Αν η Μελίνα ήταν ζωντανή, σίγουρα θα αισθανόταν τη δικαίωση να της κλείνει με τσαχπινιά το μάτι. Διότι προχθές το βράδυ, στο μοναδικό αρχιτεκτόνημα του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης όπου έγινε η παράδοση της σκυτάλης από τις τρεις Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης για το 2022 σε εκείνες του 2023, η εκδήλωση είχε το δικό της «άρωμα». Αφενός επρόκειτο για τον θεσμό του οποίου τη «μητρότητα» είχε ίδια και ο Ζακ Λανγκ. Αλλωστε η Αθήνα ήταν η παρθενική πόλη που πήρε το χρίσμα στα μέσα της δεκαετίας του ’80 με στόχο τη διατράνωση των κοινών ευρωπαϊκών αξιών μέσα από την ιστορία και τις τέχνες. Παράλληλα όμως, αυτή η συνάντηση ανθρώπων του πολιτισμού της Γηραιάς Ηπείρου που πραγματοποιήθηκε στη σκιά της Ακρόπολης, είχε στο επίκεντρό της –έστω και σιωπηρά ή με τη μορφή μιας αόριστης ακόμα αισιοδοξίας– την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στο «σπίτι» τους. Παρότι δεν ειπώθηκε λέξη, αιωρείτο στην ατμόσφαιρα η προσδοκία.
Στην τελετή οι 3 απερχόμενες Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης Ες-συρ-Αλζέτ (Λουξεμβούργο), Κάουνας (Λιθουανία) και Νόβι Σαντ (Σερβία) παρέδωσαν τα ηνία στη δική μας Ελευσίνα, στην Τιμισοάρα (Ρουμανία) και στο Βεσπρέμ (Ουγγαρία). Στην πολύωρη εκδήλωση έδωσε το «παρών» ο Μαργαρίτης Σχοινάς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, ο οποίος τόνισε: «Οι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες της Ευρώπης αντιπροσωπεύουν αυτό για το οποίο είναι γνωστή και εκτιμάται η Ευρώπη, πέρα από την ποικιλόμορφη κουλτούρα της: τις αρχές μας για ελευθερία, ειρήνη, δικαιοσύνη και ανθρώπινα δικαιώματα». Η Λίνα Μενδώνη υπογράμμισε με τη σειρά της πως για την Ελλάδα, η «Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2023 Ελευσίς» σημαίνει την επιστροφή στη γενέθλια γη και αυτό αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία διεθνούς προβολής του σύγχρονου ελληνικού και συνάμα ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Η Δέσποινα Γερουλάνου, πρόεδρος της «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» αναφέρθηκε στη Μελίνα: «Είναι καταπληκτικό και συγκινητικό που βρισκόμαστε όλοι εδώ σήμερα, λόγω του οράματος μιας παθιασμένης Ελληνίδας. Εδώ στην Αθήνα στην πρώτη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Το όραμα της Μελίνας ήταν ο πολιτισμός να γίνει το όχημα για τη γνωριμία και την ένωση των λαών μας και μέσα απ’ αυτόν να οικοδομήσουμε την κοινή μας ευρωπαϊκή ταυτότητα», συνέχισε εκφράζοντας μεταξύ άλλων ευχαριστίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη» που πριν από λίγες μέρες απονεμήθηκε στην «2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα». Αναμνηστικό της τελετής παράδοσης του χρίσματος ήταν ένα κομψό έργο τέχνης της Λουξεμβουργιανής γλύπτριας Pascale Seil («Made by Seil»). Η βραδιά έκλεισε με την καλλιτεχνική περφόρμανς «Tacet» από την Ελληνοαγγλίδα χορεύτρια Rihannon Morgan από το Λουξεμβούργο και την Ελληνογαλλίδα ακορντεονίστρια Servane Io Le Moller από την Αθήνα.
