Ο παλιός σταθμός της Ομόνοιας, Αθήνα 1907

Ο παλιός σταθμός της Ομόνοιας, Αθήνα 1907

2' 47" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μια καρτ ποστάλ που είχε εκδώσει ο οίκος Πάλλης & Κοτζιάς μνημόνευε το γεγονός του 1907: την επίσκεψη στην Αθήνα του Ιταλού βασιλέα Βιτόριο Εμανουέλε Γ΄ (1869-1947) που είχε γίνει με λαμπρότητα στα τέλη Μαρτίου εκείνου του έτους, με το παλαιό ημερολόγιο. Ηταν ένα γεγονός που είχε παρουσιαστεί από τον Τύπο της εποχής ως ιστορικό, προκαλούσε ενθουσιασμό, σε μια εποχή που το Μακεδονικό ήταν ανοικτό ζήτημα και η επίσκεψη του Ιταλού βασιλέα ερμηνευόταν και σε ένα πλαίσιο γεωπολιτικό. 

Ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄, ο δήμαρχος Σπυρίδων Μερκούρης και σύσσωμη η αθηναϊκή κοινωνία τον είχαν υποδεχθεί. Στο Παναθηναϊκό Στάδιο είχε γίνει επίσημη τελετή και αθλητικοί αγώνες. Το θέαμα ήταν «απαράμιλλον» (σύμφωνα με το «Εμπρός»). Οι δρόμοι της Αθήνας είχαν σημαιοστολιστεί. Η πόλη είχε βάλει τα καλά της και το βράδυ η πλατεία Συντάγματος λουζόταν στο ηλεκτρικό φως. Η Αθήνα έπρεπε να δείξει ότι προόδευε…

Αλλά αυτή η φωτογραφική λήψη, που τυπώθηκε ως καρτ ποστάλ, μας μεταφέρει κοντά στην Ομόνοια. Είναι ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός, εκεί που είναι τώρα το κτίριο των ΣΤΑΣΥ (το πρώην κτίριο διοίκησης του ΗΣΑΠ, σχεδιασμένο από τον Κωνσταντίνο Κιτσίκη το 1962). Εκεί, ήταν τερματικός σταθμός αν είχες πάρει το τρένο από τον Πειραιά προς την Αθήνα. Είχε χτιστεί το 1895 και λειτούργησε έως ότου γίνει το μεγάλο έργο του υπογείου σταθμού της Ομόνοιας το 1930 (αυτό το έργο επέτρεψε και την επέκταση του ηλεκτρικού μεταπολεμικά προς Κηφισιά). 

Αλλά το 1907, όταν ο βασιλιάς της Ιταλίας είχε ξεσηκώσει την Αθήνα, ο παλιός σταθμός της Ομόνοιας ήταν στην οδό Αθηνάς στο ύψος της Λυκούργου. Εκεί περίμεναν οι πάντες τον άνακτα. Ο Γεώργιος Α΄, οι πρίγκιπες, ο δήμαρχος, το υπουργικό συμβούλιο, η ιταλική παροικία. Οι επίσημοι γέμιζαν άμαξες και άμαξες. Η φιλαρμονική παιάνιζε, ο ηλεκτρικός είχε αποκλειστεί για το κοινό, που είχε γεμίσει πεζοδρόμια και μπαλκόνια από την Ομόνοια ώς το Σύνταγμα. Γυναίκες έραιναν με άνθη. Ο σταθμός είχε στολιστεί με τεχνητά λουλούδια αλλά και με γιρλάντες με μυρσίνες και δάφνες ανάμεσα στα ελληνοϊταλικά χρώματα. 

Αυτό το γεγονός μνημονεύει και αφηγείται αυτή η καρτ ποστάλ. Είναι γεμάτη πληροφορίες καθώς μεταφέρει μηνύματα για τις συγκοινωνιακές υποδομές των αρχών του 20ού αιώνα, το δημόσιο γεγονός μιας επίσημης επίσκεψης, το τελετουργικό μιας υποδοχής σε ανώτατο πολιτειακό επίπεδο, τη λαϊκή περιέργεια και το λαϊκό θέαμα, την αισθητική του διακόσμου, την αρχιτεκτονική των κατεδαφισμένων πλέον κτιρίων, την αμφίεση των διαβατών, τη σημασία της Αθήνας ως πόλου ενδιαφέροντος στις παραμονές των Βαλκανικών Πολέμων και της παραχώρησης των Δωδεκανήσων από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στην Ιταλία το 1912…

Η επίσκεψη του Ιταλού βασιλέα είχε προκαλέσει την έκδοση πολλών αναμνηστικών καρτ ποστάλ. Το πρόγραμμα άλλωστε της επίσκεψης ήταν πυκνότατο. Στον σταθμό της Ομόνοιας, ο Βιτόριο Εμανουέλε Γ΄ είχε φτάσει από τον Πειραιά όπου είχε αγκυροβολήσει το πλοίο από την Κατάνια.

Από την οδό Αθηνάς έπειτα από πολλούς πανηγυρικούς λόγους, χαιρετισμούς και γενική αναστάτωση, οι άμαξες ξεκίνησαν εν πομπή από την Ομόνοια προς τα Ανάκτορα (σημερινή Βουλή) στην πλατεία Συντάγματος, όπου τους περίμενε η βασίλισσα Ολγα. Η πομπή διέσχισε την οδό Σταδίου, με όλα τα μέγαρά της σημαιοστολισμένα και κατάφορτα ανθέων και Αθηναίων. Στην πλατεία Κλαυθμώνος, φοιτητές και πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία αποσπάστηκαν από το πλήθος και η παρουσία τους καταγράφηκε από τον Τύπο. 

Το πρόγραμμα της επίσκεψης τις επόμενες μέρες γέμισε τις εφημερίδες με υποδειγματικά σε λεπτομέρεια ρεπορτάζ. Αυτή η καρτ ποστάλ του 1907 μας φέρνει μια γεύση από τη μικρή Αθήνα πριν από τους Βαλκανικούς…

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT