Εδώ φτάσαμε: το ημερολόγιο να δείχνει 10 Αυγούστου, η θερμοκρασία στην Αθήνα να κυμαίνεται από 21 έως 37 βαθμούς και αυτό να θεωρείται ένα από τα πιο «δροσερά» διαστήματα του φετινού, αφόρητου καλοκαιριού. Επισήμως δεν έχουμε καύσωνα κι αυτό το οφείλουμε περισσότερο στην υποφερτή νυχτερινή θερμοκρασία (κοντά στους 24-25 βαθμούς για το κέντρο της πόλης) παρά σε κάποιο αίσθημα δροσιάς.
Ο καιρός φαίνεται ότι θα κινηθεί σε αυτό το τέμπο και τις επόμενες ημέρες, με αρκετά πιο ενισχυμένο μελτέμι όσο προχωράμε προς την Κυριακή, που σημαίνει λιγότερη υγρασία κι επομένως μικρότερη αίσθηση της ζέστης αλλά και πιο επικίνδυνες συνθήκες για εκδήλωση πυρκαγιών. Αλλά από τη Δευτέρα η θερμοκρασία παίρνει ξανά την ανιούσα και η εβδομάδα του Δεκαπενταύγουστου προβλέπεται τόσο ζεστή όσο ήταν και το μεγαλύτερο διάστημα αυτού του πραγματικά αξιοπρόσεκτου καλοκαιριού.
Για να παρηγορηθούμε κάπως όσοι δεν αντέχουμε αυτή την επίμονη και ατελείωτη ζέστη, ας σκεφτούμε ότι πλησιάζουμε στα μέσα του Αυγούστου· οι μέρες μικραίνουν, τα ηλιοβασιλέματα είναι πια πιο κοντά στις 8 παρά στις 9 το βράδυ, με λίγα λόγια σαν να τον φάγαμε τον γάιδαρο, αν και με τα τερτίπια της κλιματικής αλλαγής κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος.
Μετεωρολόγοι από το μέλλον
Πάντως, οι μετεωρολόγοι του μέλλοντος θα επιστρέφουν στο ελληνικό καλοκαίρι του 2024 με γουρλωμένα τα μάτια. Πάμε για το θερμότερο έτος όλων των εποχών (μετά το 2023 που ήταν μέχρι φέτος το θερμότερο έτος όλων των εποχών…), έχουμε ήδη πίσω μας τον πιο ζεστό χειμώνα της ιστορίας, τον πιο θερμό Ιούνιο της ιστορίας, ενώ και ο Ιούλιος που αφήσαμε πίσω μάς άφησε κι αυτός τα δικά του ρεκόρ. Σύμφωνα με άρθρο του εξαιρετικού ηλεκτρονικού περιοδικού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών «Κόσμος», που υπογράφουν η διευθύντρια Ερευνών του ΕΑΑ Δήμητρα Φουντά και ο συνεργάτης της Γιώργος Καταβούτας, ο Ιούλιος του 2024 ήταν ο θερμότερος Ιούλιος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Αθήνα από τότε που υπάρχουν μετρήσεις (μέσα 19ου αιώνα), ως προς τη μέση θερμοκρασία 24ώρου (31,6 βαθμοί Κελσίου), αλλά και ως προς τη μέση ελάχιστη (νυχτερινή) θερμοκρασία (27,6). Αντίθετα, καταλαμβάνει την τρίτη θέση ως προς τη μέση μέγιστη θερμοκρασία (36,7), με τον Ιούλιο του 2023 και του 2012 να βρίσκονται στην πρώτη και δεύτερη θέση αντίστοιχα. Τα στοιχεία συλλέγονται από τον ιστορικό κλιματικό σταθμό του ΕΑΑ στο Θησείο, όπου οι καταγραφές χρονολογούνται από το 1860. Ακόμα πιο σημαντικό εύρημα από τα νούμερα και τα ρεκόρ που πέφτουν το ένα μετά το άλλο είναι η δυσοίωνη διαπίστωση ότι η θερμοκρασία το καλοκαίρι στην περιοχή της Αθήνας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου αυξάνεται κατά τις τελευταίες δεκαετίες με ρυθμό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τον μέσο παγκόσμιο όρο. Ταυτόχρονα οι επιστήμονες καταγράφουν την ασύμμετρη αύξηση μεταξύ μέγιστης (ημερήσιας) και ελάχιστης (νυχτερινής) θερμοκρασίας, με τη δεύτερη να αυξάνεται με ταχύτερο ρυθμό. Πιο συγκεκριμένα, και σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία του κλιματικού σταθμού του ΕΑΑ στο Θησείο, από το 1980 έως σήμερα, η ελάχιστη θερμοκρασία του Ιουλίου αυξάνεται με ρυθμό σχεδόν +1 βαθμό ανά δεκαετία, ενώ η μέγιστη θερμοκρασία με ρυθμό +0,6 βαθμούς ανά δεκαετία.
Μεγάλη διάρκεια
Κι αν ο φετινός Ιούλιος δεν ήταν ο θερμότερος όλων των εποχών ως προς τη μέση μέγιστη θερμοκρασία στην Αθήνα, εντούτοις κατέρριψε το ρεκόρ εμμονής (ή διάρκειας) υψηλών θερμοκρασιών. Συγκεκριμένα, η μέγιστη θερμοκρασία τον Ιούλιο ξεπέρασε τους 37 βαθμούς Κελσίου για 18 ημέρες, εκ των οποίων οι 17 ήταν συνεχόμενες. «Υιοθετώντας τον ευρέως διαδεδομένο ορισμό για τη χώρα μας, όπου ως καύσωνας θεωρείται μια περίοδος τουλάχιστον τριών συνεχόμενων ημερών με μέγιστη θερμοκρασία μεγαλύτερη των 37 βαθμών», σημειώνουν οι δύο επιστήμονες του ΕΑΑ, «η περίοδος από 8 έως 24 Ιουλίου 2024, με τη μέγιστη θερμοκρασία να υπερβαίνει καθημερινά τους 37 βαθμούς, αποτελεί τον μεγαλύτερο σε διάρκεια καύσωνα (συνολική διάρκεια 17 ημέρες) που έχει καταγραφεί ποτέ στην Αθήνα, καταρρίπτοντας ένα ακόμα ιστορικό ρεκόρ για τον συγκεκριμένο μήνα». Τι να ευχηθούμε για το υπόλοιπο καλοκαίρι; Οχι άλλα ρεκόρ! Αυτό θα ήταν μια καλή αρχή.
