Εχουμε συνδέσει το έργο του Αυστριακού ζωγράφου Εγκον Σίλε (1890-1918) κυρίως με ερμηνείες του σώματος, με τον υπαρξιακό εξπρεσιονισμό με τον οποίον αντανακλούσε την αγωνία του για τον κόσμο. Η νέα έκθεση στη Νέα Υόρκη, στην περίφημη Πινακοθήκη Neue Galerie της Πέμπτης Λεωφόρου, που ειδικεύεται στην τέχνη της γερμανόφωνης Κεντρικής Ευρώπης από τα τέλη του 19ου έως τις αρχές του 20ού αιώνα, προβάλλει μια άλλη πτυχή της ψυχοσύνθεσης του Σίλε. Η έκθεση με τίτλο «Living Landscapes» κατευθύνει το βλέμμα μας στον τρόπο με τον οποίον ο Σίλε ερμήνευε το περιβάλλον του, το φυσικό και το αστικό, τη σιλουέτα των πόλεων στον ουρανό, το περίγραμμα των δέντρων, τις στέγες, τον ορίζοντα…
Ολα αυτά τα προσεγγίζει με τον δικό του εύγλωττο και αναγνωρίσιμο συμβολισμό. Για τον Σίλε τα δέντρα, τα λουλούδια, τα φυτά έχουν ξέχωρη αλληγορική σημασία. Ενα δέντρο ή ένα άνθος είναι «πρόσωπα», το ίχνος τους είναι σαν προσωπογραφία. Ο Σίλε παρατηρούσε τις πόλεις και τον κόσμο των φυτών μέσα από την οπτική ενός κόσμου που ολοκληρώνει έναν κύκλο γέννησης και φθοράς παρόμοιο με αυτόν του ανθρώπου. Από μικρό παιδί, όταν επισκεπτόταν τον γενέθλιο τόπο της μητέρας του, το μεσαιωνικό Κρούμαου (γερμανική ονομασία της τσεχικής πόλης Τσέσκι-Κρούμλοβ), στη Βοημία, ο Σίλε παρατηρούσε το τοπίο, την από ψηλά θέα της πόλης, τα πρόσωπα
των κατοίκων.
Σε κάποια από τα έργα του η φαντασία συμπληρώνει την παρατήρηση. Τα αστικά τοπία του απηχούν μια ατμόσφαιρα όσων έβλεπε και ένιωθε. Ηταν συλλέκτης καρτ ποστάλ από το Κρούμαου, το οποίο μελετούσε και παρατηρούσε. Οι κάρτες έγιναν μέρος της δημιουργικής διαδικασίας. Παράλληλα και σταδιακά, ο Σίλε μετακίνησε το βλέμμα του από το άστυ και το τοπίο των περιχώρων σε μεμονωμένα δέντρα και φυτά που εμφάνιζαν μια ιδιαιτερότητα. Αγαπούσε τα ηλιοτρόπια, από την εκρηκτική ανθοφορία τους μέχρι τον μαρασμό τους. Πίστευε στα ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά τους. Ισως να είχε εμπνευστεί από τον Βαν Γκογκ, έργα του οποίου είχαν εκτεθεί στη Βιέννη το 1906 και το 1909.
Εβρισκε επίσης πηγές συγκίνησης στα δέντρα, ιδίως στη διάρκεια του φθινοπώρου. «Συχνά έκλαιγα με μισόκλειστα μάτια όταν έφτανε το φθινόπωρο», έλεγε. Ο Σίλε πέθανε το 1918 λίγες ημέρες μετά τον θάνατο της εγκύου γυναίκας του. Ηταν και οι δύο θύματα της επιδημίας γρίπης.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 13 Ιανουαρίου.
ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
ΔΡΕΣΔΗ
Η τέχνη του Πιερ Λατζ
Κορυφαίος επιπλοποιός του 18ου αιώνα, ο Πιερ Λατζ (1691-1754), Γάλλος γερμανικής καταγωγής, έμεινε στην Ιστορία για τα υψηλής τέχνης ερμάρια, τραπέζια, ωρολόγια και πάσης φύσεως έπιπλα που χαρακτήρισαν τα γαλλικά εσωτερικά του 1720-1750. Στο Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών της Δρέσδης παρουσιάζεται έκθεση αφιερωμένη στην τέχνη του Πιερ Λατζ ως αποτέλεσμα 12ετούς κύκλου ερευνών και συντήρησης. Στη Δρέσδη υπάρχει η μεγαλύτερη συλλογή επίπλων του Πιερ Λατζ στον κόσμο.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Μάικ Κέλι
Στην Τέιτ Μόντερν ξεδιπλώνεται ο υβριδικός κόσμος του Αμερικανού καλλιτέχνη Μάικ Κέλι (1954-2012), δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του. Ο Μάικ Κέλι είχε πειραματιστεί με πολλά είδη και τεχνικές και είχε αποκαλύψει τις δυνάμεις της φαντασίας του ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Είχε συγκροτήσει ένα ποικιλόμορφο σώμα δουλειάς, κάνοντας χρήση σχεδίων, κολάζ, περφόρμανς, αντικειμένων και βίντεο. Η έκθεση εστιάζεται στα αντικείμενα από ύφασμα και παιχνίδια, και στις πολυμορφικές εγκαταστάσεις του.
ΣΙΚΑΓΟ
Γαλλία, 1780-1840
Το Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγου παρουσιάζει δύο εκθέσεις από τη συλλογή Χόρβιτζ, από τις πλέον εξειδικευμένες στη γαλλική τέχνη. Η συλλογή συγκεντρώνει κορυφαία έργα ζωγραφικής του 18ου και 19ου αιώνα. Η μία έκθεση εστιάζεται στους Γάλλους νεοκλασικούς ζωγράφους και η δεύτερη παρουσιάζει σχέδια από την Επανάσταση έως την Παλινόρθωση. Οι εκθέσεις θα διαρκέσουν μέχρι τις 6 Ιανουαρίου. Το έργο που εικονίζεται είναι του Κλοντ-Ζοζέφ Βερνέ (1714-1789) «Μετά τη θύελλα», 1788.
ΟΥΤΡΕΧΤΗ
Φύση και πόλη
Το αρχιτεκτονικό γραφείο OKRA ειδικεύεται στην επανασύνδεση των αστικών κέντρων με τη φύση. Στη φωτογραφία βλέπουμε το κανάλι Catharijnesingel, έτσι όπως μεταμορφώθηκε. Βλέπουμε έναν παράδεισο αρμονίας εκεί όπου προηγουμένως υπήρχε ένα γκρίζο, αστικό τοπίο. Οι OKRA από τη δεκαετία του ’90 έχουν στραφεί σε αυτήν ακριβώς την ανάγκη αναγέννηση των πόλεων. Για τη συγκεκριμένη παρέμβαση απαιτήθηκαν 20 χρόνια μελετών και πολεοδομικών μεταβολών, αλλά το αποτέλεσμα δικαιώνει.
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ
Νέο απόκτημα
Η Εθνική Πινακοθήκη στην Ουάσιγκτον συνεχίζει το συστηματικό πρόγραμμα απόκτησης νέων έργων μέσω αγορών ή δωρεών, εμπλουτίζοντας διάφορες συλλογές της. Το νέο απόκτημα είναι το εικονιζόμενο θρησκευτικό έργο του Μεξικανού ζωγράφου Χουάν Κορέα (1646-1716), το πρώτο έργο αποικιακής λατινοαμερικανικής τέχνης που γίνεται μέρος των συλλογών της Εθνικής Πινακοθήκης. Η κίνηση αυτή αντανακλά την επιθυμία διεύρυνσης των συλλογών προς περιοχές έως τώρα υποφωτισμένες.
