«Οταν ήμουν πάνω στο κρένι, σε ύψος επτά μέτρων και τελειοποιούσα κάτι λεπτομέρειες στο έργο, ήταν απόλυτο σκοτάδι και ο αέρα θέριζε. Ξαφνικά γύρω στις 11 μ.μ. τα φώτα στις πυραμίδες άναψαν και ξεκίνησαν πυροτεχνήματα. Ηταν μια μοναδική εμπειρία», μας λέει η Νάσια Ιγγλέση που συμμετέχει στην έκθεση «Forever is now» στο Κάιρο.
Στην ομαδική έκθεση, που εγκαινιάστηκε την προηγούμενη εβδομάδα και στην οποία καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο παρουσιάζουν τα έργα τους, η ελληνική συμμετοχή εντυπωσιάζει με το «Liquid solid» (υγρό στερεό), μια «τέταρτη πυραμίδα» με φόντο τις άλλες τρεις της Γκίζας. Γλυπτό ύψους πέντε και πλάτους δέκα μέτρων, φιλοτεχνημένο από κυψελωτό αλουμίνιο, το οποίο οπτικά εφάπτεται με μία από τις πυραμίδες, «σχεδιάζοντας» το περίγραμμά της. Μέσα στις κυψέλες αυτού του υλικού υπάρχει άμμος, που δημιουργεί ένα «παιχνίδι με το βλέμμα» όταν κάποιος παρατηρεί το έργο από μακριά. «Πλησιάζοντας το “Liquid solid” και κοιτώντας μέσα από τις κυψέλες του έχεις την αίσθηση ότι το έργο μία εμφανίζεται και μία εξαφανίζεται, ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί και σαν δέρμα της πυραμίδας», αναφέρει η καλλιτέχνις.
Οπως λέει, ένας από τους στόχους της ήταν να δημιουργήσει κάτι που να συνδυάζει το ανθρώπινο στοιχείο με την τεχνολογία και τη φύση, αλλά και συμβολικά να αναδεικνύει τη «ρευστότητα» του μνημείου, παρότι θεωρούμε πως είναι κάτι συμπαγές και μόνιμο. «Το πρώτο στοιχείο που ήταν έντονο όταν έφθασα στο σημείο ήταν αυτό της άμμου. Σκέφθηκα ότι οι κόκκοι, αν και στερεοί, λειτουργούν ως υγρό πολλές φορές», αναφέρει, ενώ εξηγεί ότι παρά το μυστήριο που υπάρχει γύρω από το χτίσιμο των πυραμίδων, μελέτες δείχνουν ότι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι χρησιμοποίησαν την άμμο που υπήρχε μέσα στις πυραμίδες, η οποία προερχόταν από διάφορα μέρη της ερήμου και δεν συμπτυσσόταν, για να μεταφέρουν λίθους πολλών τόνων, ξεπερνώντας κατά κάποιον τρόπο τη βαρύτητα και την τριβή.
«Στην έρευνα που έκανα δουλεύοντας με την άμμο συνειδητοποίησα ότι μπορούσαμε να εμπνεύσουμε ένα ταξίδι προς το παρελθόν αλλά και να αναδιαμορφώσουμε το μέλλον», λέει η κ. Ιγγλέση και προσθέτει ότι «οι πυραμίδες έχουν αιώνια σημασία, αρκεί να φέρουμε στο μυαλό μας ότι δημιουργήθηκαν με στόχο την αναζήτηση της αθανασίας και της αιωνιότητας».
«Ο άνθρωπος φοβάται τον χρόνο και ο χρόνος τις πυραμίδες», λέει η εικαστικός για τη δημιουργία της που ρέει στην τέταρτη διάσταση, όπως η άμμος στην αιγυπτιακή έρημο.
Η καλλιτέχνις είναι και μηχανικός και το κυψελωτό αλουμίνιο από το οποίο φτιάχτηκε το γλυπτό φέρει αυτή τη δυνατότητά του «για πάντα». «Είναι ένα πολύ ελαφρύ στοιχείο με φανταστική στατική δομή, που χρησιμοποιήθηκε σε πολλές κατασκευές της NASA. Μία από αυτές είναι το “Voyager”. Οπως λοιπόν οι πυραμίδες περιπλανιούνται στην κοιλάδα της Γκίζας για αιώνες, έτσι και το ανιχνευτικό διαστημόπλοιο, που εκτοξεύθηκε το 1977, θα περιπλανιέται για πάντα στο Διάστημα». Αν και με την πρώτη ματιά το «Liquid solid» μοιάζει με μια μεταλλική κατασκευή εντελώς στερεή, παρουσιάζει κινητικότητα τη στιγμή που έρχεται σε επαφή με το ανθρώπινο σώμα.
Ο επισκέπτης μπορεί να διαπεράσει το έργο, να σταθεί ανάμεσά του, πατώντας πάνω σε έναν ειδικό διάδρομο που του δίνει την αίσθηση ότι θα εισαχθεί μέσα στις πυραμίδες.
Αυτός ο διάδρομος είναι μαλακός και η πίεση που του ασκείται λόγω του βάρους του σώματος κάνει τα τοιχώματα της μεταλλικής πυραμίδας να πάλλονται.
«Την ουσία του έργου την ένιωσα όταν κατά τη διάρκεια του στησίματος είχαμε να αντιμετωπίσουμε την αμμοθύελλα. Από τη μια μπορεί να ήταν κάτι δύσκολο, αλλά από την άλλη συνειδητοποίησα για ακόμη μία φορά ότι τα έργα μου δεν έρχονται σε αντίθεση με τη φύση, αλλά συνυπάρχουν μαζί της. Ο αέρας κινεί τα κυψελωτά τοιχώματα του γλυπτού, που είναι ανθεκτικά σε αυτόν, κάτι που επιθυμούσα να συμβεί».
Το «Forever is now» αποτελεί μέρος ενός τρίπτυχου ομαδικών εκθέσεων που ξεκίνησε τον Ιούνιο στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Μουσείο της Ακρόπολης, στο Μπενάκη και στο αρχείο του Καβάφη, με τον τίτλο «Tale of two cities» και με τη συμμετοχή καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο. Μετά τη στάση στις πυραμίδες θα ακολουθήσει η τρίτη έκθεση στην Αλεξάνδρεια, όπου και θα ολοκληρώσει αυτή τη διαδρομή. «Το συγκεκριμένο τρίπτυχο θέλει να δείξει πώς ο ένας πολιτισμός συνομιλεί με τον άλλον. Οι αρχαίοι Ελληνες, πολλές φορές, εμπνεύστηκαν από τις πυραμίδες και εμείς αντλούμε επίσης έμπνευση από αυτές μέχρι και σήμερα», τονίζει η κ. Ιγγλέση και μας αποχαιρετά λέγοντάς μας ότι «υπάρχει η εξής παροιμία που περιγράφει όλα αυτά που συζητάμε. “Ο άνθρωπος φοβάται τον χρόνο και ο χρόνος φοβάται τις πυραμίδες”».