Ακόμα και αν δεν έχει κανείς ποτέ περάσει το κατώφλι της καστροπολιτείας της Αχάια Κλάους στις παρυφές της Πάτρας, θα μεταφερθεί νοερά εκεί, διαβάζοντας το έξοχο βιβλίο του Νίκου Μπακουνάκη «Γκούτλαντ».
Θα μυηθεί σ’ έναν μικρόκοσμο ηρώων αλλά και σε μια ολόκληρη εποχή, στη μοναδική ατμόσφαιρα μιας επιχείρησης οίνου που άφησε ανεξίτηλη επίγευση στην πατρίδα μας. Στο μαεστρικά γραμμένο αυτό πόνημα, ο συγγραφέας, δημοσιογράφος και πανεπιστημιακός δάσκαλος (που μόλις ανέλαβε επικεφαλής του νέου Ελληνικού Ιδρύματος Βιβλίου και Πολιτισμού) κάνει μια αναδρομή στη γενέτειρά του την Πάτρα και στη ζωή του Βαυαρού Γουσταύου Κλάους, που ίδρυσε το οινοποιείο το 1861.
Μέσα από τα ντοκουμέντα που βρήκε στο πλουσιότατο αρχείο ο Μπακουνάκης περιγράφει επίσης τη μεταμόρφωση μιας από τις πρώτες πόλεις του ελεύθερου ελληνικού κράτους, πολεοδομημένη από τον Βούλγαρη, προικισμένη με εξωστρέφεια. Ο Κλάους μαζί με άλλους ξένους –κυρίως Βρετανούς– αλλά και Ελληνες της διασποράς από την Τεργέστη και το Λιβόρνο ή τη Σμύρνη έδωσαν το σφρίγος και τον δυναμισμό στο πατρινό εμπόριο αξιοποιώντας τον πρωτογενή τομέα, πρωτίστως τη σταφίδα.
Λαμπρά δημόσια κτίρια ανηγέρθησαν τότε, μια νέα δυτικόστροφη αστική τάξη γεννήθηκε, η Πάτρα απέκτησε γαλλική ετικέτα στην καθημερινότητα και τον πολιτισμό αλλά βρετανική στις οικονομικές συναλλαγές.
Τι έχει απομείνει από αυτή την περίοδο με τις μεγάλες προσδοκίες; Από τη γοητευτικότατη και όμορφη εκείνη πόλη που ένιωσε την πτώση στο πετσί της; Πρωτογνωρίζοντάς την τον χειμώνα άκουσα ιστορίες των κατοίκων από τους παππούδες και τις γιαγιάδες τους, για πιάνα με ουρά, οπερέτες και περιπάτους με κρινολίνα.
Βρήκα τον απόηχο ενός κομψού άστεως στην καρδιά της. Είδα ένα αρχιτεκτονικό απόθεμα νεοκλασικών και όχι μόνο κτισμάτων. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει και η Αχάια Κλάους, που επιβίωσε τόσο ως επιχείρηση (μία από τις παλαιότερες εν συνεχή λειτουργία στην πατρίδα μας, περνώντας μετά τον Βαυαρό από τα αξιότατα χέρια της οικογένειας Αντωνόπουλου) όσο και ως αμπελώνας. Το Κάστρο Οινοποιείο που είδε την Πάτρα να λάμπει και ύστερα να γκρεμίζεται στην αποβιομηχάνιση είναι στη θέση του και μας ψιθυρίζει για παλιά μεγαλεία.
Αξίζει να το γνωρίσετε από κοντά και μάλιστα αύριο Σάββατο προσφέρεται η καλύτερη ευκαιρία. Οι ενδιαφερόμενοι (τηλ. επικοινωνίας 2610-580117) μπορούν να πάρουν μέρος στον ανοιχτό τρύγο που θα γίνει στον αμπελώνα που βρίσκεται δίπλα στο κτήμα, να πατήσουν σταφύλια, να δουν ορισμένες φάσεις της οινοποίησης και βέβαια να ξεναγηθούν στο μουσείο, στους χώρους, να δουν τα τεράστια δρύινα βαρέλια μέσα στα οποία ωριμάζει η μαυροδάφνη. Ακόμα και ένα αρχοντικό λευκό άλογο, ο περίφημος Τσίλιας, θα περιμένει φορτωμένος με τα καλάθια.
Ολος ο λόφος στον οποίο είναι κτισμένη η Αχάια είναι εντυπωσιακός αλλά και μέσα στα πέτρινα κτίρια, περιμένουν εκπλήξεις: διπλώματα και βραβεία κρεμασμένα στους τοίχους, βιβλία επισκεπτών ανάμεσα στους οποίους ο Μπίσμαρκ, η αυτοκράτειρα Σίσσυ, ο Φραντς Λιστ, ο στρατηγός Μοντγκόμερι.
«Κάθε φορά που κάνουμε αυτή την πρόσκληση του ανοιχτού τρύγου, ο κόσμος ενθουσιάζεται τόσο πολύ που δίνει σε εμάς και τους συνεργάτες μας την πιο μεγάλη χαρά», λέει ο Περικλής Μπαλτάς από τη νυν διοίκηση της εταιρείας Castro Clauss. «Σε μεταγενέστερη ημερομηνία θα πραγματοποιηθεί η εκδήλωση του σφραγίσματος του βαρελιού γλυκιάς μαυροδάφνης εσοδείας 2020 με την παρουσία παιδιών γεννημένων το έτος 2020.
Η διαδικασία αυτή αποσκοπεί στη δημιουργία βιβλιοθήκης οίνου στο κελάρι του Castro Clauss. Το κάθε ένα από τα βαρέλια που σφραγίζεται προορίζεται να ανοιχτεί μετά από εκατό έτη», είπε ο κ. Μπαλτάς και βέβαια προσκάλεσε τη στήλη να πάει στον τρύγο.
