«Τη βλέπεις αυτήν τη νεαρή μαμά στα σκαλάκια με τα δυο μωρά; Hταν και αυτή δικό μας παιδί, μαθήτρια των μουσικών μας εργαστηρίων εδώ στη Σίφνο. Δεν χάνει συναυλία για συναυλία», μου ψιθύρισε η Μαρία Κωνσταντινίδη, η «ψυχή» μαζί με την Τζουλιέττα Καρόρη του μουσικού φεστιβάλ Σίφνου, την ώρα που παρατηρούσα την κοπέλα να προσπαθεί με καθησυχαστικά χάδια να τιθασέψει τις φωνούλες από τα βρέφη της. Hμασταν στην πρεμιέρα του 8ου «Musifanto» την Τρίτη, στη φιλόξενη μικρή αυλή της Μονής Φυρογίων, μέσα στη γλύκα του κυκλαδίτικου απόβραδου, τη δροσούλα και το μαλακό φως. Μια νοητή «αγκαλιά» από φιλόμουσους ντόπιους και επισκέπτες περικύκλωνε το γυναικείο σύνολο «Canto Soave». Τέσσερις χαρισματικές Ελληνίδες που ερμήνευαν μουσική της Αναγέννησης και του Μπαρόκ, φτάνοντας ώς τον Ντονιτσέτι και τον Ροσίνι, μας είχαν καθηλώσει: οι σοπράνο Μάιρα Μηλολιδάκη και Νατάσα Αγγελοπούλου, η μέτζο σοπράνο Εφη Μηνακούλη (η οποία έπαιξε αναγεννησιακό λαούτο και θεόρβη) καθώς και η Κατερίνα Κτώνα στο τσέμπαλο και στην άρπα.
Ζούσαμε την ευτυχή συγκυρία η μουσική να σμίγει απόλυτα με το περιβάλλον, μια ομορφιά μοιρασμένη εξίσου σε όλους μας στα ξασπρισμένα πεζούλια. Ομως το σπουδαιότερο (και μάλλον υποφωτισμένο) στοιχείο του Musifanto, αυτό που αξίζει να μάθουν όλοι, δεν είναι απλώς η αδιαμφισβήτητη ποιότητα των μετακαλούμενων καλλιτεχνών στο νησί. Αλλά ότι αυτοί με τη σειρά τους διδάσκουν τα παιδιά που παίρνουν μέρος στα τοπικά μουσικά εργαστήρια. Το φεστιβάλ πήρε σάρκα και οστά και για λόγους εκπαιδευτικούς άλλωστε, ώστε οι μικροί μαθητές να έχουν τη διάδραση με χαρισματικούς μουσικούς και να εμπνέονται από αυτούς. Πώς όμως άρχισε αυτή η ιστορία; Στις αρχές του 1990 η αείμνηστη Φραγκίσκη Καρόρη, Σιφνιά στην καταγωγή, παραγωγός ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών που μας έμαθαν «εξ απαλών ονύχων» την κλασική μουσική, σκέφτηκε πως τα παιδιά του Αιγαίου στερούνται των ευκαιριών να ψυχαγωγηθούν με την παλαιά έννοια του όρου. Να έχουν δηλαδή μια ποιοτική διαφυγή μέσα στον σκληρό και απομονωμένο χειμώνα.
Με τη βοήθεια φωτισμένων ανθρώπων, όπως η Μαρία Κωνσταντινίδη που είχε προσφέρει πολλά στο κίνημα του Οδηγισμού, ο Παναγιώτης Τέτσης και άλλες προσωπικότητες, έφτιαξαν τον σύνδεσμο «Οι Φίλοι του Νησιού και της Θάλασσας» που διοργάνωσε αρχικά στη Σίφνο και ύστερα σε μια σειρά άλλων νησιών των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων, χειμερινά μουσικά εργαστήρια. Οι καθηγητές θα ταξίδευαν δύο φορές τον μήνα από την Αθήνα για να διδάξουν τα παιδιά. Ακουγόταν μια τρελή ιδέα αλλά πέτυχε. Βρέθηκαν οι «παλαβοί» δάσκαλοι που δεν φοβήθηκαν την απόσταση και τα μποφόρ, οι δήμοι συνεργάστηκαν, οι μικροί Κυκλαδίτες και Δωδεκανήσιοι έσπευσαν να αποκτήσουν τη γνώση της μουσικής που σε πολλούς άλλαξε τη ζωή τους. Ενα απλό παράδειγμα αρκεί. Ο Μάρκος Δεστέφανος που έμαθε κιθάρα στο μουσικό εργαστήριο της Κέας, σήμερα είναι απόφοιτος του Μοτσαρτέουμ στο Σάλτσμπουργκ και διδάσκει σε πανεπιστημιακό επίπεδο στην Αυστρία. «Ομως ο σκοπός μας δεν είναι να βγάλουμε σολίστ», επιμένει με τη σειρά της η Τζουλιέττα, η κόρη της Καρόρη που συνεχίζει την προσπάθεια της μητέρας της.
«Σκοπός μας είναι να ανοίξουμε παράθυρα αισιοδοξίας και καλλιέργειας, να δώσουμε ερεθίσματα στα παιδιά που ζουν μόνιμα στα νησιά να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και εξωστρέφεια μέσα από τη μουσική». Εχει δίκιο. Μόνο στη Σίφνο, το μουσικό εργαστήρι που ξεκίνησε πριν από 30 χρόνια, είχε μόλις τρία παιδάκια. Σήμερα έχει 70, ενώ η προσπάθεια έχει απλωθεί στην Κέα, τη Σέριφο, τη Λήμνο, την Ικαρία και πρόσφατα στην Κάσο με άλλα 230 παιδιά. Το 8o Musifanto ολοκληρώνεται σήμερα και αύριο με τις μαθητικές συναυλίες των παιδιών που είχαν τη σπάνια τύχη να πέσουν σε τόσο καλά χέρια. Να μια προσπάθεια που αξίζει χίλια μπράβο.
