Για εμάς που μεγαλώσαμε χωρίς μέσα κοινωνικής δικτύωσης και με τηλεόραση που είχε αρχικά δύο κανάλια (οι γονείς μάς έβαζαν να κάνουμε εμείς το τηλεκοντρόλ), τα κόμικς μάς άνοιξαν το παράθυρο στον κόσμο. Ανάμεσα σε φαντασία και πραγματικότητα, οι ήρωές τους μας ταξίδεψαν και μας έμαθαν άπειρα πράγματα, συνεπώς, ως γενιά, τους οφείλουμε. Προσωπικώς η δική μου οφειλή επικεντρώνεται κυρίως σε ένα πρόσωπο: εκείνο του τολμηρού ναυτικού Κόρτο Μαλτέζε που λάτρεψα στην εφηβεία μου και δεκαετίες μετά τον θεωρώ μια φιγούρα οικεία και αγαπημένη. Τον Μάιο είχε γίνει μια έκθεση για εκείνον και τον δημιουργό του, τον Ούγκο Πρατ, στην Τεχνόπολη, σε μια συνεργασία ανάμεσα στο Comicdom και στο Ιταλικό Ινστιτούτο που συγκέντρωσε όλους τους aficionados του Κόρτο. Ομως το πιο σημαντικό αφιέρωμα που έχει γίνει ποτέ γι’ αυτόν παρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο Κέντρο Πομπιντού. Η Γαλλία, δεύτερη πατρίδα του Ιταλού κομικογράφου, ήταν άλλωστε η πρώτη χώρα που αντιλήφθηκε την ισχύ των κόμικς και έβαλε τους πρωταγωνιστές τους σε μουσειακή έκθεση το 1986.
Για τους αναγνώστες που δεν ξέρουν τον βίο και την πολιτεία του Μαλτέζε, ο οποίος μετά τον θάνατο του Πρατ συνεχίζει να ζει σε σκίτσα που κάνουν ο Χουάν Ντίαζ Κανάλες και ο Ρούμπεν Πελεχέρο, ήταν ο νόθος γιος ενός ναύτη από την Κορνουάλη, με μητέρα μια τσιγγάνα από τη Σεβίλλη. Γεννήθηκε στη Μάλτα, μεγάλωσε στην εβραϊκή συνοικία της Κόρδοβα και σάλπαρε για τα πιο μακρινά μέρη του κόσμου, από την Ασία και την Αφρική μέχρι τους ωκεανούς. Eκανε το ντεμπούτο του στην «Μπαλάντα της Αλμυρής Θάλασσας», μια ιστορία που εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στον Ειρηνικό. Προστατευτικός στους αδύναμους, ιπποτικός με τις γυναίκες, ανεκτικός με κάθε ράτσα και θρησκεία, με ροπή προς τον μυστικισμό, ο μακρυκάνης Κόρτο, που άπλωνε τα πόδια του πάνω στο τραπέζι και έσπαγε τα καρέ του κόμικ με τον καπνό από τα πουράκια του, ήταν ένας κοσμοπολίτης Ευρωπαίος.
Το ίδιο ήταν άλλωστε και ο Πρατ, γι’ αυτό και κατάφερε να κάνει τον χάρτινο ήρωά του τόσο συμπεριληπτικό, σε μια εποχή που τέτοια προτάγματα δεν υπήρχαν ακριβώς. Είχε γεννηθεί στο Ρίμινι, ανδρώθηκε στη Βενετία (στην οποία αφιέρωσε και μια πολύ ωραία ιστορία), με αίμα γαλλικό, τουρκικό και σεφαραδίτικο, μετοίκησε τελικά στη Γαλλία. Το Κέντρο Πομπιντού –η έκθεση είναι στη βιβλιοθήκη του– ιχνηλατεί την εκδοτική γέννηση του Κόρτο και μετά αναπλάθει ένα είδος βιογραφίας του χάρτινου ναυτικού με λογοτεχνικές και ιστορικές αναφορές. Η ζωή του Μαλτέζε γίνεται ένα «κλειδί» για να κατανοήσει κανείς γεγονότα του 20ού αιώνα, ιδωμένα μέσα από τα μάτια ενός ανθρώπου που απεχθανόταν τα σύνορα και τη μισαλλοδοξία. Οπως έλεγε ο Πρατ: «Σε αντίθεση με άλλους που λένε παραμύθια και προσπαθούν να τα περάσουν για αλήθεια, εμένα μου αρέσει να λέει την αλήθεια σαν να ήταν ένα ψέμα. Ετσι η ανάγνωση κάθε ιστορίας αποκτά πολλά επίπεδα και ο αναγνώστης αποκτά επίσης το ζιζάνιο να ψάξει για να δει τι γίνεται στην πραγματικότητα». Στα δικά μου μάτια ο Κόρτο δεν είναι απλώς ένας ήρωας της εφηβείας μου, αλλά ένας ήρωας του αναλογικού κόσμου, όπου οι άνθρωποι είχαν άλλο κώδικα τιμής. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι και τις αρχές Νοεμβρίου.
