Ο αείμνηστος Αγγελος Δεληβορριάς με την οξύνοια και την παρατηρητικότητά του το είχε διαπιστώσει: «Θα καταλάβεις πως αυτοί που γεννιούνται στην Αθήνα ενδιαφέρονται περισσότερο για την πρωτεύουσα και λιγότερο για το χωριό των γονιών τους όταν θελήσουν να μάθουν την ιστορία της», μου έλεγε συχνά, αναφερόμενος στις γενιές και γενιές «Αθηναίων» που δεν είχαν κόψει τον ομφάλιο λώρο με την επαρχία. Δυστυχώς «έφυγε» το 2018 και δεν πρόλαβε να δει το πρώτο από μια σειρά ντοκιμαντέρ της Μαρίας Ηλιού που βιογραφούν την Αθήνα. Πρόκειται για μια προσπάθεια της καλής σκηνοθέτιδος, στην οποία στάθηκε και ο ίδιος ένθερμος συμπαραστάτης και οδηγός. Η πρεμιέρα που καθυστέρησε από το 2020 λόγω της πανδημίας, έγινε στις 4 και 5 Νοεμβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με εκλεκτό κόσμο. Μας γύρισε πίσω σε μια άγνωστη αλλά γοητευτική πόλη που μεταμορφώθηκε εκ θεμελίων.
Σε αυτό το πρώτο ντοκιμαντέρ «Η Αθήνα από την Ανατολή στη Δύση, 1821-1896», η Ηλιού ιχνηλατεί την ωρίμανση από την οθωμανική της φάση στην πρωτεύουσα που υποδέχθηκε τον Οθωνα και αργότερα κατάφερε να φιλοξενήσει και τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μπροστά από τα μάτια των θεατών πέρασαν σπάνια τεκμήρια που κατάφερε η Μαρία Ηλιού να εντοπίσει στην Αμερική, στον Καναδά, στην Αυστραλία, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, μαζί με τον στενότερο και σταθερό της συνεργάτη, τον ιστορικό Αλέξανδρο Κιτροέφ. Είναι ένας από τους ανθρώπους που εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ μαζί με τον καταπληκτικό αρχαιολόγο Τζιμ Ράιτ που χρημάτισε επικεφαλής της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, την Ελένη Μπαστέα που έχει γράψει ένα καταπληκτικό βιβλίο για τη διαμόρφωση της ελληνικής πρωτεύουσας, τον δικό μας αγαπητό συνάδελφο Νίκο Βατόπουλο, τον ιστορικό Λεωνίδα Εμπειρίκο, την πρύτανη του Παντείου και καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας Χριστίνα Κουλούρη και τον Σερ Μάικλ Λουέλιν Σμιθ, τον πρώην πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα, συγγραφέα και εραστή της ελληνικής ιστορίας.
Αλλοι δύο σταθεροί συνεργάτες της ομάδας που έχει φτιάξει η Ηλιού είναι η Αλίκη Παναγή που κάνει πάντα το μοντάζ και ο Νίκος Πλατύραχος, που συμβάλλει πάντα με τις μουσικές του συνθέσεις. Το ντοκιμαντέρ που διαρκεί μιάμιση ώρα δίνει έμφαση και στην καθημερινότητα, σαν να βρίσκεται κανείς σε μια μαγική χρονομηχανή που τον κάνει να μπορεί να ταξιδέψει στο παρελθόν. Και βέβαια, αναδεικνύεται η ιδιαίτερα κοπιαστική έρευνα που κάνει πάντα η σκηνοθέτις για να εντοπίσει από πηγές άγνωστες, σπάνιους θησαυρούς που αποκτούν νόημα σαν ψηφίδες μιας ενιαίας εικόνας. Αναμένουμε με πολύ ενδιαφέρον τις επόμενες συνέχειες: άλλες τέσσερις ταινίες από την Ηλιού που θα απλώνονται από το 1896 μέχρι και το σήμερα.
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr
