Το θυμάμαι σαν τώρα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, νεαρή συντάκτις της «Κ» περί των εικαστικών, έμπαινα στην οδό Βαλαωρίτου για να πάω στις Νέες Μορφές, όταν με προσπέρασε βιαστικός ο Παναγιώτης Τέτσης. Παρά τη ζέστη, φορούσε σακάκι και παπιγιόν. «Γυρίζω από μια θυελλώδη συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών. Πάω στην Τζούλια να ηρεμήσω. Αυτή η γυναίκα έχει το σπάνιο χάρισμα της γαλήνης. Μου αρκεί να την κοιτώ για να ησυχάσω». Είχε απόλυτο δίκιο. Η Δημακοπούλου –που «έφυγε» το Σάββατο σε ηλικία 92 ετών– όντως άπλωνε γύρω της ένα προστατευτικό πέπλο ηρεμίας. Μιλούσε καθαρά και χαμηλόφωνα, δίχως βιάση. Ελεγε πράγματα βαθυστόχαστα χωρίς επιτήδευση, χαμογελούσε μέσα από την καρδιά της, δεν έκανε τίποτε ναρκισσιστικό, παρά το ότι όλο το συνάφι της τέχνης (καλλιτέχνες, γκαλερίστες, επιμελητές, κριτικοί, art crowd) έχουν γερές δόσεις εγωκεντρισμού. Αντιθέτως, ήταν η ενσάρκωση του μέτρου, της αξιοπρέπειας, της ευθύνης για το τι οφείλει κανείς στην κοινότητα της οποίας αποτελεί μέλος.
Δεν ήταν καθόλου τυχαίο ότι αφότου η αίθουσα τέχνης που συνίδρυσε το 1959 ολοκλήρωσε, το 2009, έναν μεγάλο και παραγωγικό κύκλο ζωής εκατοντάδων εκθέσεων, δημιούργησε με τους συνεργάτες της το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης, μια αρχειακή πλατφόρμα μελέτης και έρευνας για τους Ελληνες καλλιτέχνες. Το 2022 η πολύτιμη αυτή βάση δεδομένων πέρασε στην Εθνική Πινακοθήκη με τον αρχειακό και εκθεσιακό της χώρο στην καρδιά της Αθήνας. Η Δημακοπούλου αφήνει πίσω της μια τεράστια παρακαταθήκη, που απλώνεται από την ανάδειξη νέων ταλέντων (πόσοι και πόσες δεν έκαναν στις Νέες Μορφές το ντεμπούτο τους), την επιμόρφωση των Ελλήνων φιλότεχνων για τις νέες τάσεις και ρεύματα, την ίδρυση και την εδραίωση του Πανελληνίου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης όπου υπήρξε πρωτεργάτης και πρόεδρος, τη γέννηση της Art Athina, την έγνοια για μια ολόκληρη εποχή τεχνοκριτικής και παρουσιάσεων σε εφημερίδες και έντυπα από το 1945 έως σήμερα, που τώρα είναι προσβάσιμα στο iset.gr. Στυλοβάτες αυτής της προσπάθειάς της ήταν η πολυετής συνεργάτιδά της Μαρία Βασιλείου, ο ανιψιός της Λεωνίδας Δημακόπουλος και η Ιωάννα Μεντζενιώτη με τη Νόρα Σακελλαρίδου, που υπηρέτησαν αυτό το συλλογικό όραμα. Χάρις στους ανθρώπους αυτούς ένα σπουδαίο κομμάτι της ελληνικής εικαστικής παραγωγής, περασμένο σε κιτρινισμένο χαρτί και ασπρόμαυρες φωτογραφίες, παλιούς καταλόγους και αφίσες έμεινε ζωντανό.
Αυτό που πάντα με εντυπωσίαζε περισσότερο στην Τζούλια, με τα νεανικά μου κάποτε μάτια και αργότερα με τα πιο ώριμα, ήταν η φυσική της σεμνότητα. Με πατέρα πρωτοδίκη, μεγαλωμένη στην Πάτρα και την Αθήνα σε μια μεσοαστική οικογένεια, ζωγράφιζε και ήθελε να μπει στη Σχολή Καλών Τεχνών, αλλά η εποχή εκείνη δεν άφηνε και πολλές γυναίκες να περνούν το κατώφλι της. Το φύλο της της στέρησε αυτή τη δυνατότητα, που το ταλέντο της είχε δώσει. Υστερα από μια περιπλάνηση στο Παρίσι και το Μιλάνο βρέθηκε στη Βενετία όπου σπούδασε Αρχιτεκτονική Εσωτερικών Χώρων. Εκεί γνώρισε και τον μέντορά της, τον σπουδαίο αρχιτέκτονα Κάρλο Σκάρπα. Μαζί με τη Διονυσία και τον Ανδρέα Προκοπίου ίδρυσαν τις Νέες Μορφές στα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν δεν υπήρχε ελληνική αγορά τέχνης.
Το 1999, στα 40 χρόνια των Νέων Μορφών, η Δημακοπούλου εξέθεσε για πρώτη φορά τα έργα της στην γκαλερί της, μόνο για δύο ημέρες και μόνο για φίλους. Τότε έμαθαν πολλοί ότι ζωγράφιζε και η ίδια. To 2017 έκανε μια ακόμη απόπειρα με 30 έργα που εξετέθησαν πάλι στον ίδιο χώρο με τίτλο «Μνήμες» και ήταν πράγματι υπέροχα. Αντικατόπτριζαν την αγάπη της στη φύση και στα ζώα, όπως τα χαιρόταν στο ησυχαστήριό της στο Βγέθι Κερατέας. Αισθάνομαι απίστευτη τύχη που τη γνώρισα από κοντά και πήρα κι εγώ ένα μικρό έστω μερτικό της ηρεμίας της, αλλά κυρίως της χαμηλόφωνης και πολύτιμης ουσίας της, τόσο δυσεύρετης σήμερα. Η κηδεία της θα γίνει σήμερα στις 11π.μ. στον Αγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη.
