με τους γονείς μας, σαν να γυρεύουμε πάντα αυτό το βλέμμα της αποδοχής περισσότερο κι απ’ της αγάπης, οι συντροφικές σχέσεις, η βία της επιβολής, η ματαίωση των προσδοκιών κι η αναλαμπή της αναγέννησης, όλα είναι δυνατά, όλα μπορούν να αρχίσουν από την αρχή, την ίδια στιγμή που μοιάζουν κατεστραμμένα.
