«Εχεις καταλάβει πού ετοιμαζόμαστε να πάμε;» μου είπε δακρυσμένος ο Νίκος Τριβουλίδης, υπεύθυνος πόρων και ανάπτυξης του Μπενάκη, όταν επιβιβαστήκαμε στο ναυλωμένο λεωφορείο που θα μας οδηγούσε στη Ριτσώνα από την οδό Κουμπάρη μαζί με όλο το προσωπικό του Μουσείου. Το ύστατο χαίρε στη Δέσποινα Γερουλάνου, την περασμένη Πέμπτη το απόγευμα, ήταν κάτι που όλοι δυσκολευόμαστε να χωνέψουμε. Επρεπε να προστρέξουμε ο ένας στον άλλο για να συνειδητοποιήσουμε πώς μια νέα (ακόμα), ακμαία και δοτική γυναίκα «έφυγε» έτσι. Να επιβεβαιώσουμε την είδηση λες και ήταν κακόηθες ψέμα. «Ηταν τόσο ενεργητική και ζωντανή που ακόμα και όταν βρέθηκε διασωληνωμένη στην εντατική για μια εβδομάδα ήμασταν όλοι σίγουροι πως θα το ξεπερνούσε», επέμενε ο Νίκος. Είναι οι διαψεύσεις, η άμυνα στη φθαρτή ανθρώπινη υπόσταση, που εντείνονται όταν έχεις να κάνεις με μια προσωπικότητα σαν και αυτή της Δέσποινας.
Εμπαινε στο δωμάτιο και το «γέμιζε» όχι με κανένα βαρύγδουπο «εγώ» αλλά με τη γλυκύτητά της. Είχε μια διογκωτική παρουσία που εκφραζόταν πάντα με το βροντερό, βραχνό της γέλιο. Θα αναγνώριζες τον ήχο του ακόμα και σε σκοτεινή αίθουσα κινηματογράφου δέκα σειρές μπροστά. Υστερα ήταν η ομορφιά της, φανερή σε όλους αλλά αόρατη στην ίδια, ποτέ δεν την κατέλαβε ο ναρκισσισμός. Αν και, όπως έλεγε ένας φίλος στην κηδεία της, «αποκλείεται να την έβλεπες και μετά να μπορέσεις να πάρεις τα μάτια σου από επάνω της». Υπήρξε από τις καλλονές της Αθήνας, όμως δεν ήταν η ομορφιά που έκανε τον οικογενειακό φίλο των Γερουλάνων Δημήτρη Χορν να δώσει σε μια άβγαλτη (στο θέατρο και στη ζωή) κοπέλα τον ρόλο της συμπρωταγωνίστριας στην τελευταία του παράσταση του «Αρχιμάστορα Σόλνες». Ηταν το ψυχικό της έρμα, που έπιασε το έμπειρο μάτι του, αυτά τα σπάνια υλικά του κράματος που λεγόταν Δέσποινα: αστή και απόλυτα ταπεινή, έξυπνη αλλά όχι υπερφίαλη, χορτασμένη κοινωνικά αλλά διψασμένη να δώσει.
Μάλλον αυτό το τελευταίο ήταν ο πυρήνας της, να δίνει δίχως όρους. Σπούδασε θέατρο, εμφανίστηκε λίγο στο σανίδι, σε μια ταινία του Παναγιωτόπουλου, θήτευσε δίπλα στην Ντε Νόμπιλι, έμαθε κόσμημα στο Παρίσι. Και από εκεί μεταλαμπάδευσε στην Ελλάδα την ικανότητα που έχουν οι Γάλλοι να κάνουν προσβάσιμη την τέχνη σε όλους. Η Δέσποινα αναμόρφωσε από το 1994 το πωλητήριο του Μουσείου Μπενάκη κάνοντάς το βήμα έκφρασης για καλλιτέχνες, χειροτέχνες, ντιζάινερ. Μια ολόκληρη γενιά δημιουργικών ανθρώπων που δεν είχαν πουθενά να πουλήσουν τη δουλειά τους, δεν ταίριαζε ούτε στα κοσμηματοπωλεία ούτε στις μπουτίκ, ούτε στα είδη δώρων, βρήκαν επιτέλους έναν αντάξιο χώρο. Εκείνη χαρτογράφησε αυτήν την άγνωστη και αφανή κοινότητα, την ενέταξε στο mainstream.
Συνέχισε να δίνει από τον εαυτό της και το υστέρημα της υγείας της ακόμα και όταν αρρώστησε δύο χρόνια πριν με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, ύστερα από τον αδόκητο θάνατο του άνδρα της Ανδρέα Ντέγκα. Της έγινε η πρόταση για τη λιμνάζουσα προετοιμασία της Ελευσίνας για Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα και εκείνη έσπευσε να το πάρει επάνω της. Θα μπορούσε, θα έπρεπε να κάνει πίσω και να δει πώς θα την έβγαζε καθαρή από μια δύσκολη πάθηση που απειλούσε τη ζωή της. Ομως όχι. Και πάλι έδωσε και δόθηκε. «Αχ βρε Δεσποινάκι μου, πώς μας την έσκασες έτσι», έλεγαν όλοι όσοι βρέθηκαν στη Ριτσώνα. Μέσα στην οργιώδη ανοιξιάτικη φύση, η Ειρήνη, ο Παύλος και η Μαρίνα στάθηκαν πλάι στην αδελφή τους και εμείς πλάι σε αυτούς, να τους αγκαλιάσουμε και να τους παρηγορήσουμε μπας και τελικά το πιστέψουμε όλοι μαζί, γιατί ο καθένας μόνος του αδύνατον…
