AΓΙΑ ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ
Μπιενάλε σύγχρονης τέχνης Manifesta www.manifesta10.org
«Manifesta 10». Σε διαφορετική πόλη διοργανώνεται κάθε φορά η Manifesta, η «κινητή» μπιενάλε σύγχρονης τέχνης η οποία ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’90, μετά την πτώση του «υπαρκτού σοσιαλισμού», με στόχο να γεφυρώσει μέσω της καλλιτεχνικής έκφρασης το χάσμα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, Βορρά και Νότο. Φέτος, η 10η Manifesta εγκαινιάστηκε στην Αγία Πετρούπολη, παρά τις εκκλήσεις για μποϊκοτάζ και την απόσυρση κάποιων καλλιτεχνών σε ένδειξη διαμαρτυρίας για πολιτικές αποφάσεις της ρωσικής κυβέρνησης. Συμμετέχουν περίπου πενήντα καλλιτέχνες, με έργα τους που εκτίθενται κυρίως στο Κρατικό Μουσείο Ερμιτάζ αλλά και σε πολλά άλλα εκθεσιακά κέντρα και υπαίθριους χώρους της πόλης (εδώ ένα πορτρέτο του Αλαν Τούρινγκ, έργο της Μαρλέν Ντυμάς, από μια σειρά προσωπογραφιών ανδρών που καταδιώχθηκαν για την ομοφυλοφιλία τους). Στα έργα και τα καλλιτεχνικά πρότζεκτ που παρουσιάζονται στην μπιενάλε περιλαμβάνονται το «Grrr Jamming Squeak» της Πάολα Πίβι, το «Surplus Leisure» του Γκι Μπεν-Νερ, μια περίτεχνη εγκατάσταση που σχολιάζει σατιρικά την αντίληψη περί «ελεύθερης αγοράς», καθώς και το πρότζεκτ «Unlooped-KINO», με 70 έργα σε φιλμ και βίντεο από τη δεκαετία του ’70 έως σήμερα, προσφέροντας μια επισκόπηση των καλλιτεχνικών εξελίξεων σε διεθνές επίπεδο. Εως τις 31 Οκτωβρίου.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
ΕΚΘΕΣΗ
Istanbul Modern
www.istanbulmodern.org
«Plurivocality: Εικαστικές τέχνες και μουσική στην Τουρκία». Η έκθεση, η οποία διοργανώθηκε στο πλαίσιο του εορτασμού της 10ης επετείου της ίδρυσης του μουσείου, εξερευνά τη σύνδεση μεταξύ ακουστικών και εικαστικών τεχνών στο σύγχρονο καλλιτεχνικό τοπίο της Τουρκίας. Παρουσιάζονται έργα καλλιτεχνών, στα οποία το ακουστικό και το οπτικό αντιμετωπίζονται όχι ως ξεχωριστοί τρόποι έκφρασης αλλά ως δύο πεδία που αλληλοεπηρεάζονται. Στα έργα ζωγραφικής, στα γλυπτά, στις εγκαταστάσεις και στα βίντεο που εκτίθενται ο ήχος και η μουσική είναι το κεντρικό θέμα, άλλοτε με εικαστική κυρίως προσέγγιση και άλλοτε με την ενσωμάτωση στο έργο ηχητικών στοιχείων. Στόχος της έκθεσης είναι να συμβάλει στην κατανόηση του πολιτιστικού και κοινωνικοπολιτικού ρόλου που έχει διαδραματίσει η μουσική στην Τουρκία και του πώς οι διαφορετικές μουσικές τάσεις έχουν επηρεάσει τις εικαστικές τέχνες. Εως τις 27 Νοεμβρίου.
ΛΟΝΔΙΝΟ
ΘΕΑΤΡΟ
Young Vic
www.youngvic.org
«The Valley of Astonishment». Γραμμένο και σκηνοθετημένο από τον Πίτερ Μπρουκ και την Μαρί-Ελέν Εστιέν, το έργο έχει ως θέμα του τη λειτουργία του ανθρώπινου μυαλού και στηρίζεται εν μέρει σε ένα προηγούμενο έργο, το «Je suis un phenomene», το οποίο αναφερόταν στη μνήμη. Αυτή τη φορά η εστίαση αφορά κυρίως τη συναισθησία, μια κατάσταση όπου μια αίσθηση παρακινείται και συγχέεται με μιαν άλλη. Παρακολουθούμε την πορεία μιας γυναίκας, της δημοσιογράφου Σάμι Κόστας, της οποίας η ικανότητα να βλέπει τις λέξεις σαν εικόνες τής δίνει εξαιρετικές ικανότητες απομνημόνευσης, κάτι που δεν τη γλιτώνει από την απόλυση. Γίνεται αντικείμενο έρευνας από επιστήμονες, δίνει παραστάσεις σε μιούζικ χολ και καταλήγει τραυματισμένη από το χάρισμά της. Η ιστορία της συνυφαίνεται με εκείνη ενός 28χρονου νεαρού που συνδέει τη μουσική με χρώματα, καθώς και με τη μελέτη ενός ηλικιωμένου ο οποίος, πάσχοντας από μειωμένη σωματική αυτοσυναίσθηση, χρησιμοποιεί το μυαλό του για να ξεπεράσει τη μυϊκή παράλυση. Παρά την επιστημονική του εστίαση, το 75λεπτο έργο, όπως συμφωνούν οι κριτικοί, είναι συναισθηματικά και αισθητικά συναρπαστικό, με εξαιρετικές ερμηνείες από την Κάθριν Χάντερ, τον Μαρτσέλο Μάνι και τον Τζάρεντ Μακνίλ. Εως τις 12 Ιουλίου.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
ΕΚΘΕΣΗ
Museum of Modern Art
www.moma.org
«Αlibis: Sigmar Polke 1963-2010». Η έκθεση είναι ένα αναδρομικό αφιέρωμα στο έργο του Σίγκμαρ Πόλκε (1941-2010), του Γερμανού καλλιτέχνη ο οποίος θεωρείται μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες στην τέχνη της μεταπολεμικής περιόδου. Στα έργα που παρουσιάζονται αναδεικνύονται οι τολμηροί πειραματισμοί του και το ευρύτατο φάσμα καλλιτεχνικών μέσων που χρησιμοποίησε – ζωγραφική (αφαιρετική και παραστατική), γλυπτική, σχέδιο, κολάζ, φωτογραφία, χαρακτική, περφόρμανς, φιλμ. Σε συνεχή αναζήτηση, ο Πόλκε απέφευγε επιμελώς να αποκτήσει οποιοδήποτε στυλ-υπογραφή (εδώ το έργο του «Μοντέρνα τέχνη», 1968). Η έκθεση εστιάζει επίσης στον μεγάλο σκεπτικισμό του Πόλκε όσον αφορά την πορεία της Γερμανίας μετά τον πόλεμο και το «θαύμα» της γοργής οικονομικής ανάρρωσης της πατρίδας του. Ανάμεσα στα έργα που παρουσιάζονται είναι και 13 φιλμ (οκτώ από αυτά δεν έχουν προβληθεί άλλη φορά), καθώς και μία περφόρμανς που προβλήθηκε από τη δυτικογερμανική τηλεόραση το 1972. Εως τις 3 Αυγούστου.
ΘΕΑΤΡΟ
Circle in a Square Theater
www.ladydayonbroadway.com
«Lady Day at Emerson’s Bar and Grill». Η Οντρα Μακντόναλντ έσπασε κάθε προηγούμενο ρεκόρ, κερδίζοντας φέτος το έκτο της βραβείο Τόνι για την ερμηνεία της σε αυτό το έργο. Υποδύεται την Μπίλι Χόλιντεϊ σε μια θεατρική αφήγηση της ζωής της θρυλικής τραγουδίστριας των μπλουζ, γραμμένη από τον Λέινι Ρόμπερτσον. Το έργο εστιάζει στο τελευταίο στάδιο της πορείας της, λίγο πριν φύγει από τη ζωή στα 44 χρόνια της, έχοντας αντιμετωπίσει φυλετικές προκαταλήψεις, προδοσίες από φίλους και εραστές, δύσκολες επιλογές, αλλά και τους προσωπικούς της δαίμονες. Οπως έγραψε ένας κριτικός, η Μακντόναλντ, ηθοποιός και τραγουδίστρια με κλασική παιδεία, υποδύεται συγκλονιστικά τη Lady Day «παίζοντας» με τη φωνή της σαν να είναι σαξόφωνο, με απόλυτη εμπιστοσύνη στην εκφραστική της δύναμη». Στην παράσταση, που σκηνοθέτησε ο Λόνι Πράις, ακούγονται μερικά από τα πιο όμορφα τραγούδια της Μπίλι Χόλιντεϊ, ανάμεσά τους τα «God Bless the Child», «Strange Fruit», «Ι Wonder Where Our Love Has Gone» και «What a Little Moonlight Can Do».
Ελ Γκρέκο και μοντέρνα ζωγραφική
Η έκθεση «El Greco y la pintura moderna», η οποία παρουσιάζεται στο Μουσείο Πράδο της Μαδρίτης στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 400 χρόνια από τον θάνατο του ζωγράφου, ιχνηλατεί τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε το έργο του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου στην εξέλιξη της μοντέρνας ζωγραφικής. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, ο Ελ Γκρέκο, ο οποίος έως τότε είχε μείνει σε μεγάλο βαθμό αγνοημένος, «ανακαλύφθηκε» από καινοτόμους καλλιτέχνες όπως ο Μανέ, ο Σεζάν και αργότερα ο Πικάσο. Στο έργο του είδαν την τολμηρή απόκλιση από τον ρεαλισμό, τη θυσία της νατουραλιστικής ακρίβειας στον βωμό της εκφραστικής δύναμης. Παρουσιάζοντας 25 πίνακές του (εδώ η «Αποκάλυψη του Ιωάννη») μαζί με έργα μιας πλειάδας ζωγράφων, η έκθεση αναδεικνύει το ευρύτατο φάσμα της επιρροής του σε κινήματα όπως ο κυβισμός, ο εξπρεσιονισμός και ο σουρεαλισμός, αλλά και σε καλλιτέχνες με ανεξάρτητη πορεία, όπως ο Μοντιλιάνι και ο Σαγκάλ.
