Ομολογώ ότι δεν μπόρεσα να παρακολουθήσω με ηρεμία τη μαραθώνια παράσταση της Στεφανίας Γουλιώτη στη Σκηνή της Στέγης. Ηταν μια πρωτόγνωρη θεατρική εμπειρία το να κάθομαι σχεδόν πέντε ώρες δίπλα σε έναν νευρικό θεατή, που δυσανασχετούσε έντονα σχεδόν κάθε τέταρτο και λογομαχούσε ζωηρά με τη σύζυγό του για τον απλό λόγο ότι αισθανόταν δέσμιος-δέκτης της μιας και μοναδικής επαναλαμβανόμενης σκηνής της 24ωρης παράστασης με τίτλο «The Second Woman».
Το σκηνικό αυτό εγχείρημα εγείρει ορισμένα ερωτήματα: γιατί 24 ώρες παράσταση; Γιατί 100 αλλεπάλληλοι χωρισμοί; Η ηρωίδα αντλεί ενέργεια από το κοινό; Σε ποιο βαθμό ο θεατής αφομοιώνει το συναίσθημα της ηρωίδας έπειτα από τόσους χωρισμούς; Η παράσταση αφήνει εντέλει κάποιο αποτύπωμα ή πρόκειται για ένα εκκεντρικό αλλά ευφυές κοινωνιολογικό, ψυχολογικό και άκρως εθιστικό σκηνικό πείραμα, που δεν αφήνει στον ηθοποιό περιθώριο να αυτενεργήσει λόγω του ελάχιστα ευέλικτου, σχηματικού και πρωτίστως φορμαλιστικού χαρακτήρα του σεναρίου του;
Η Νατ Ράνταλ και η Αννα Μπρέκον συνέλαβαν την ιδέα να δημιουργήσουν το «The Second Woman», ένα είδος μεταδραματικού θεάτρου, που ενώ διατηρεί μια σαφή σχέση με τη φόρμα του αστικού έργου καθώς η δράση εκτυλίσσεται σε κλειστό χώρο, διαρρηγνύει σταδιακά κάθε ειδολογικό περίγραμμα και εξελίσσεται σε ένα μεικτό θεατρικό είδος κυρίως λόγω του φιλμαρίσματος της μιας και μοναδικής ολιγόλεπτης θεατρικής σκηνής του έργου.
Η Βιρτζίνια είναι η κεντρική ηρωίδα μιας παράστασης που διαρκεί 24 ώρες, συντελείται σε ένα δωμάτιο – «κουτί» και το δραματουργικό εύρημα αφορά την επαναλαμβανόμενη σκηνή συνεύρεσής της με 100 διαφορετικούς άνδρες. Πρόκειται για μια πολύ ειδική θεατρική συνθήκη, στην οποία εμπλέκονται τρεις όροι: η Βιρτζίνια, οι εκατό παρτενέρ – ερωτικοί της σύντροφοι και το θεατρικό κοινό που μπαινοβγαίνει στο θέατρο και μπορεί να επιλέξει ανάμεσα στο βιντεοσκοπημένο θέαμα και στο ζωντανό θεατρικό βίωμα.
Οι δύο εικόνες, θεατρική και κινηματογραφική, αποτυπώνουν οικεία και αναγνωρίσιμα δραματικά μοτίβα όπως το έμφυλο παιχνίδι εξουσίας, η αμηχανία του ανδρικού φύλου να διαχειριστεί την απόρριψη, η αφόρητη μοναξιά της γυναίκας, η απελπισμένη ανάγκη της να αγαπήσει και, κυρίως, να αγαπηθεί. Η σκηνογραφική αισθητική παραπέμπει έντονα στην τηλεοπτική εικονοποιία ενός ριάλιτι σόου, με τη μοναδική πόρτα εισόδου των εραστών στο κλειστό δωμάτιο να αποτελεί και το οπτικό μεταίχμιο ανάμεσα στο «μέσα» και στο «έξω», χωρίς οι δύο αντίθετοι χώροι να ορίζουν απαραίτητα και τις συναισθηματικές ή υπαρξιακές συντεταγμένες ενός οντολογικού αδιεξόδου.
Στην παράσταση, αποτυπώνονται οικεία δραματικά μοτίβα, όπως το έμφυλο παιχνίδι εξουσίας και η απελπισμένη ανάγκη της γυναίκας να αγαπήσει και, κυρίως, να αγαπηθεί.
Φυσικά, το όλο θέαμα δεν έχει σχέση με τις περφόρμανς της Μαρίνας Αμπράμοβιτς, καθώς η καλλιτέχνις αυτοσχεδιάζει εξ ολοκλήρου, ενώ η Βιρτζίνια επεξεργάζεται μια υποτυπώδη μυθοπλασία.
Η Στεφανία Γουλιώτη ήταν μια καταπληκτική Βιρτζίνια. Υλοποίησε έναν σκηνικό άθλο βασισμένο στα υλικά του σωματικού θεάτρου, αλλά και του παιξίματος των μορφασμών, των χειρονομιών και, κυρίως, των βλεμμάτων και των σιωπών. Βίωσε μια βασανιστική ρουτίνα. Πόσες κινήσεις να επινοήσει; Πόσους μορφασμούς να εμπνευστεί από τους άνδρες εραστές;
Οδήγησε με υποκριτική ευφυΐα τους 100 διαφορετικούς παρτενέρ, επαγγελματίες και μη, σε έναν μαγικό χορό ερμηνείας του πολλαπλού γυναικείου ειδώλου και σταδιακά κατέστρεψε την οποιαδήποτε συμβατική συνθήκη αμοιβαίας έλξης και απώθησης. Η επίδοση της Γουλιώτη ήταν ένα ανεκτίμητο μάθημα ανατροπής πολλών από τις ισορροπίες ενός περιρρέοντος ψυχισμού μαζί με τις αντανακλάσεις του.
Σταδιακά, πάντως, το κοινό εθίστηκε στον ρηχό και υποτυπώδη διάλογο αυτού του τέλους του αδιέξοδου «έρωτα». Ο Νίκος Καραθάνος, υπέροχος ως ο τελευταίος παρτενέρ, δεν παρίστανε τον άνετο εραστή ενώ ήταν επαγγελματίας ισότιμος με τη Γουλιώτη. Κρατάει μια γλάστρα και όταν φεύγει, φυσικά, την παίρνει πίσω.
Οι θεατές αποθεώνουν όρθιοι τη Βιρτζίνια. Το θεατρικό πείραμα έλαβε τέλος και οι βασανισμένοι σύζυγοι επιστρέφουν στις εστίες τους.
